Waszczykowski: Polska nie zmienia zdania co do statusu Jerozolimy

– Polska nie zmieni zdania, dlatego że uważamy w dalszym ciągu, że kwestia ta powinna być rozstrzygnięta w bezpośrednich, bilateralnych rokowaniach między Izraelczykami i Palestyńczykami, w oparciu o prawo międzynarodowe, w oparciu o rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ – powiedział w poniedziałek dziennikarzom w Brukseli Waszczykowski.

W środę prezydent USA Donald Trump poinformował, że jego kraj uznaje Jerozolimę za stolicę Izraela, oraz że nakazał przygotowanie przeniesienia tam amerykańskiej ambasady z Tel Awiwu. W poniedziałek Netanjahu mówił w Brukseli przed spotkaniem z unijnymi ministrami spraw zagranicznych, że wierzy, iż większość krajów europejskich uzna Jerozolimę za stolicę państwa żydowskiego.

Izrael kontroluje to miasto od 1967 roku, gdy w trakcie wojny sześciodniowej zajął zamieszkaną przez Palestyńczyków wschodnią część Jerozolimy. Wspólnota międzynarodowa nie uznaje jednak Jerozolimy za stolicę Izraela.

Waszczykowski podkreślał, że w czasie trwającej ponad dwie godziny rozmowy unijnych ministrów z Netanjahu nie był to dominujący temat.

Jak zaznaczył, kwestii Jerozolimy nie podniósł Izrael, a prezydent USA. – Cała dyskusja toczy się raczej między Amerykanami, Donaldem Trumpem, a resztą świata, która uznaje prawo międzynarodowe, które mówi, że Jerozolima jest częścią negocjacji pokojowych – zaznaczył szef polskiej dyplomacji.

Jak relacjonował, Netanjahu tłumaczył ministrom, że konflikt izraelsko-palestyński "nie jest matką" wszystkich konfliktów na Bliskim Wschodzie, bo nawet gdyby Izrael nie istniał, to trwałyby tam konflikty między krajami arabskimi na tle religijnym, czy ekonomicznym, np. o dostęp do wody, ropę naftową itd.

– Chciał nas przekonać, że to jest konflikt cywilizacyjny, konflikt pomiędzy Izraelczykami, którzy reprezentują nowoczesność, a państwami, czy światem arabskim, który – jak stwierdził – tkwi jeszcze głęboko gdzieś tam w średniowieczu – mówił Waszczykowski.

Jak zaznaczył, Netanjahu deklarował, że jest gotów podjąć rozmowy, wrócić do negocjacji pokojowych, ale warunkiem tego jest uznanie Izraela i gwarancje bezpieczeństwa dla tego kraju.

– Stwierdził, że do tej pory nie uzyskuje takich jednoznacznych stwierdzeń ze strony Palestyńczyków, że strona palestyńska jest gotowa uznać państwo Izrael i nie uzyskuje dowodów gwarantowania bezpieczeństwa Izraelowi. Boi się, że gdyby bez tych dowodów uznano Palestynę, to raczej powstałaby na terenie Palestyny jakaś enklawa typu jemeńskiego, Korei Północnej, a nie Hongkongu, który chciałby się rozwijać – przywoływał słowa izraelskiego przywódcy szef polskiej dyplomacji.

Sprawa uznania Jerozolimy za stolicę Izraela przez USA wywołała ostre reakcje, zwłaszcza przedstawicieli krajów arabskich. W wielu miejscach na świecie odbyły się protesty. W Egipcie najważniejsi duchowni muzułmańscy i chrześcijańscy odwołali zaplanowane rozmowy z wiceprezydentem USA Mike'iem Pence'em. Na podobny ruch zdecydowały się władze Autonomii Palestyńskiej.

UE oceniała, że uznanie przez USA Jerozolimy za stolicę Izraela jest niepokojące. Szefowie dyplomacji państw UE spotkają się w styczniu z prezydentem Autonomii Palestyńskiej Mahmudem Abbasem.

Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)

stk/ gpal/ az/ ap/ ozk/