Jestem przekonana, że dla zdrowia prawidłowy sen jest równie ważny, a może nawet ważniejszy, niż dieta czy aktywność fizyczna.
fot. pexels.com
Często słyszę skargi na bezsenność. Skarżą się młodzi i starzy, pracujący i emeryci, zdrowi i chorzy. Jedni nie mogą zasnąć, inni budzą się wielokrotnie w ciągu nocy lub po godzinie czy trzech i nie mogą usnąć ponownie. Patrzę z niepokojem, jak wiele osób sięga po leki nasenne, przeciwdepresyjne, część także po alkohol.
Jestem przekonana, że dla zdrowia prawidłowy sen jest równie ważny, a może nawet ważniejszy, niż dieta czy aktywność fizyczna. Ci, którzy mają kłopoty ze snem, powinni przestrzegać kilku podstawowych zaleceń.
Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz – jest w tym dużo prawdy. Łóżko powinno być wygodne, pościel i piżama z naturalnych materiałów – zapobiegnie to poceniu się. Pomieszczenie powinno być dobrze wywietrzone i ciemne. Przed snem nie należy pić mocnej herbaty, kawy, alkoholu. Zamiast zamartwiać się, jaka będzie kolejna noc, lepiej po kolacji pójść na spacer. Ważne, aby przed snem nie było mocnych bodźców, takich jak film, książka czy gra komputerowa o dużej dawce emocji. Należy unikać obfitych i ciężkostrawnych posiłków wieczorem. Kłaść się do łóżka przy uczuciu senności i wstawać rano o wyznaczonej porze, niezależnie od tego, jaka była noc. Uważa się, że najlepiej zasypiać przed godz. 23, wówczas sen jest najmocniejszy. Wielu specjalistów odradza spanie w ciągu dnia, jednak u części osób krótka, 20-30 minutowa drzemka pozwala zregenerować siły i nie utrudnia zasypiania wieczorem, a nawet jest wskazana.
Bezsenność trwająca kilka dni najczęściej jest związana ze stresem, zmianą strefy czasowej czy krótkotrwałą chorobą, nawet zwykłym katarem. Jeśli trwa dłużej, warto zastosować wymienione wyżej metody. Jeśli jednak trwa powyżej czterech tygodni, proponuję zgłosić się do lekarza – najpierw rodzinnego. Wywiad, badanie przedmiotowe, czasem dodatkowe badania (krwi, moczu, EKG, RTG, USG) być może pozwolą ustalić przyczynę bezsenności.
Uczucie zmęczenia mimo przespanej nocy występuje u osób z bezdechem nocnym lub chrapaniem, podobnie koszmarne sny czy lęki nocne. Wiele osób budzi się w środku nocy z powodu kurczu nóg lub konieczności skorzystania z toalety. Kłopoty ze snem miewają osoby przewlekle chore, kiedy ból, duszność, częste wstawanie do toalety uniemożliwiają zaśnięcie. Jeśli przyczyną jest choroba organiczna, taka jak niewydolność krążenia, przerost prostaty, nadciśnienie tętnicze, nadczynność tarczycy czy inna choroba powodująca duszność lub ból, należy ją leczyć.
Jeżeli jednak takie choroby zostaną wykluczone, kolejnym krokiem jest skierowanie do poradni zdrowia psychicznego. Często przyczyną bezsenności jest uzależnienie od alkoholu czy leków oraz inne zaburzenia psychiczne, szczególnie depresja i psychozy – wymagają one leczenia specjalistycznego. Po wykluczeniu choroby psychicznej pacjent powinien trafić do poradni zaburzeń snu.
Zdarza się słyszeć: „Jak umrę, wreszcie się wyśpię”. Śmierć to nie sen, i myśl, że kiedy umrę, popełniwszy samobójstwo bądź poprosiwszy o eutanazję, wreszcie się wyśpię, jest wielkim oszustwem. Po śmierci jest niebo, czyściec albo piekło – i jestem przekonana, że w żadnym z tych miejsc się nie śpi.
Co? Gdzie? Kiedy?
