Objawy alarmowe u dzieci (2)

Każdy objaw u dziecka, czasem banalny medycznie, może stać się powodem alarmu dla rodziców. Wtedy zawsze należy go omówić z lekarzem, mimo uspokajających informacji w internecie. O wielu objawach realnie alarmowych w pediatrii pisałam w poprzednim artykule. Dziś kolejne – często ignorowane na początku.

Ból moszny traktowany jest najczęściej jako otarcie, przejściowe dolegliwości po urazie piłką lub przyjęcie złej pozycji w nocy (przygniecenie udem). Niestety, najczęściej jest to pierwszy objaw nagłego skrętu jądra i wymaga natychmiastowej operacji! Zgłoszenie się do pediatry po trzech dniach wykonywania okładów i dawania leków przeciwbólowych może doprowadzić do martwicy i w rezultacie amputacji jadra! Każde zaczerwienienie i ból jądra (chłopiec chodzi na szerokiej podstawie, szerzej rozstawiając nogi) należy natychmiast, niezależnie od przyczyn, wyjaśnić z chirurgiem.

Wymioty poranne rodzice przedszkolaka lub nastolatka traktują często jako udawane, by nie wyjść do szkoły czy przedszkola. Niestety, może to być pierwszy objaw guza mózgu, zawłaszcza gdy towarzyszy mu pogorszenie wyników w nauce (co rodziców upewnia, że dziecko nie chce się uczyć) i zaburzenie charakteru pisma. Spodziewane bóle głowy występują późno. Każde wymioty poranne muszą być dobrze i pilnie zdiagnozowane.

Dzieci mają często bóle brzucha, nawet z wymiotami. Rodzice wykazują długą cierpliwość wobec tego objawu. Jednak bóle i bladość, którym towarzyszy brak gazów i stolca oraz napięty, deskowaty brzuch, a wcześniej chód w zgiętej pozycji, jest alarmującym podejrzeniem zapalenia otrzewnej. Może być związany z zaawansowanym zapaleniem wyrostka robaczkowego czy zapaleniem uchyłku Meckela, leczonych wyłącznie operacyjnie. Dziecko natychmiast powinien zdiagnozować lekarz.

Omdlenie czy zasłabniecie przy wysiłku jest u dziecka wskazaniem do oceny przede wszystkim pracy serca – EKG (ze zlecenia pediatry) i do badań krwi. Ważna jest szybka diagnostyka: czy objaw wiąże się z zaburzeniami rytmu serca, wadą serca, anemią czy zaburzeniami stężeń jonów, padaczką, anemią, zmianami ciśnienia krwi. Omdlenie to alarm, że organizm nie radzi sobie z czynnością wymagającą więcej energii. Każda z przyczyn leczona jest inaczej.

Utykanie również jest alarmujące. Szczególnie takie, przed którym nie było urazu. Objaw może być związany zarówno z banalnym przeziębieniem, jak i z poważnymi chorobami. Na przykład z bakteryjnym zapaleniem stawów, gruźlicą i nowotworem lub przerzutami białaczkowymi. Dlatego każde utykające dziecko wymaga kontaktu z lekarzem, wykonania USG stawów i morfologii krwi. Te proste badania wyjaśnią, czy dziecko potrzebuje natychmiastowego leczenia, czy, jak to najczęściej bywa, przechodzi pospolite zwiewne zapalenie biodra przy przeziębieniu lub po nim.

Objawy alarmowe nie powinny budzić lęku, ale mobilizować do działania.

Idziemy nr 43 (629), 22 października 2017 r.