– Przygotowany projekt ustawy nie jest projektem represyjnym, tylko przywracającym społeczną sprawiedliwość. Te sprawy należało uregulować ćwierć wieku temu – mówi wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Jarosław Zieliński
Z Jarosławem Zielińskim, wiceministrem MSWiA, rozmawia Irena Świerdzewska
W 2009 r., za czasów koalicji PO-PSL, przyjęto ustawę obniżającą emerytury byłym funkcjonariuszom SB. Dlaczego teraz powstał kolejny projekt?
Jest to wymóg sprawiedliwości dziejowej i społecznej. Obniżka z 2009 r. była pozorna, o czym świadczą wysokości emerytur byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL – najwyższe świadczenia emerytalne wciąż wynoszą nawet powyżej 20-21 tys. zł. Tamta obniżka była więc mało skuteczna, skoro niektórzy otrzymują tak wysokie świadczenia.
Nie słyszałem, aby w powszechnym systemie ubezpieczenia społecznego ktoś spośród osób cywilnych otrzymywał taką emeryturę czy rentę. Także średnia emerytur byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL jest wciąż wyższa niż średnia świadczeń w systemie ZUS. Według danych za I kwartał tego roku średnia świadczeń emerytur powszechnych wynosi 2131 zł, natomiast średnia świadczeń emerytalnych byłych funkcjonariuszy SB – ponad 3,2 tys. zł. Sporo jest byłych funkcjonariuszy SB, których emerytury utrzymują się w wysokim przedziale 6-8-10 tys. zł. Czy więc obecny system jest sprawiedliwy?
Przygotowany projekt ustawy nie jest projektem represyjnym, tylko przywracającym społeczną sprawiedliwość. Te sprawy należało uregulować ćwierć wieku temu, u progu polskiej niepodległości. Nie może być tak, że ci, którzy stosowali aparat represji wobec uczciwych obywateli, mają wciąż zachowane przywileje emerytalno-rentowe i tym samym otrzymują świadczenia nieporównywalnie wyższe, niż ich ofiary. Żyjemy w wolnym, suwerennym państwie. Niepojęte jest, że taka sytuacja ma miejsce, i to od 26 lat.
Do jakiego poziomu mogą zostać obniżone emerytury byłych funkcjonariuszy SB?
Projekt dotyczy nowelizacji ustawy z 2009 r. Utrzymamy wskaźnik przeliczeniowy 0,7 proc. za każdy rok służby w tych formacjach. Zależy nam na tym, by obniżyć „kominy” świadczeń emerytalno-rentowych dla byłych funkcjonariuszy SB. Funkcjonariusze, którzy otrzymywali 10-20 tys. zł, będą mieli obniżone świadczenia do kwoty 2131 zł. Za takie świadczenia emerytalne muszą się utrzymywać i żyć miliony Polaków, a przecież wielu z nich żyje za kwotę niższą niż średnia.
Dlaczego przygotowany projekt nie będzie dotyczył służb wojskowych?
Ustawa z 2009 r. dotyczyła służb specjalnych aparatu bezpieczeństwa wewnętrznego i ta nowelizacja dotyczy tylko tej ustawy. W jej przypadku potrzebny będzie dostęp do dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej weryfikujących osoby, które były funkcjonariuszami SB. Podobną inicjatywę legislacyjną dotyczącą służb wojskowych należałoby odrębnie przeprowadzić w Sejmie.
Jakiego rzędu oszczędności przyniesie wprowadzenie ustawy?
Obecnie jest około 20 tys. świadczeniobiorców – byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL. Szacujemy, że będzie to ok. 20 mln zł miesięcznie oszczędności, a więc ok. 240 mln zł rocznie.
Są to wysokości szacunkowe. Każdy funkcjonariusz po udostępnieniu dokumentów i informacji przez IPN otrzyma nowy wymiar świadczenia.
Kiedy ustawa może wejść w życie?
Zależy to od pracy parlamentu. Wewnątrz resortu jesteśmy z tą ustawą już gotowi, teraz trafi ona do uzgodnień międzyresortowych, a potem do prac sejmowych. Mamy nadzieję, że zacznie obowiązywać z nowym rokiem budżetowym. IPN musi mieć czas na analizy i wskazanie dokumentów, które będą służyły jako podstawa do określenia nowego wymiaru świadczeń emerytalnych. Zgodnie z obecnymi przepisami IPN ma na takie czynności cztery miesiące.
Na co zostaną przeznaczone zaoszczędzone pieniądze?
Można wydać je na bardzo potrzebne, społecznie pożądane cele. Jest pomysł, by stworzyć fundusz wsparcia dla osób represjonowanych w stanie wojennym, które dzisiaj żyją w biedzie, a takich jest sporo. To ofiary tych, którym dziś wypłacane są niebotycznie wysokie emerytury.
 |
rozmawiała Irena Świerdzewska |
Co? Gdzie? Kiedy?
