Szydło: Nastrój do świętowania zmącony

Otwierając w czwartek konferencję pt. "Integracja Europy – jubileusz i nowe otwarcie" premier odniosła się do przypadającej w sobotę 60. rocznicy podpisania Traktatów Rzymskich, które zapoczątkowały integrację europejską. Z tej okazji w Rzymie odbędzie się jubileuszowy szczyt, na którym szefowie państw i rządów mają przyjąć deklarację.

Premier pytała, czy Europa jest gotowa na to, by w Rzymie podjąć "ambitne i odważne decyzje o przyszłości Europy, o kierunku, w którym Europa powinna podążać". "Czy nie będziemy się bali tych trudnych decyzji? Czy też szczyt w Rzymie będzie tylko i wyłącznie kolejnym jubileuszem?" – mówiła.

Jak podkreśliła Szydło, nie można bać się stawiać pytań i mówić o zasadach. Zapowiedziała, że "polski rząd będzie głośno mówił o zasadach i o zasady się upominał".

Według premier, gdy 60 lat temu ojcowie założyciele podpisywali na Kapitolu Traktaty Rzymskie, "ich wizja była śmiała, ale "raczej nie marzyli o tym, że zakładane wówczas wspólnoty tak prędko i głęboko zmienią naszą rzeczywistość, że integracja, otwartość, współpraca staną się częścią naszego życia, naszej świadomości i identyfikacji".

Premier podkreślała jednak, że "nastrój do świętowania jest zmącony". – Brexit postawił wiele znaków zapytania i wciąż przyczynia się do stanu niepewności jutra – oceniła.

Jak mówiła, jedną z proponowanych recept poradzenia sobie z obecnymi kryzysami jest krytycznie oceniana przez polski rząd Europa wielu prędkości. Według premier zróżnicowanie prędkości jest faktem, bo nie wszystkie kraje biorą udział we wszystkich obszarach integracji, jednak odbywa się to niemal samoczynnie i nie ma decydującego znaczenia dla całości współpracy.

Szefowa rządu przestrzegła przed formalnym usankcjonowaniem wielu prędkości, które według niej stanowiłoby "nową, bardzo poważną siłę odśrodkową, dezintegrującą Europę i wprowadzającą jeszcze więcej niepewności i chaosu do naszej współpracy". Według premier, to "zachęta do tworzenia podgrup, do wykluczania, odchodzenia od wspólnych decyzji". – Unia Europejska wymaga zmian i poprawienia tego, co działa nieoptymalnie, jednak nie dokonamy tego za pomocą wielu prędkości. Zamiast naprawić ten projekt, rozmontujemy go – wskazała.

Szydło mówiła też, że "niekiedy działalność instytucji europejskich ulega rutynie i coraz bardziej zamyka przedstawicieli UE w komfortowej wieży z kości słoniowej, gdzie głos obywateli jest mało słyszalny, a priorytetem staje się interes biurokracji". Jak oceniła, zaufanie obywateli do instytucji unijnych powoli erodowało. – To właśnie owo oddalenie się urzędników europejskich od obywateli stało się jedną z przyczyn obserwowanych obecnie trendów odśrodkowych i nacjonalizmu, które przetaczają się przez całą Wspólnotę – podkreśliła premier.

Zaproponowała zwiększenie legitymacji demokratycznej unijnych instytucji i wzmocnienie roli parlamentów narodowych. Przekonywała ponadto, że fundamentalne znaczenie dla gospodarek i dobrobytu obywateli ma jednolity rynek. – Powinniśmy pokazać determinację w pogłębianiu rynku wewnętrznego, który nie może stać się ofiarą oportunizmu i populizmu – podkreśliła Szydło. – Tylko w ten sposób będziemy wiarygodni w naszej krytyce protekcjonizmu, która pojawia się na świecie w państwach członkowskich i w samej Unii – zaznaczyła.

Szefowa rządu mówiła o ogromnych osiągnięciach UE. – Zjednoczenie Europy przyniosło nam pokój i dobrobyt. Integracja europejska oznacza, że wyciągnęliśmy naukę z krwawych konfliktów i bolesnej historii. Dziś żyjemy razem w sposób, jaki nigdy wcześniej nie był możliwy – zaznaczyła.

Według niej, "nie bez przyczyny UE otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla". – Nauczyliśmy się rozwiązywać spory w sposób niemilitarny, w duchu zrozumienia współzależności i szacunku dla innych. Dlatego właśnie tak silne emocje zewnętrzne, agresja, próby rozgrywania krajów UE przeciw sobie, to zjawiska niebezpieczne dla naszej Wspólnoty – dodała premier. Jak mówiła, najgorszą odpowiedzią na naciski zewnętrzne wydaje się rozbijanie jedności UE.

Szydło przypomniała również, że kiedy 60 lat temu podpisywano Traktaty Rzymskie, które zapoczątkowały integrację europejską, Polska znajdowała się w całkiem innej rzeczywistości politycznej i gospodarczej. – Mentalnie zawsze czuliśmy się częścią Europy i świata Zachodu, dziś Polska jest integralną częścią Unii Europejskiej – podsumowała premier. (PAP)