Czy odpowiednie odżywianie może zapobiec nowotworom? Jakie produkty należy jeść częściej, a jakich unikać?
O obecnym stanie wiedzy na ten temat debatowano podczas II Narodowego Kongresu Żywieniowego, który odbywał się parę miesięcy temu w Warszawie.
– Przestańmy się bać raka. Na podstawie aktualnej wiedzy naukowej wiemy już, że nawet połowy zachorowań na nowotwory można uniknąć dzięki zdrowemu żywieniu i aktywności fizycznej – mówił podczas kongresu prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia. Jak zaznaczył, według najnowszych badań (prowadzonych m.in. przez IARC – Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem) do rozwoju nowotworów złośliwych najbardziej przyczynia się otyłość. – Nadmierna masa ciała jest ważnym czynnikiem ryzyka czternastu najczęściej występujących nowotworów. Ryzyko to rośnie wraz ze wzrostem BMI oraz wielkością obwodu talii czy też otłuszczeniem ciała – wyjaśniał.
Według ekspertów IARC, najbardziej rakotwórczym produktem jest przetworzone mięso – poddane wędzeniu, konserwowaniu, soleniu lub zawierające dodatek konserwantów. Spożywanie 50 g takiego mięsa dziennie zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu jelita grubego aż o 18 proc. Niekorzystnie działa także czerwone mięso (wołowina, wieprzowina, jagnięcina) – zaleca się ograniczenie jego ilości do 500 g tygodniowo. Do powstawania nowotworów żołądka przyczynia się także nadmiar soli – maksymalna ilość to 5 g dziennie.
Aby zapobiec nowotworom jelita grubego, jamy ustnej, gardła i płuc, powinniśmy jeść więcej pełnoziarnistych produktów zbożowych i nasion roślin strączkowych – tak by dostarczyć organizmowi minimum 25 g błonnika dziennie oraz co najmniej 400-600 g owoców i warzyw niskoskrobiowych w ciągu dnia. Chodzi szczególnie o brokuły, sałaty, ogórki, szpinak, kapustę, seler naciowy, pietruszkę, cebulę, czosnek.
W ciągu ostatnich 25 lat w Polsce spadła liczba zachorowań na raka żołądka, trzustki, wątroby, przełyku i pęcherzyka żółciowego, wciąż jednak zwiększa się zachorowalność na raka jelita grubego czy odbytnicy. Według badań IŻŻ, Polacy po 1990 r. w dużej mierze poprawili swoje nawyki żywieniowe, jednak mają jeszcze wiele do zrobienia: powinni pić mniej alkoholu, spożywać więcej produktów mlecznych oraz ryb, które są źródłem witaminy D.
ZIELONY KOKTAJL
Składniki: 2 garście świeżego szpinaku, 2 łodygi selera naciowego, 1 jabłko, 1 kiwi, 1 banan, ½ awokado, 1 łyżka soku z cytryny, 150 ml wody, 100 g jogurtu naturalnego, ½ łyżeczki sproszkowanego imbiru
Sposób przygotowania: Jabłko, kiwi, banana i awokado umyć, obrać i pokroić na kawałki, wrzucić do blendera kielichowego. Dodać pokrojone łodygi selera, opłukane liście szpinaku, jogurt i imbir, wlać wodę i sok z cytryny. Wszystko dokładnie zmiksować.