Służebność mieszkania to instytucja prawa cywilnego, która umożliwia mieszkanie w danym lokalu osobom, które nie są ani jego właścicielami, ani najemcami.
fot.pixabay.com
Zwykle do tego ogranicza się jej zakres, co różni ją od umowy dożywocia, zgodnie z którą dożywotnik ma zapewnione dożywotnie utrzymanie, a więc nie tylko prawo do mieszkania.
Służebność należy do ograniczonych praw rzeczowych i jest ściśle związana z osobą, na rzecz której została ustanowiona. Może ją ustanowić wyłącznie właściciel nieruchomości, który musi znosić ograniczenie swojego prawa do władania nieruchomością. Istotną cechą służebności osobistych, różniącą ją od służebności gruntowych, jest to, że powinna ona przynosić korzyści osobie fizycznej, polegające na zaspokojeniu potrzeb uprawnionego.
Dla jej skuteczności konieczne jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego albo prawomocne orzeczenie sądu. Jest ona wpisana do księgi wieczystej nieruchomości. Zakres uprawnień mającego służebność mieszkania powinien być określony przez umowę, którą ją ustanowiono, a gdyby strony umowy tego nie dokonały, wyznaczają go, jak i sposób wykonywania, osobiste potrzeby uprawnionego, charakter służebności, zasady współżycia społecznego oraz miejscowe zwyczaje. Umowa może być zarówno odpłatna, jak i nieodpłatna. Wygasa zawsze wraz ze śmiercią osoby uprawnionej i nie podlega dziedziczeniu, nie można jej również przekazać nikomu innemu.
Właściciel nieruchomości swoją decyzją obciąża nieruchomość na rzecz konkretnej z imienia i nazwiska osoby fizycznej, tak aby zaspokoić jej potrzeby osobiste, przede wszystkim potrzeby mieszkaniowe. Prawo to ma charakter szeroko pojętej alimentacji, jest terminowe, ponieważ wygasa z chwilą śmierci uprawnionego, oraz niezbywalne.
Na treść służebności składają się stosunki osobiste między właścicielem a uprawnionym. Swoistą treść ma służebność mieszkania, która obejmuje możliwość przyjęcia przez uprawnionego na mieszkanie małżonka i jego małoletnich dzieci, a innych osób jedynie wówczas, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Osoba, na rzecz której została ustanowiona służebność mieszkania, może korzystać z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku.
Takie ukształtowanie służebności pomiędzy bliskimi osobami ma swoje uzasadnienie w relacjach rodzinnych. Jej celem i funkcją jest ochrona osób, zwłaszcza tych, które jeszcze lub już nie są w stanie pracować, takie jak dziecko, osoba w podeszłym wieku lub niezdolna do działania z powodu choroby czy innego rodzaju niedomagania.
Podstawowym źródłem powstania służebności osobistej jest umowa, która może być zastąpiona orzeczeniem sądu tylko wtedy, gdy ten, kto zobowiązał się do ustanowienia służebności, uchyla się od zawarcia umowy albo gdy ustawa przewiduje ustanowienie służebności przez sąd. Obciążenie nieruchomości służebnością nie może bowiem stać w sprzeczności wobec woli i zgody właściciela nieruchomości.
.jpg&w=624&h=543)
Co? Gdzie? Kiedy?
