Krwiodawstwo

Według danych z 2015 r. mamy w kraju 630 tys. 385 krwiodawców, a w roku tym przeprowadzono 1 mln 203 tys. 200 donacji krwi pełnej.

Krew oddaje się w regionalnym centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa. Podstawową i nienaruszalną zasadą jest bezpieczeństwo, tzn. oddanie krwi musi być bezpieczne dla dawcy, a uzyskana od niego krew musi być bezpieczna dla biorcy, czyli pacjenta. Jednorazowo pobiera się bezpieczną, tj. wynoszącą około 450 ml, objętość krwi, a przerwy między poszczególnymi donacjami krwi pełnej wynoszą co najmniej osiem tygodni. Jeśli krwiodawca jest mężczyzną, to może oddać krew sześć razy w roku; w przypadku kobiety liczba ta jest ograniczona do czterech razy.

Samo oddanie krwi trwa krótko, zwykle do 10 minut, i jest dobrze znoszone. Zabieg ten absolutnie nie wiąże się z ryzykiem zakażenia dawcy jakąkolwiek chorobą. Do pobierania krwi stosowany jest wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku i na każdym kroku przestrzegane są zasady sterylności.

Można oddawać nie tylko krew pełną, ale również wyłącznie osocze bądź koncentraty krwinek płytkowych. Donacja tych składników wygląda inaczej, gdyż nie jest to zwykły upust krwi, ale krew dawcy jest poddawana procesowi oddzielenia określonego składnika przy użyciu specjalnego urządzenia zwanego separatorem. Separator pobiera wyłącznie pożądany składnik, zwracając dawcy jego krew pozbawioną już tego składnika.

Dawcą krwi może zostać każdy w wieku 18-65 lat, pod warunkiem, że jest w pełni zdrowy. Szereg aktualnych lub przebytych chorób stanowi przeciwwskazanie stałe lub tymczasowe. Przed donacją krwiodawca wypełnia szczegółowy kwestionariusz dotyczący stanu zdrowia i ekspozycji na niektóre czynniki, zwłaszcza zakaźne, które mogłyby narazić biorcę na ryzyko przeniesienia drogą transfuzji krwi niektórych chorób. Od każdego dawcy pobiera się krew na badanie stężenia hemoglobiny lub morfologii, a także, już w trakcie donacji – na obecność markerów niektórych chorób zakaźnych przenoszonych m.in. drogą krwi (wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, HIV i kiła). Dawca podpisuje zgodę na oddanie krwi. Następnie lekarz, po sprawdzeniu kwestionariusza i zapoznaniu się z wynikiem badania hemoglobiny, zbiera wywiad lekarski i bada dawcę. Jeśli nie stwierdzi przeciwwskazań, ostatecznie kwalifikuje do oddania krwi pełnej lub jej składnika.

Każde oddanie krwi stanowi szlachetny akt dobrej woli. Krwiodawca dzieli się częścią samego siebie z potrzebującym bliźnim. Dar ten ratuje życie i zdrowie. Prawidłowe funkcjonowanie wielu dziedzin medycyny wymaga dysponowania odpowiednim zasobem krwi, stąd też nadzwyczaj istotne jest, aby była odpowiednia liczba krwiodawców, regularnie oddających krew. Dlatego warto zadać sobie pytanie: czy chciałbym zostać krwiodawcą?

Idziemy nr 23 (609), 4 czerwca 2017 r.