Latem dzieci mogą przypadkowo zatruć się alkoholem metylowym (metanolem) zawartym w płynach do mycia szyb, spryskiwaczy samochodowych, denaturacie, rozpuszczalniku.
fot. pexels.com
Metanol wchłania się z przewodu pokarmowego i dróg oddechowych, a zatrucie nim może być śmiertelne. Podczas długiej jazdy samochodem, przy ciągłym stosowaniu płynu, stężenie metanolu w aucie dochodzi do maksimum.
Toksyczność metanolu wynika ze szkodliwego działania jego metabolitów, powstających w wątrobie – formaldehydu i kwasu mrówkowego. Alkohol metylowy już po 2 godz. od spożycia jest niewykrywalny, ale powstały z jego rozkładu kwas mrówkowy zostaje.
Małe dzieci są najbardziej narażone, bo po dostaniu się do krwi toksyna trafia do tkanek i kumuluje się w narządach najbardziej uwodnionych, jak gałka oczna. Objawy zatrucia metanolem na początku przypominają upojenie alkoholowe z sennością, dezorientacją, potem dołącza się kwasiczy ból brzucha, zawroty i ból głowy, nudności i wymioty.
Dorośli, mijając nastolatka z tymi objawami, oceniają: „upił się”. A stan dziecka się pogarsza, może dojść do śpiączki, zaburzeń oddychania i czynności serca. W ciężkich zatruciach metanolem występują: drgawki, ostra niewydolność oddechowa, czasem ostre zapalenie trzustki. Dołączają się zaburzenia widzenia, które nierzadko prowadzą do nieodwracalnej ślepoty, bo metanol zaburza funkcję mitochondriów nerwu wzrokowego, co prowadzi do przekrwienia, obrzęku i zaniku nerwu.
Smak i zapach alkoholu metylowego i etylowego jest ten sam, co jest przyczyną zatruć wskutek spożyciu alkoholu nieznanego pochodzenia na prywatkach. Metanol wchłania się szybko, maksymalne stężenie we krwi osiąga po 30–60 min. Jest metabolizowany w wątrobie wolniej niż etanol, przez enzym – dehydrogenazę alkoholową – do formaldehydu i kwasu mrówkowego, które są śmiertelnie trujące. Powodują ciężkie zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej, tzw. kwasicę nie oddechową, i uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Picie lub wdychanie metanolu grozi śmiercią lub poważnym kalectwem: spożycie 8–10 gramów powoduje ślepotę, a 12–20 gramów – śmierć. W marcu 2022 r. w województwach śląskim i łódzkim liczba śmiertelnych zatruć metanolem wzrosła z powodu wypicia denaturatu. Dlatego Główny Inspektorat Sanitarny zakazał dodawania do denaturatu więcej niż 3 proc. metanolu. Wcześniej zawierał on powyżej 70 proc. metanolu. W leczeniu zatrucia metanolem trzeba podać odtrutki – im wcześniej, tym większa szansa na wyleczenie i brak powikłań. Odtrutki hamujące metabolizm metanolu to etanol, fomepizol, kwas folinowy lub foliowy.
Pierwsza pomoc polega przede wszystkim na wywołaniu wymiotów, jeśli osoba jest przytomna. Następnie należy podać poszkodowanemu dwuwęglan sodowy (soda) – 4 g co 30 min – lub po 2,5 ml 40-procentowego roztworu alkoholu etylowego na kilogram masy ciała. Etanol zapobiega szybkiemu wchłanianiu metanolu. Należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe. Leczenie szpitalne umożliwia hemodializę, która usuwa metanol z organizmu.
Trzymajmy wszelkie chemikalia z dala od dzieci.
.jpg&w=624&h=543)
Co? Gdzie? Kiedy?
