29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Fenomen naszego Powstania

Ocena: 0
6745

 

– Gdyby nie było Godziny W, teraz z pewnością dyskutowalibyśmy o tym, dlaczego Powstanie Warszawskie nie wybuchło – mówi dr Katarzyna Utracka z Muzeum Powstania Warszawskiego

 

Z dr Katarzyną Utracką, zastępcą kierownika Działu Historycznego Muzeum Powstania Warszawskiego, rozmawia Ewelina Steczkowska


Ludzie wciąż zadają to samo pytanie: czy Powstanie Warszawskie musiało wybuchnąć?

W lipcu 1944 r. każda decyzja dla okupowanej Polski była zła. Trudno było znaleźć rozwiązanie, drogę, którą powinna pójść Polska. To była dosłownie grecka tragedia: osoby, które podejmowały decyzję o jego wybuchu, znajdowały się w sytuacji patowej. Rozpatrzmy kilka kwestii. Zacznijmy od rządu RP na uchodźstwie, który był niezwykle podzielony w tej kwestii. Naczelny wódz generał Kazimierz Sosnkowski czy generał Władysław Anders byli zdecydowanymi przeciwnikami. Inaczej sprawa przedstawiała się w przypadku premiera Stanisława Mikołajczyka. Pod koniec lipca udał się on na rozmowy do Moskwy. Liczył na wybuch walk, bo uważał, że to będzie karta przetargowa w rozmowach ze Stalinem.

Jeżeli chodzi o Warszawę, o samą Komendę Główną AK, to wszyscy opowiadali się za rozpoczęciem walk. Różnice dotyczyły jedynie momentu wybuchu.

I wreszcie samo społeczeństwo, które do walki przygotowywało się już od pięciu lat. Kiedy we wrześniu 1939 r. została utworzona Służba Zwycięstwu Polski, już podjęto decyzję o otwartej walce z okupantem. W 1944 r. było powszechnie wiadomo, że Niemcy przegrywają wojnę. W Warszawie widoczny był popłoch: rozpoczęła się ewakuacja Niemców, a polska młodzież rwała się do walki. Wtedy gubernator dystryktu warszawskiego ogłosił rozkaz mobilizacji 100 tys. Polaków do kopania umocnień. W dodatku komuniści nawoływali do walki, oskarżając Armię Krajową o bierność. Polacy widzieli Sowietów, którzy znajdowali się na przedpolach stolicy, a w Moskwie został utworzony Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego.

Z tych wszystkich powodów dowódca Armii Krajowej generał Tadeusz Komorowski „Bór” w porozumieniu z Delegatem Rządu RP na Kraj podjął decyzję o rozpoczęciu walki.


A jak zareagowały na tę decyzję inne państwa?

Związek Sowiecki, gdy dowiedział się o wybuchu powstania, zdecydował o zatrzymaniu frontu na linii Wisły. Stalin skierował swoje siły na Bałkany. To nie wszystko. Prowadząc akcję propagandową, Stalin podkreślał, że Powstanie Warszawskie to jedynie spisek i awantura warszawska, wymierzona przeciwko Związkowi Sowieckiemu.

Wielka Brytania i Stany Zjednoczone nie miały w sobie tyle determinacji i siły politycznej, aby wymusić na Sowietach wsparcie dla powstańczej Warszawy. Priorytetem było utrzymanie dobrych stosunków ze Stalinem. A opinia publiczna, Watykan na czele z Ojcem Świętym Piusem XII, publicyści na całym świecie apelowali o pomoc dla powstańców, o konkretną reakcję.

Dopiero 9 września Kreml wydał zgodę na lądowanie w swoich bazach alianckich samolotów ze zrzutami. Jednak ta zgoda przyszła za późno, los powstania był już przesądzony. Wtedy walczyły już tylko Śródmieście, Mokotów i Żoliborz. Wola, Ochota, Stare Miasto i Powiśle upadły. Nie było szans, by powstanie mogło zakończyć się sukcesem. Stalin wznowił działania zaczepne. Jednak ofensywa wojsk sowieckich znowu została wstrzymana, gdy Sowieci opanowali prawobrzeżną Warszawę. Potem już Stalin tylko obserwował wykrwawianie się Warszawy.

Musimy podkreślić jeszcze jedną rzecz: los Polski i stosunek państw wobec niej były przesądzone już w 1943 r., w czasie konferencji w Teheranie. Wielka Trójka podzieliła się wpływami. Już wtedy postanowiono, że Polska znajdzie się w sowieckiej strefie wpływów.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter