Borelioza - choroba z Lyme

fot. Pixabay, CC0

Po dość ciepłej zimie istnieje ryzyko, że kleszczy może być więcej niż w latach poprzednich, a prawdopodobieństwo zachorowania na boreliozę rośnie razem z ich liczbą. W Polsce obserwuje się co roku zwiększoną liczbę zachorowań. Ma to związek także z większą rozpoznawalnością tej choroby.

Większość zachorowań obserwuje się między majem a listopadem, z czego blisko 80  proc. w czerwcu i lipcu. Wtedy żerują trudne do zauważenia najmniejsze formy – nimfy kleszczy. Te larwy w ostatnim stadium mają wielkość główki od szpilki i najczęściej występują na pniach drzew lub na przewróconych drzewach. Miejsca ciepłe i wilgotne, drzewa liściaste, lasy, gdzie żyją zwierzęta myszowate i jeleniowate – to miejsca, gdzie kleszczy jest najwięcej. Kleszcze zakażone boreliozą występują w całej Polsce, Europie, Azji i  Ameryce Północnej.

Warto wiedzieć, jak zapobiegać zakażeniu. Przed wyjściem do lasu, parku czy na łąki, czyli do miejsc, gdzie szansa na spotkanie kleszcza jest duża, proponuję nałożyć ubranie z długim rękawem, długie spodnie oraz nakrycie głowy. Dobrze jest spryskać ubranie preparatem odstraszającym kleszcze. Po powrocie ubranie trzeba strzepnąć a następnie obejrzeć dokładnie całe ciało, czyli też pachwiny, pod pachami, pod kolanami, za uszami, we włosach. Istnieją różne formy rozwojowe kleszcza. Najłatwiej rozpoznać dojrzałą formę – wielkości 2- 5 mm.

Ukąszenie kleszcza nie jest bolesne, dlatego tak ważne jest obejrzenie całego ciała. Znalezienie kleszcza nie oznacza zachorowania na boreliozę. Nie każdy kleszcz jest zakażony! Jednak jeśli jest, to istotne pozostaje, po jakim czasie go usuniemy. Dobrze usunąć kleszcza w całości. Należy za pomocą pęsety uchwycić go jak najbliżej skóry i wyjąć. Obecnie specjaliści nie polecają badania kleszczy na obecność patogenów. Badanie te jest kosztowne i mało wiarygodne. Po ukąszeniu przez każdego owada może pojawić się zaczerwienienie, po kleszczu też, nie świadczy to o zakażeniu boreliozą. Trzeba obserwować, czy zmiana nie powiększa się.

Jeśli doszło do zakażenia boreliozą, najczęściej występuje tzw. rumień wędrujący – po trzech do 30 dni od wniknięcia bakterii. W miejscu ukąszenia pojawia się grudka, która potem zmienia się w pierścieniowaty, płaski, niebolesny rumień z jaśniejszym środkiem. Wygląda bardzo charakterystycznie, każdy lekarz powinien go rozpoznać. Towarzyszyć mu może osłabienie, stan podgorączkowy, gorączka, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Jest to pewny objaw zakażenia i nie potrzeba dalszych badań. Ten objaw wystarczy by rozpocząć terapię antybiotykiem. Poziom przeciwciał będzie wówczas jeszcze prawidłowy. Nieleczony rumień sam zniknie, ale choroba pozostanie!

Rumień wędrujący nie zawsze występuje (u około 30 proc. zakażonych). Istnieją także inne objawy świeżego zakażenia boreliozą, ale o tym, a także o diagnostyce i leczeniu, za tydzień.

Idziemy nr 21 (659), 27 maja 2018 r.