20150108 18:00 mz na podst. Prezydent.pl
fot. PAP/Paweł Supernak
– Musimy przełamać, pokonać zjawiska kryzysowe związane z przebiegiem zliczania głosów oraz ze sformułowanymi, bardzo daleko idącymi zarzutami, aż po sfałszowanie wyborów samorządowych w Polsce – mówił dzisiaj Komorowski w Pałacu Prezydenckim, gdzie złożył swój podpis na projekcie.
Jego zdaniem Polsce udało się wyjść z tego kryzysu, ponieważ "udało się przeprowadzić wybory do końca, bez ulegania pokusom przeprowadzania ponownych wyborów, przekreślania ważności wyborów". – Udało się również, bez złamania zasad i przepisów prawa, bo na zasadzie autodecyzji sędziów PKW, doprowadzić do odnowienia składu personalnego PKW – dodał.
Według prezydenta, sprawdziła się zasada, że w państwie demokratycznym wątpliwości i protesty wyborcze rozstrzygają sądy, a nie politycy. Uzasadniając tę ocenę, posłużył się statystyką rozstrzygnięć sądowych: na 1300 rozpatrywanych protestów wyborczych uchybień w czynnościach wyborczych dopatrzono się w 142 przypadkach. W "zdecydowanie nielicznych" przypadkach nakazano powtórzenie głosowania w konkretnym okręgu.
Komorowski przypomniał także, że w grudniowym sondażu CBOS tylko 8 proc. badanych dało wiarę teoriom o sfałszowaniu wyborów. Więcej ankietowanych wskazało na uchybienia i nieprawidłowości wyborcze.
Przechodząc do projektu zmian w Kodeksie wyborczym, prezydent podkreślił, że "jest on fundamentem systemu całego mechanizmu wyborczego w Polsce" i że w obecnej postaci przyjęły go pod koniec 2010 r. wszystkie siły parlamentarne, co czyni je współodpowiedzialnymi za jego funkcjonowanie. Zdaniem Komorowskiego, ustawa ta wymaga zmiany w kilku istotnych punktach, a nowelizacja ma być kolejnym etapem "odbudowywania zaufania społecznego do procesu wyborczego w Polsce".
Zmiany zaproponowane przez prezydenta obejmują:
- wprowadzenie zasady obligatoryjnego informowania wyborców o terminie, systemie organizacji i technice głosowania;
- przywrócenie w protokołach komisji wyborczych istniejącej wcześniej, a wyeliminowanej w grudniu 2010 r. informacji o przyczynach nieważności oddanych głosów (głosy puste, głosy oddane błędnie);
- przyznanie mężom zaufania prawa do rejestrowania dźwięku i obrazu w czasie liczenia głosów i w czasie ustalania wyników głosowania w obwodzie;
- powrót do jednostronnych kart do głosowania, bardziej czytelnych i zrozumiałych dla wyborców niż tzw. książeczki czy broszury;
- wprowadzenie zasady stosowania wyłącznie przezroczystych urn wyborczych;
- wprowadzenie 9-letniej kadencji sędziów – członków PKW, dotychczas powoływanych na czas nieokreślony;
- wzmocnienie pozycji przewodniczącego PKW poprzez przyznanie ustawowego prawa do zlecania zadań Krajowemu Biuru Wyborczemu i możliwości wykonywania efektywnego nadzoru nad działaniami PKW.
Prezydent uważa, że jest możliwe doprowadzenie do wejścia w życie tych przepisów przed jesiennymi wyborami parlamentarnymi.
Projekt zmian jest dostępny pod tym linkiem (PDF). Jego uzasadnienie – tutaj.