Nowy, inny świat?

Gdy przegląda się strony internetowe poświęcone wydarzeniom na świecie, dominuje jeden temat: koronawirus i walka z nim. Widać, że jest to sprawa zajmująca dosłownie wszystkich. Są też takie kwestie, które są ważne w sposób oczywisty, na przykład wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych. USA odgrywają obecnie rolę jedynego światowego supermocarstwa – a więc to, kto będzie nimi rządził, jest niesłychanie istotne dla wszystkich na całym świecie.

Ale już powyborcze protesty na Białorusi zainteresowały przede wszystkim sąsiadów – Polaków, Litwinów czy Ukraińców – pozostali zaś raczej przestali zwracać na nie uwagę. Wojna w Górskim Karabachu też przyciągnęła uwagę świata na krótką chwilę, a przecież wcale się nie zakończyła.

Tymczasem świat ulega zmianom, które będą wyraźnie widoczne dopiero za jakiś czas, ale ich konsekwencje z pewnością okażą się ważne dla wszystkich. Także dla nas.

AZJA WZMOCNIONA, ZACHÓD OSŁABIONY

Pandemia wstrząsnęła światem. W Stanach Zjednoczonych w drugim kwartale 2020 roku PKB obniżył się o 9,1 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem. W Niemczech spadek PKB z kwartału na kwartał wyliczono na 9,7 proc, a we Francji – aż na 13,8 proc. Prognozy na cały rok są fatalne: dla strefy euro spadek PKB o 7,7 proc. To już jest recesja. Nadzieje na poprawę sytuacji w trzecim kwartale okazały się płonne, bo przyszła nowa fala koronawirusa i kolejne uderzenie w gospodarkę.

Inaczej jest w Chinach. Tam na początku epidemii wprowadzono całkowity lockdown. Mieszkańcy prowincji, w których rozprzestrzeniał się wirus, zostali zamknięci w domach, pilnowani przez policję – i ściśle przestrzegali wszystkich zakazów. To przyniosło pozytywne efekty. Chiny są obecnie jedyną dużą gospodarką, dla której Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje wzrost w wysokości 1,9 proc. w 2020 r. Agencja Reuters cytowała analityka australijskiej Westpac Banking Corporation Elliota Clarke’a. Twierdzi on, że w tym roku światowa gospodarka zmniejszy się o 4 proc., a chińska wzrośnie – w przyszłym roku zaś Chińczycy będą jeszcze silniejsi. Jak wskazują eksperci, ChRL pozostaje jedynym konsumentem surowców, w którym produkcja przemysłowa jest obecnie wyższa niż przed epidemią. A Pekin rysuje już nowe, ambitne plany: zamierza zwiększyć dochody grup najuboższych i doprowadzić do wzrostu klasy średniej. Są to zamierzenia na lata 2021-2025.

Nieźle wygląda też sytuacja w Korei Południowej. Ponieważ chińska gospodarka pilnie potrzebuje nie tylko surowców, ale też elementów do produkcji sprzętu elektronicznego, aż o 28 proc. (licząc okres od września ub.r. do września br.) wzrósł import półprzewodników. A to dobra wiadomość dla Seulu. Korea Południowa odnotowuje najszybsze kwartalne tempo wzrostu od dziesięciu lat, po 3,2 proc. spadku na początku roku. Północnokoreański eksport wzrósł w trzecim kwartale o 15,6 proc., a więc najwięcej od 1986 r.!

Japonia również odnotowuje wzrost. Chiny to ponad 22 proc. japońskiego eksportu, gdy 19 proc. to Stany Zjednoczone. Japoński eksport do Chin wzrósł rok do roku aż o 14 proc., a więc najwięcej od ponad dwóch lat. Wzrasta na przykład sprzedaż samochodów i części samochodowych. W dobrej sytuacji jest też Tajwan, choć stosunki polityczne Tajpej z Pekinem pozostają napięte – eksport do Chin kontynentalnych również wzrósł i zapowiada się, że podobnie będzie i w dalszym ciągu.

WOJNY I TERRORYZM

Oglądając codziennie wiadomości o wzroście liczby zakażeń, o przybywających chorych w szpitalach, o coraz to większej liczbie użytych respiratorów, zapominamy, że wielu ludzi na świecie żyje zupełnie innymi problemami. Strona internetowa „Wars in the world” („Wojny na świecie”) wymienia ogromną liczbę wciąż toczących się konfliktów. W Afryce trwają one w trzydziestu państwach, a także między łącznie 275 rozmaitymi grupami zbrojnymi; w Azji w szesnastu państwach i między 185 ugrupowaniami; na Bliskim Wschodzie w siedmiu krajach i między 261 grupami; na kontynencie amerykańskim także w siedmiu oraz pomiędzy 32 grupami. Na tym tle oazą spokoju wydaje się Europa, gdzie – z wyjątkiem Donbasu na Ukrainie – na szczęście żadnych walk nie odnotowano i chyba też na wojnę nigdzie się nie zanosi. Ale też na naszym kontynencie jest dwanaście regionów, które ciszej lub głośniej mówią o swoim dążeniu do niepodległości, w tym Szkocja, Korsyka oraz Katalonia i Kraj Basków.