Kuba. Historia bez happy endu

Następujące po sobie niekorzystne, a zarazem globalne zjawiska, takie jak pandemia Covid-19, rosyjska inwazja na Ukrainę oraz kryzys energetyczny, odbiły się bardzo negatywnie na sytuacji mieszkańców Kuby. Borykająca się z problemami gospodarka karaibskiej wyspy znalazła się w kolejnych kłopotach po sierpniowym wybuchu w magazynach paliw w Matanzas, a także wskutek wrześniowego huraganu Ian, którego konsekwencje odczuwane są do dzisiaj. Żywioł zabił pięć osób, zniszczył około 55 tys. budynków, a także powalił tysiące drzew, rujnując jednocześnie sieć energetyczną.

BIEDNYM WIATR W OCZY

Na wyspie coraz trudniej ukryć nasilające się ubóstwo, a władze w Hawanie – mało dbające o relacje ze światem Zachodu – nie unikają przyjmowania wsparcia ze strony państw i zagranicznych instytucji od lat otwarcie krytykujących władze Kuby za łamanie praw człowieka. Jesienią rząd zaakceptował zatwierdzony przez Unię Europejską program wsparcia o wartości 1 mln euro na walkę ze zniszczeniami spowodowanymi przez huragan Ian, który pod koniec września uderzył w Kubę. Dyrekcja Generalna ds. Pomocy Humanitarnej i Ochrony Ludności (ECHO), działająca w imieniu UE w obszarze kryzysów humanitarnych, skierowała środki pomocowe przede wszystkim na zapewnienie tymczasowego schronienia osobom, które straciły dach nad głową, a także na przywrócenie dostaw wody przerwanych przez kataklizm. – Nasza pomoc trafia bezpośrednio do osób, które zostały poszkodowane przez kataklizm – wyjaśnił komisarz Unii Europejskiej ds. zarządzania kryzysowego Janez Lenarčič.

Większość środków unijnych skierowano do położonej na zachodzie karaibskiej wyspy prowincji Pinar del Río, gdzie w wielu miejscowościach huragan, wiejący z prędkością ponad 200 km na godzinę, uszkodził większość domostw, a także zniszczył sieć przesyłu energii elektrycznej. W wielu gminach niedobory prądu występują do dzisiaj. Szacuje się, że w Pinar del Río wiatr zrujnował 90 proc. sieci wysokiego napięcia.

Zdesperowane władze kubańskie zaakceptowały też wsparcie ze strony administracji prezydenta USA Joe Bidena, szacowane na 2 mln dolarów. Pomoc, jak podał Biały Dom, została zatwierdzona po tym, jak Hawana wezwała państwa regionu do wsparcia jej po przejściu żywiołu.

Znaczącą pomoc dla poszkodowanych przez huragan Ian skierowały w ostatnich tygodniach na karaibską wyspę również kubańskie wspólnoty imigrantów, głównie z USA i Europy. Wsparcie to obejmuje głównie transporty z żywnością, odzieżą i lekami.

CZARNA LISTA

Ekonomiści nie mają wątpliwości, że kryzys energetyczny, który doskwiera mieszkańcom Kuby, nie minie prędko. Wprawdzie z tygodnia na tydzień infrastruktura zniszczona przez huragan Ian jest naprawiana, ale deficyt energetyczny widoczny będzie przez kolejne miesiące za sprawą dużego pożaru zbiorników paliwowych w porcie Matanzas, do którego doszło w sierpniu. W zdarzeniu tym zginęło szesnaście osób.

Tragedia w Matanzas zmniejszyła i tak już mierne rezerwy paliwowe Kuby, których deficyt powoduje przerwy w dostawach energii elektrycznej. Stały się one na tyle powszechne, że w wielu gminach braki prądu występują już kilka razy w tygodniu. Niedobory nasiliły się wraz z ograniczeniem liczby docierających z Rosji tankowców, a także z wprowadzeniem pod koniec listopada Kuby na tzw. czarną listę państw sprzeciwiających się wolności religijnej. W spisie tym figurują m.in. Nikaragua, Arabia Saudyjska, Chiny, Rosja, Korea Północna, Iran i Pakistan. Krytykujący krok władz USA szef MSW Kuby Bruno Rodriguez stwierdził, że to „decyzja stronnicza, gdyż na Kubie występuje wolność religijna”. – Po raz kolejny rząd amerykański potrzebuje użycia nieuczciwych oskarżeń, aby prowadzić politykę nadużyć wobec narodu kubańskiego – powiedział szef dyplomacji w Hawanie. W odpowiedzi amerykański sekretarz stanu Anthony Blinken ogłosił, że Stany Zjednoczone nie pozostaną bierne wobec przypadków prześladowań z powodów religijnych.