Pokolenie ajfona

fot. Freepik

Rodzice widzą problem, dopiero gdy nastolatek ma kłopoty z zachowaniem i nauką w szkole. To efekt inicjacji cyfrowej dziecka w Polsce poniżej ośmiu lat. Badania Fundacji Dzieci Niczyje z 2015 r. wykazały, że ok. 64 proc. dzieci w pierwszym roku życia dostawało do zabawy tablet lub smartfon. Wśród trzy- i czterolatków odsetek ten sięgał 84 proc. Dzieci dostawały laptop, gdy się nudziły, płakały lub nie chciały jeść. Małe dziecko pełniej i realnie poznaje otaczające przedmioty poprzez dotyk i poruszanie nimi, wąchanie, gryzienie, smakowanie. Na ekranie takiej możliwości nie ma – każdy widoczny przedmiot jest płaski, śliski, chłodny jak ekran. Korzystanie z laptopa czy smartfona zniekształca umiejętności poznawcze dzieci.

Profesor Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, pedagog, ostrzega, że „wydłużający się czas spędzany przed ekranem urządzeń mobilnych wywołuje zmiany w przebiegu rozwoju umysłowego i społecznego dziecka, które zapewne trudno będzie naprawić w późniejszym czasie”. Poznawanie przez płaski ekran daje dziecku złe fundamenty poznawcze. Z badań z 2024 r. (NASK) wynika, że polskie dzieci i młodzież codziennie spędzają w sieci średnio 5,5 godziny, a w dni wolne ponad 6 godzin, co oznacza, że poświęcają temu prawie cały czas wolny. To negatywnie wpłynie w przyszłości na podejmowanie decyzji, pamięć, myślenie i kreatywność.

Rodzice często nie wiedzą, że świat wirtualny buduje w kilkulatkach przekonanie o ich sprawczości, gdyż wystarczy kilka dotknięć palca na ekranie, aby zrealizować skomplikowane zadanie. W życiu realnym czytanie, malowanie czy gotowanie wymaga kreatywności, wysiłku i czasu, do których dzieci nie są przyzwyczajone. Dlatego wpadają w depresję, niską samoocenę, nie radzą sobie w kontaktach z rówieśnikami i wybierają to, co łatwiejsze, czyli korzystanie z sieci. Niestety, ponad połowa nastolatków korzysta z internetu lub smartfona podczas zasypiania i przy jedzeniu. Co trzeci nastolatek jednocześnie korzysta z internetu i bezpośrednio rozmawia ze znajomym czy rodzicami. Co trzeci przyznał, że otrzymał czyjeś nagie zdjęcie. Co piąty decyduje się na spotkanie z osobą dorosłą poznaną w internecie. W 2023 r. w irlandzkim mieście Greystones wprowadzono całkowity zakaz używania smartfonów przez dzieci do 13. roku życia. Nie czekajmy na takie przepisy w Polsce, ale chrońmy swoje dzieci już dziś.