Śledź z ziemniakami, pulpety rybne, żur postny, zalewajka czy rosół grzybowy to potrawy, które były kiedyś powszechnie spożywane w Wielkim Poście, szczególnie przez mieszkańców polskich wsi.
Zainspirowała się nimi warszawska klubo-restauracja Docelowo, która od Środy Popielcowej wprowadziła specjalne menu wielkopostne. Proste potrawy cieszą się dużym zainteresowaniem klientów. – Układając menu, czerpałam inspiracje ze swojego życia. Niektóre smaki zapamiętałam z dzieciństwa, o wiele rzeczy pytałam moją babcię i prababcię. Dziś te tradycje kulinarne nie są już praktykowane – wyjaśnia Agnieszka Litwin, szefowa kuchni w Docelowie. Jej babcia w każdy piątek Wielkiego Postu gotowała dziadkowi rosół grzybowy, czyli po prostu wywar z włoszczyzny i grzybów. W jej rodzinnych stronach jadało się także barszcz czerwony z białą fasolą.
Potrawy zamieszczone w menu wywodzą się z kuchni staropolskiej. W tych czasach w okresie przedwiośnia wykorzystywano produkty, które były w stanie przetrwać w spiżarniach przez całą zimę. – Nie było świeżych owoców i warzyw, bo kiedyś nie można było ich wyhodować w szklarniach. Pozostawała tylko kapusta kiszona. Bardzo tanie i łatwo dostępne były także śledzie. Pamiętam z opowieści, że ludzie trzymali beczki ze śledziami w domach – mówi Agnieszka Litwin. Dawniej jadano śledzie tylko z cebulą, lecz w Docelowie można spróbować bardziej współczesnej wersji: z sosem śmietanowym i jabłkiem.
Jeszcze w ubiegłym wieku w niektórych regionach Polski przez cały Wielki Post wykluczano z jadłospisu nie tylko mięso, ale także wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego: masło, mleko, ser i jajka. – Babcia mojego męża opowiadała, że na początku postu szorowano w domach wszystkie garnki, żeby nie pozostawały na nich resztki tłuszczu zwierzęcego – wspomina szefowa kuchni. – Tradycja jedzenia jajek na Wielkanoc wynika także stąd, że trzeba było wykorzystać ich zapasy, które nagromadziły się przez 40 dni. Aby zużyć nadmiar nabiału, robiono serniki, paschy i baby z dużą ilością masła – dodaje.
ROSÓŁ GRZYBOWY
Składniki: 80 g suszonych podgrzybków lub borowików, kilka małych gałązek świeżego tymianku, ½ główki czosnku, 200 g marchwi, 100 g selera, 150 g pora, 100 g korzenia pietruszki, 1 pęczek natki pietruszki, 300 g cebuli, 50 g masła lub oliwy, liść laurowy, ziele angielskie, sól, pieprz
Sposób przygotowania: Grzyby namoczyć w wodzie, obraną włoszczyznę włożyć do garnka i zalać ok. 2,5 l zimnej wody, doprawić solą i pieprzem, dodać liść laurowy i ziele angielskie, gotować do miękkości, następnie usunąć warzywa, dodać czosnek, tymianek oraz przypaloną cebulę. Namoczone grzyby odcedzić (wodę wlać do wywaru), podsmażyć na maśle i wrzucić do garnka z zupą. Całość gotować ok. 1 godziny. Zupę najlepiej przygotować dzień przed planowanym podaniem, grzyby przez noc będą uwalniały swój aromat.
.jpg&w=624&h=543)
Co? Gdzie? Kiedy?
