Starcie USA - Chiny

Ci zaś, dla których USA są kluczowym sojusznikiem, a Chiny – ważnym partnerem handlowym, są w ogromnym kłopocie. W takiej sytuacji jest też Polska.

Chińska gospodarka odnotowała w zeszłym roku 2,3-procentowy wzrost. To więcej, niż podawały prognozy Międzynarodowego Funduszu Walutowego i innych ważnych, międzynarodowych instytucji finansowych. A pierwszy kwartał 2020 r. był dla ChRL fatalny. Tymczasem sama tylko nadwyżka w handlu zagranicznym Chin sięgnęła rekordowej kwoty 535 miliardów dolarów.

Niedawno opublikowano symboliczne dane: liczba pasażerów lotniczych w USA po raz pierwszy jest niższa od analogicznych przewozów w ChRL. Od stycznia do listopada 2020 r. amerykańskie linie lotnicze przewiozły na terytorium USA 354 miliony pasażerów, gdy linie chińskie w Chinach aż 363 miliony.

SPÓR POLITYCZNY

O tym, że Pekin w swym dążeniu do umacniania pozycji w świecie może natknąć się na trudne wyzwania, świadczą dwa wydarzenia. Na początku lutego doszło do incydentu na Morzu Południowochińskim. Amerykański niszczyciel rakietowy przepłynął w pobliżu kontrolowanych przez Chińczyków Wysp Paracelskich. Wyspy te położone są 325 km na wschód od Wietnamu, a szacuje się, że pod dnem otaczającego je morza znajdują się złoża ropy naftowej i gazu. Francja anektowała je w 1932 r., a w 1954 r. przejęte zostały przez Wietnam Południowy. W 1974 r. wyspy zostały zajęte przez wojsko ChRL. Wietnam tego nie uznał, a pretensje do wysp rości sobie również Tajwan.

Niszczyciel USS „John S. McCain” płynął w ramach tzw. operacji swobodnej nawigacji w celu „zapewnienia praw i wolności nawigacyjnych” – oświadczył porucznik Joe Keiley z amerykańskiej 7. Floty. Zdaniem Amerykanów zarówno ChRL, jak i Wietnam oraz Tajwan (czyli Republika Chin, bo taka jest nazwa państwa na Tajwanie) nałożyły „bezprawne ograniczenia”, wymagając od obcych okrętów wojennych uzyskania pozwolenia przed wpłynięciem na wody wokół wysp. Waszyngton nie zgadza się też z chińskimi żądaniami dotyczącymi wyłącznej strefy ekonomicznej wokół wysp, zamieszkanych przez zaledwie 1,4 tys. mieszkańców. Według rzecznika 7. Floty są to „bezprawne i szeroko zakrojone roszczenia”, które stanowią „poważne zagrożenie dla wolności morza, w tym swobody żeglugi i przelotów”.

Władze ChRL odpowiedziały dość standardowo: oświadczyły, że w stan alarmu postawione zostały chińskie siły morskie i lotnicze. Ale w tle są inne, narastające problemy: relacje Pekinu z Tajwanem, stosunki chińsko-wietnamskie i działania władz chińskich, zmierzające do całkowitego podporządkowania sobie Hongkongu.

Również na początku lutego brytyjski urząd Ofcom, będący w jakiejś mierze odpowiednikiem polskiej Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, cofnął licencję dla chińskiej telewizji CGTN (China Global Television Network). Zarzut: CGTN jest kontrolowana przez partię komunistyczną, a polityczna kontrola nad telewizją jest w Wielkiej Brytanii zakazana. Ale też każda chińska telewizja jest od zawsze pod kontrolą Komunistycznej Partii Chin, więc CGTN nigdy nie powinna dostać licencji. W odpowiedzi Chiny zablokowały u siebie nadawanie brytyjskiej BBC World News, i tak niedostępnej dla przeciętnego obywatela.