Wypisy ze "Współczesnego słownika frazeologicznego", cz. II

fot. pexels.com

– gryźć trawę ‘o sportowcach: przykładać się do treningów, trenować ponad normę, by osiągnąć zamierzony cel; walczyć z całych sił w trakcie meczu’: Sławek i jego koledzy dali z siebie wszystko tego wieczoru. Napastnicy cofali się do obrony, pomocnicy dwoili się i troili przy akcjach zaczepnych. Gryźli trawę przez dziewięćdziesiąt minut i zostawili serce na boisku, mecz życia zagrał golkiper gospodarzy, a mimo to nie uniknęli porażki z utytułowanym przeciwnikiem.

– Houston, mamy problem! ‘coś nieoczekiwanego źle wpływa na rozwój sytuacji; kłopot’: Houston, mamy problem! Miało odbyć się głosowanie przez Internet, lecz okazało się, że serwery stacji zablokowały się w ciągu dwóch minut.

– coś jest pozamiatane ‘ktoś swoim zachowaniem, działaniem postawił innych przed faktem dokonanym’: Przyszedł nowy kierownik i chłopcy nie widzieli z nim możliwości współpracy. Teraz już nie da się tego odkręcić. Wszystko jest pozamiatane. Naprawdę, wielka szkoda.

– kampania wrześniowa środowiskowe ‘poprawkowa sesja egzaminacyjna odbywająca się we wrześniu’: Do egzaminu z filozofii muszę sobie przypomnieć całą starożytność od a do zet, a to nie jedyny egzamin w tym tygodniu. Coś mi się wydaje, że szykuje się kampania wrześniowa.

– kraina łagodności ‘przestrzeń kultury kojarzona z twórczością spod znaku piosenki poetyckiej, autorskiej, turystycznej itp.’: Twórczość wielu młodych poetów nie sprawdza się w krainie łagodności. Ich drapieżne, arytmiczne teksty, często oparte na nieefektownym opisie codzienności, w której ukryte są rozterki psychiczne, nie są wdzięcznym materiałem do muzycznego opracowania. Frazeologizm pochodzi ze spopularyzowanego przez program telewizyjny (tematycznie związany ze sceną piosenki autorskiej, poetyckiej itp.) fragmentu tekstu Wojtka Bellona.

– kręcić lody ‘bogacić się, zarabiać sporo bez wielkiego nakładu pracy’: Niektórzy na początku lat 90. wydzierżawili na wiele lat tereny blisko centrum miast, a teraz kręcą lody, prowadząc płatne parkingi.

– krótka ławka ‘odczuwać brak osób wybitnych, wartościowych w jakimś środowisku; nie mieć specjalistów w jakiejś dziedzinie’ zob. mieć krótką ławkę.

– krótka piłka ‘bez ogródek, konkretnie, wprost, stanowczo’: Słuchaj, krótka piłka, ty przygotowujesz na czwartek zeskanowane zdjęcia z najpiękniejszych zakątków południowej Francji, a ja napiszę kilkanaście dobrych, esencjonalnych tekstów. W piątek się spotkamy z materiałami i do wieczora mamy prospekt gotowy. Co ty na to?

– leśne dziadki ‘niechętni zmianom i reformom konserwatywni działacze jakiejś organizacji, urzędu itp.’: Na łamach prasy można było przeczytać w ostatnich dniach o leśnych dziadkach zarządzających związkiem. Czas pokaże, czy w nowych okolicznościach dojdzie do oczekiwanych zmian.

– ładować akumulatory ‘nabierać sił; wykazywać chęć do działania pod wpływem czegoś’: Co roku we wrześniu jeżdżę do zaprzyjaźnionej rodziny pod Tarnów. Tam ładuję akumulatory na cały rok wytężonej pracy. Wariant aspektowy = naładować akumulatory. Uwaga! Niepoprawnie *doładować/doładowywać akumulatory.

– mapa drogowa ‘dokładny plan osiągnięcia jakiegoś celu, harmonogram czegoś’: Premier rządu zapowiedział niedawno, że przedstawi mapę drogową wchodzenia Polski do strefy euro. Przyjęcie europejskiej waluty będzie ostatnim etapem pełnej integracji Polski z pozostałymi krajami tworzącymi Unię Europejską.

Idziemy nr 36 (879), 04 września 2022 r.