Babka to roślina, którą dobrze znamy. Rośnie na łąkach, polach, trawnikach, nawet na drogach i chodnikach.
fot.wikipedia.pl
W Polsce istnieje kilka gatunków babki, najbardziej popularne są dwa: babka lancetowata (łac. Plantago lanceolata) nazywana też wąskolistną oraz zwyczajna (łac. Plantago major) nazywana też większą lub szerokolistną. Właściwości lecznicze mają przede wszystkim liście. Zbiera się je w czasie kwitnienia, czyli od maja do września. Zawierają wiele cennych substancji m.in. flawonoidy, związki śluzowe, pektyny, garbniki, kwasy organiczne, witaminy A, C i K, sole mineralne.
Babka, szczególnie lancetowata, działa silnie przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. Najsilniejsze działanie przeciwzapalne ma babka zbierana w lipcu. Rozszerza oskrzela, stosowana jest w leczeniu kaszlu i świszczącego oddechu. Zawarte w babce lancetowatej śluzy i garbniki zmniejszają przepuszczalność naczyń włosowatych i przekrwienie błon śluzowych, jest to wykorzystywane w leczeniu zapalenia gardła oraz kataru. Babka stosowana jest także w dolegliwościach żołądkowych i biegunkach. Najczęściej stosuje się odwar. Łyżkę stołową suchych liści babki należy zalać 1,5 szklanki ciepłej wody i gotować przez 5 minut, potem odstawić na 10 – 15 minut, odcedzić. Pić ciepły 2 – 4 razy dziennie po pół szklanki.
Taki odwar można stosować też do okładów przy stanach zapalnych skóry oraz do przemywania oczu w przypadku zapalenia spojówek (rozcieńczony przegotowaną wodą w stosunku 1:1).
Na zmiany skórne tj. miejsca po ukąszeniu przez owady, otarcia, nawet na czyraki można stosować także świeże liście babki zarówno zwyczajnej jak i lancetowatej. Całe lub roztarte liście należy położyć na gazie i przyłożyć do zmienionej skóry na kilka godzin. Przymocować plastrem lub bandażem.
Palący papierosy oraz osoby, które dużo mówią (np. nauczyciele, lektorzy) poczują ulgę stosując syrop z babki lancetowatej. Syrop można przygotować samemu. Należy zmielić 100 g świeżych liści babki lancetowatej, dolać pół szklanki wody, wymieszać i przecedzić przez gazę. Do uzyskanego soku dodać 100 g cukru, zagotować i dodać 50 ml wódki, wymieszać. Syrop należy przechowywać w temperaturze pokojowej. Stosować łyżeczkę przed posiłkiem.
W sklepach zielarskich dostępne są nie tylko liście, ale także sok, syrop a nawet tabletki z babki lancetowatej.
Babka zwiększa krzepnięcie krwi, dlatego osoby z zakrzepicą żylną oraz kobiety w ciąży i karmiące nie powinny jej stosować.
Zdarzają się uczulenia na babkę. Jeśli po wypiciu pojawia się pieczenie w gardle lub w nosie, może być to objawem uczulenia. Wówczas należy przerwać jej podawanie.
Istnieje jeszcze inna babka. To babka płesznik (łac. Plantago afra), w Polsce sama nie rośnie (zdarzają się uprawy) jest jednak dość popularna. W leczeniu wykorzystuje się nie jej liście a nasiona. Stosowane są, jako bardzo skuteczny i bezpieczny środek na zaparcia. Nie są trawione w przewodzie pokarmowym, pęcznieją w jelicie, pobudzając perystaltykę. Nasiona powinny być wcześniej namoczone, najlepiej w wodzie lub popite dużą ilością płynu. Babkę płesznik mogą stosować kobiety w ciąży. Jest dostępna w sklepach zielarskich.