28 marca
czwartek
Anieli, Sykstusa, Jana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Panie doktorze - panie Jerzy

Ocena: 5
1281

Relacja wymagająca zwracania się do siebie per pani / pan / państwo może się z czasem zmieniać w mniej oficjalną

fot. pixabay.com

Relacja wymagająca zwracania się do siebie per pani / pan / państwo może się z czasem zmieniać w mniej oficjalną, może też być – jak pisałem przed tygodniem – od początku niesymetryczna. W obu tych przypadkach możliwe jest modyfikowanie oficjalnych, a zarazem neutralnych form adresatywnych i zastępowanie ich formułami bardziej bezpośrednimi, niejako zbliżającymi nadawcę i odbiorcę do siebie. Co ciekawe, idzie za tym także tematyka i charakter rozmów między nimi. Jeżeli jesteśmy z kimś w relacji oficjalnej i mówimy sobie per pani / pan / państwo, to raczej nie będziemy takiej osoby pytać np. o szczegóły życia rodzinnego, problemy zdrowotne lub finansowe czy przeżywane emocje. Bardziej prywatne, osobiste tematy mogą się natomiast pojawić w przypadku zmiany takiej relacji. Nie musi to być przy tym od razu zmiana radykalna, tzn. przejście na ty. W polszczyźnie istnieją także konstrukcje wskazujące na relacje niejako pośrednie. Są to przede wszystkim połączenia wyrazów pani i pan z imionami w pełnej formie.

Na formy typu pani Joanno, panie Piotrze mogą przejść osoby pozostające w relacji symetrycznej, które znają się długo, które często się spotykają (np. na stopie zawodowej), które łączą wspólne doświadczenia. W takich przypadkach i niewygodne, i przesadnie oficjalne, nieco sztuczne stają się formuły typu pani profesor, panie dyrektorze, szanowna pani itp. Trudno sobie wyobrazić, by tak mówili do siebie np. regularnie spotykający się w szkole rodzice dzieci uczących się w jednej klasie. Rzecz jasna, na zmianę muszą się zgodzić obie strony i obie strony powinny zmodyfikować stosowane formuły grzecznościowe.

Inaczej jest w przypadku oficjalnych relacji niesymetrycznych. Jeżeli osoba mająca wyższą pozycję chce nieco zmniejszyć dystans, może używać form adresatywnych typu pani Joanno, panie Piotrze w stosunku do tych, którzy są w tej relacji stroną pod jakimś względem niższą, nierównorzędną. Typowym przykładem jest np. sytuacja, gdy przełożony zwraca się tak do pracowników, wykładowca akademicki – do studentów, osoba znacznie starsza – do osoby dorosłej, ale dużo od niej młodszej itp. W tym przypadku skrócenie dystansu jest jednostronne, czyli np. pani profesor mówi do swojego doktoranta panie Piotrze, a on do niej nadal – pani profesor. Tego typu sytuacje są bardzo częste i wszyscy Państwo na pewno na co dzień się z nimi spotykają, jednak warto podkreślić, że mogą być przez niektórych źle odbierane. Tak się stało w przypadku przywoływanej przed tygodniem mojej korespondencji z byłym studentem. Jako że jestem od niego dużo starszy, byłem jego nauczycielem, znam go wiele lat i jako prodziekan do spraw studenckich wielokrotnie się z nim spotykałem w różnych trudnych dla niego sytuacjach, uznałem, że nadal mogę używać wobec niego takiej właśnie formuły (panie + imię). Okazało się tymczasem, że on odbiera ją jako lekceważącą czy też przesadnie akcentującą nierównorzędność relacji między nami. Kiedy to sobie wyjaśniliśmy, zacząłem się do niego zwracać per szanowny panie, żeby uszanować jego wrażliwość. Przyznam, że to była pierwsza taka sytuacja, z wieloma moimi byłymi studentami nadal komunikujemy się jak dawniej, czyli pani Joanno – panie profesorze, choć są też i tacy, z którymi mówimy do siebie panie Piotrze – panie Tomaszu, a z kilkoma osobami po prostu przeszliśmy na ty.

Idziemy nr 10/2023

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 28 marca

Wielki Czwartek
Daję wam przykazanie nowe,
abyście się wzajemnie miłowali,
tak jak Ja was umiłowałem.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 13, 1-15
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter