Piękno ojcostwa

Panie odgrywają jakąś rolę w kreowaniu ojców?

Tak, mają ogromną rolę w naszym wychowaniu. Główny problem polega na tym, że nas mężczyzn bardziej pociąga materia i tam lokujemy swoje pełne zaangażowanie. Proszę zauważyć, jak wielu mężczyzn szuka stymulujących bodźców, na przykład budując zawrotną karierę lub uprawiając sporty ekstremalne. W tym obszarze mężczyźni odnajdują swoje talenty, satysfakcje oraz zadowolenie, ale nie znajdują najważniejszego – szczęścia…

Przypomnę tylko cytat z Księgi Rodzaju: „potem Pan Bóg rzekł: nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam, uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc”. Kobieta jest pomocą potrzebną, aby nauczyć mężczyznę, że relacje międzyludzkie są ważniejsze od świata materialnego. Ojciec potrzebuje przekroczyć siebie, jeżeli ma być szczęśliwy i obdarzyć szczęściem żonę i dzieci. Najczęściej przemiana w mężczyźnie zachodzi, gdy zakocha się w kobiecie i zobaczy, że jest coś więcej niż perspektywa materialna, a rolą kobiety jest wspierać wybranka, aby nauczył się kochać.

Czy można być dobrym ojcem, jeśli samemu nie miało się takiego taty?

Oczywiście, że tak. Od najbliższego otoczenia, rodziców, rodzeństwa, sąsiadów, szkoły, Kościoła otrzymujemy przekaz o wartościach, którymi powinniśmy kierować się w życiu. Czasem jest on lepszy, a niekiedy gorszy. Ale nawet gdybyśmy wyrośli w sterylnie dobrym domu, to dorośniemy najwyżej do poziomu własnych rodziców. Natomiast pełną dojrzałość człowieczą osoba osiąga o własnych siłach. Tylko w trudzie samowychowawczym człowiek może zmierzać do pełni świętości. Jeżeli ten trud wesprze łaskami sakramentalnymi, to ma wielką szansę na sukces.

Co jest potrzebne kandydatowi na ojca?

Porównałbym kandydata na ojca do przedsiębiorcy, który planuje biznes. Jest potrzebna uczciwa praca z biznesplanem, który musi mieć sam mężczyzna. Chłopak, który wyrósł bez ojca, potrzebuje nie samych dobrych chęci, ale konkretnych działań zamienionych na czyny. Wtedy może przegonić w ojcostwie wszystkich mężczyzn, którzy wychowali się w cieplarnianych warunkach. Znam taki przypadek, że chłopiec z domu dziecka, który nie znał swojego taty, stał się wspaniałym mężem i ojcem. Wielu mężczyzn nie wierzy, że mogą być dobrymi ojcami ze względu na kiepski dom rodzinny, w którym wzrastali. Mówią: sam miałem trudne dzieciństwo, więc nie mogę być dobrym ojcem. Co gorsza, niektórzy psychoterapeuci wzmacniają takie fałszywe sądy. Uważam, że aby mężczyzna stał się dobrym ojcem, potrzebne są dwa elementy: praca samowychowawcza połączona z łaską sakramentalną.

Dobrymi ojcami mogą być mężczyźni, którzy nie mają osobistej relacji z Bogiem?

Mogą spełniać wiele funkcji rodzicielskich, ale całościowo nie mogą być dobrymi ojcami, ponieważ dziecko, patrząc na ojca, buduje sobie obraz Boga. Dlatego kluczową rolą ojca jest przekazywanie wiary. Jeżeli bardzo przyzwoity facet będzie wypełniać wszystkie funkcje ojca, ale pominie Boga, to nie wypełni dobrze swojego ojcostwa! Powiem metaforycznie: jeżeli zbiornik na wodę ma bardzo mocne ściany, ale ma dziurę w dnie, to i tak nie utrzyma wody. „Dziura” braku Boga uniemożliwia szczęście.

W adhortacji apostolskiej „Familiaris consortio” Jan Paweł II wymienia cztery funkcje wzorcowego ojcostwa. Na pierwszym miejscu odpowiedzialność za życie poczęte, na drugim udział w wychowaniu dzieci, na trzecim pracę zawodową służącą rodzinie, a na czwartym przykład dojrzałej postawy chrześcijańskiej. Osoba nie mająca więzi z Bogiem może dobrze wypełnić pierwsze trzy funkcje, ale ostatniej nie jest w stanie zrealizować bez wiary w Boga i życia w zgodzie z przykazaniami Stwórcy. Tylko wszystkie cztery funkcje łącznie czynią mężczyznę kompletnym ojcem. Z mojej perspektywy osoby wierzącej niespełnienie choćby jednej z wymienionych funkcji czyni ojca… dysfunkcyjnym.