29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Jak Feniks z popiołów

Ocena: 0
1135

Warszawska Starówka oczarowuje niepowtarzalnym klimatem, sprawiając, że jest miejscem chętnie wybieranym przez polskich i zagranicznych turystów. W tym roku mija 40 lat od wpisania Starego Miasta na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.

fot. Patryk Lubryczyński

To ewenement, że dopiero co odbudowana po II wojnie światowej warszawska Starówka trafiła na listę kilkusetletnich zabytków. – Podstawowym warunkiem był autentyzm obiektów. Warszawa była pod tym względem kontestowana, wymagało udowodnienia, że jest to dzieło konserwatorskie najwyższej próby, a nie sztuczna rekonstrukcja pewnego obszaru – podkreśla prof. Krzysztof Pawłowski, który był pomysłodawcą i inicjatorem wpisu. Dzięki jego wysiłkom 2 września 1980 r., na IV sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO, postanowiono wpisać historyczne centrum Warszawy na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego. Był to trzydziesty wpis na liście i piąty z Polski.

 


PERŁY ARCHITEKTURY

Jednym z najbardziej znanych obiektów Starówki jest kolumna Zygmunta III Wazy. Pomnik powstał na zamówienie króla Władysława IV dla uczczenia jego ojca i gloryfikacji dynastii Wazów. – W czasie powstania warszawskiego, 2 września 1944 r., figura króla spadła na bruk. Po wojnie wymagała renowacji, a trzon kolumny został wymieniony – opowiada Hanna Dzielińska, przewodnik po Warszawie, autorka bloga www.hankawarszawianka.com.

Uwagę przykuwa bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela. Przewodniczka przypomina, że w pierwszej połowie XIX w. Adam Idźkowski przebudował archikatedrę w stylu neogotyku angielskiego. Znaczącymi wydarzeniami, które miały miejsce w świątyni, były koronacje Stanisława Leszczyńskiego w 1705 r. i Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 r. oraz zaprzysiężenie w archikatedrze Konstytucji 3 Maja w 1791 r.

Na sąsiedniej ulicy Piwnej znajduje się średniowieczny kościół św. Marcina. W czasach monarchii odbywały się w nim sejmiki mazowieckie. Kościół w stylu barokowym został zniszczony podczas II wojny światowej i odbudowany w latach 1950–1959.

– Nierozerwalnie związany z Warszawą jest także pomnik Syrenki, znajdujący się na rynku Starego Miasta, wykonany w 1855 r. według projektu K. Hegla – dodaje Hanna Dzielińska.

Perłą Starego Miasta jest Zamek Królewski, którego początki sięgają XIV w., kiedy to powstała Wieża Wielka. Rozbudowywany w XVI i XVII w., za panowania Zygmunta III Wazy, był rezydencją królewską, miejscem obrad sejmu. We wrześniu 1944 r. zamek został wysadzony przez wojska niemieckie. – Odbudowa została zakończona dopiero w latach 1971–1984. O odtworzenie zamku walczył przedwojenny historyk sztuki, prof. Stanisław Lorentz. Fundusze na odbudowę do 1980 r. zawdzięczano wyłącznie ofiarności społecznej, szczególnie Polonii – tłumaczy przewodniczka.

 


ZAPAŁ ARCHITEKTÓW

Miasto w czasie II wojny światowej utraciło 85 proc. zabudowań. Szacuje się, że z Warszawy po wojnie wywieziono ponad pół miliona metrów sześciennych gruzów. – Już w czasie II wojny światowej istniało kilka grup zrzeszających polskich architektów, m.in. w Podkowie Leśnej czy w Milanówku. Po wojnie połączonymi siłami przyjeżdżali do zrujnowanej Warszawy, aby przeprowadzić inwentaryzacje Starego Miasta. Jak podkreśla przewodniczka, do architektów dołączali się także studenci architektury. Pod koniec stycznia 1945 r. prof. Janowi Zachwatowiczowi powierzono zadanie organizacji Biura Odbudowy Stolicy (BOS). – Z Biura Odbudowy Stolicy do pomiarów i dokumentacji szedł każdy, kto miał buty. Prof. Zachwatowicz ze współpracownikami zaproponował stworzenie miasta wyglądającego jak stare, ale jednocześnie bez niedogodności, które były w okresie międzywojennym. Stare Miasto miało ciasne podwórka, obfitowało w bród i ubóstwo, dlatego nie było miejscem prestiżowym przed II wojną światową – stwierdza Hanna Dzielińska.

Przewodniczka zauważa, że kamienice staromiejskie odrestaurowano na wzór XVII- wiecznych – tak jak wyglądały w złotym wieku Warszawy. – Miasto wyglądało w tym czasie najbardziej spektakularnie, ponieważ w tym okresie przybył dwór Wazów wraz z ośrodkiem władzy – puentuje przewodniczka.

1 września 1947 r., w rocznicę wybuchu II wojny światowej, zaczęła się oficjalna odbudowa Starego Miasta, która nie miała szybkiego przebiegu. Zasadnicze prace rekonstrukcyjne Starego Miasta zostały zakończone dopiero w 1953 r. – W dniu 22 lipca 1953 r. kamienice Starego Miasta zostały odsłonięte w obecności władz państwowych, m.in. prezydenta Bolesława Bieruta, premiera Józefa Cyrankiewicza i przodowników pracy. Niezwykle istotny jest fakt, że został zachowany układ ulic i kamienic z czasów średniowiecznych. Odbudowa Starego Miasta była potrzebna władzy w celach propagandowych, aby utrzymać poparcie ludu – dodaje Hanna Dzielińska.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter