Laureatami Pokojowej Nagrody Nobla za 2022 rok zostali szef białoruskiego Centrum praw człowieka "Wiasna" Aleś Bialacki, rosyjska organizacja badająca zbrodnie stalinowskie Memoriał i ukraińskie Centrum Wolności Obywatelskich - ogłosił w piątek Norweski Komitet Noblowski.
Laureaci reprezentują społeczeństwo obywatelskie w swoich krajach. Przez wiele lat wspierali prawo do krytyki władzy i ochronę podstawowych praw obywateli
- podkreśliła w uzasadnieniu przewodnicząca komitetu Berit Reiss-Andersen.
Jak dodała, Bialacki oraz dwie organizacje z Rosji oraz Ukrainy, "podjęły niezwykły wysiłek, aby udokumentować zbrodnie wojenne, łamanie praw człowieka i nadużycia władzy". "Wspólnie pokazują znaczenie społeczeństwa obywatelskiego dla pokoju i demokracji" - zaznaczyła.
Reiss-Andersen zapytana po ogłoszeniu werdyktu, czy łatwo było wskazać tegorocznych laureatów, odpowiedziała, że "zawsze trudno jest podjąć decyzję w zmieniającym się świecie". "Mamy wojnę w Europie, trzy kraje, w dwóch z nich panuje reżim, a na Ukrainie trwa rosyjska inwazja" - powiedziała.
Aleś Bialacki przebywa obecnie w więzieniu za działalność opozycyjną. "Mój przekaz do władz białoruskich jest taki, aby mógł on wyjść z więzienia i przyjechać do Oslo 10 grudnia odebrać Pokojową Nagrodę Nobla. Obawiam się jednak, że moja prośba jest nierealna" - mówiła Reiss-Andersen.
Jednocześnie przyznała, że Norweski Komitet Noblowski zastanawiał się, czy przyznanie nagrody Bieleckiemu nie zaszkodzi jego sytuacji.
Dodała, że tegoroczna Pokojowa Nagroda Nobla dedykowana jest także innym więźniom politycznym. "Bialacki nie jest przecież wyjątkiem" - zauważyła.
Reiss-Andersen zauważyła, że tegoroczny werdykt ogłoszono w cieniu wojny w Ukrainie. "Niestety każdego roku, gdy przyznajemy Nagrodę Nobla, gdzieś trwa wojna. W tym roku w Europie i zobaczyliśmy, że ma ona znaczenie globalne" - podkreśliła, odnosząc się do kryzysu żywnościowego oraz gróźb użycia broni jądrowej.
Zapytana przez dziennikarzy, czy przyznanie tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla działaczom opozycyjnym z Rosji, Białorusi oraz Ukrainy w dniu 70. urodzin prezydenta Rosji Władimira Putina było celowym zabiegiem, Reiss-Andersen zaprzeczyła. "Nagroda nie jest adresowana do Putina, z okazji jego urodzin ani żadnej innej. Poza tą, że jego władza oraz władze Białorusi tłamszą obrońców praw człowieka" - podkreśliła. Przyznała także, że nie udało się skontaktować z Alesiem Bialackim, który przebywa w białoruskim więzieniu za swoją działalność opozycyjną, aby przekazać mu wiadomość o otrzymaniu Pokojowej Nagrody Nobla.
"Mam nadzieję, że ta wiadomość do niego dotrze i doda mu nowej odwagi. Teraz wieści szybko rozchodzą się po świecie" - oznajmiła Reiss-Andersen.
W tym roku do Norweskiego Komitetu Noblowskiego napłynęły 343 nominacje, z czego 251 - dla osób, a 92 - organizacji. Była to druga największa liczba zgłoszonych kandydatur w historii po 2016 roku, gdy było ich 372.
++++++++
Nie udało nam się skontaktować z Alesiem Bialackim, który przebywa w białoruskim więzieniu za swoją działalność opozycyjną, aby przekazać mu wiadomość o otrzymaniu Pokojowej Nagrody Nobla - przyznała w piątek przewodnicząca Norweskiego Komitetu Noblowskiego Berit Reiss-Andersen.
"Pokojowa Nagroda Nobla dla więzionego białoruskiego działacza na rzecz praw obywatelskich Alesia Bialackiego to nagroda dla wszystkich więźniów politycznych na Białorusi" - skomentował opozycjonista, były ambasador Białorusi w Polsce Paweł Łatuszka.
Podobnie uważa Franak Wiaczorka, doradca liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej, który stwierdził, że nagroda dla Bialackiego to wyraz uznania dla wszystkich Białorusinów walczących z tyranią Łukaszenki.
"(Bialacki) jest przetrzymywany w nieludzkich warunkach i mamy nadzieję, że (nagroda) pomoże w uwolnieniu jego i tysięcy innych więźniów z cel Łukaszenki i KGB" - przekazał Wiaczorka.
Po nieuznanych za uczciwe wyborach prezydenckich na Białorusi z 2020 roku i fali represji, która po nich nastąpiła, Centrum obrony praw człowieka Wiasna, kierowana przez Bialackiego, stała się obiektem ataku ze strony reżimu Łukaszenki. Bialacki oraz kilku innych aktywistów trafili do więzienia z zarzutami karnymi.
Obrońcy praw człowieka i niezależni dziennikarze na Białorusi wciąż rejestrują wiele faktów brutalnego traktowania obywateli, którzy są pozbawieni wolności z powodów politycznych.
++++++++
Pokojowa Nagroda Nobla dla więźnia politycznego, szefa Centrum obrony praw człowieka Wiasna Alesia Bialackiego oznacza docenienie wszystkich Białorusinów walczących o swe prawo do wolności i demokracji - napisała w piątek na Twitterze liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska, która przebywa obecnie we Francji.
"Gratuluję białoruskiemu obrońcy praw człowieka i więźniowi politycznemu Alesiowi Bialackiemu otrzymania Pokojowej Nagrody Nobla 2022" - przekazała Cichanouska. (https://tinyurl.com/dysx3xh4)
Po nieuznanych za uczciwe wyborach prezydenckich na Białorusi z 2020 roku i fali represji, która po nich nastąpiła, organizacja Wiasna stała się obiektem ataku ze strony reżimu Alaksandra Łukaszenki. Bialacki oraz kilku innych aktywistów trafili do więzienia z zarzutami karnymi.
+++++++
"Dobre poranne wieści. Jesteśmy dumni z przyznania nam Pokojowej Nagrody Nobla. To dowód uznania dla pracy wielu obrońców praw człowieka na Ukrainie i nie tylko" - napisało w piątek na Twitterze ukraińskie Centrum Wolności Obywatelskich na wieść o honorowaniu tej organizacji Nagrodą Nobla.
Oprócz Centrum Wolności Obywatelskich laureatami tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla zostali szef białoruskiego Centrum praw człowieka Wiasna Aleś Bialacki oraz rosyjska organizacja badająca zbrodnie stalinowskie Memoriał.
W uzasadnieniu Norweski Komitet Noblowski poinformował, że laureaci "są przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego w swoich ojczyznach. Przez wiele lat wspierali prawo do krytyki władzy i ochronę fundamentalnych praw obywateli".
Co? Gdzie? Kiedy?
