Senatorowie PiS wskazywali na potrzebę istnienia IPN, który w wolnej Polsce funkcjonuje od ponad 20 lat.
Instytut Pamięci Narodowej jest instytucją niezwykle potrzebną w kraju, w którym przez 45 lat oficjalnie zamazywano prawdę historyczną, manipulowano historią i wykorzystywano materializm dialektyczny do formułowania różnych teorii w naukach historycznych. Zamazywano również prawdę o totalitaryzmie, szczególnie o totalitaryzmie sowieckim czy komunistycznym, różnie można go nazywać, czy stalinizmie. Przez lata tak było. Zamazywano prawdę o polskich bohaterach
- mówił Jackowski.
Nowy szef IPN podkreślał z kolei w Senacie, że historia Polski, jak i związana z nią polityka pamięci, wymaga narodowej zgody i współdziałania w imię prawdy o polskim XX-wiecznym doświadczeniu systemów totalitarnych: niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu. "IPN jest instytucjonalnym uosobieniem niepodległości i suwerenności Polski w kontekście prowadzenia własnej, też suwerennej, narracji historycznej" - mówił Nawrocki.
Kluczowe w tym kontekście jest unowocześnienie przekazu Instytutu, czemu - jak zapowiedział - będzie służyć m.in. powołanie Biura Nowoczesnych Technologii, którego zadaniem będzie wzbudzanie wśród młodych pokoleń zainteresowania historią i jej im przybliżanie.
Stojącymi dzisiaj przed Instytutem Pamięci Narodowej głównymi obowiązkami czy głównym obowiązkiem w 20 lat po powołaniu tej instytucji – chciałbym, żeby to także wybrzmiało przy mojej kandydaturze – ale też obowiązkiem, wydaje się, nas, suwerennych Polaków w XXI w. jest zachowanie łańcucha narodowej świadomości
- podkreślił Nawrocki. Nowy szef IPN podkreślał też potrzebę służenia Polsce bez względu na różnice polityczne.
Na tej sali siedzą bowiem przedstawiciele różnych środowisk politycznych. Chciałbym powiedzieć, drodzy państwo, że w moim katalogu narodowej pamięci mieszczą się wszyscy ci, którzy w XX w. służyli wolnej, niepodległej i suwerennej Polsce
- przekonywał Nawrocki, przywołując takie postaci jak m.in. Józef Piłsudski, Roman Dmowski czy Wincenty Witos.
Dr Nawrocki odpowiadał na liczne pytania dotyczące jego działalności jako dyrektora Muzeum II Wojny Światowej i kontrowersji związanych ze zmianą wystawy stałej w tej placówce, a także jego publicznym sporze z dawnym kierownictwem muzeum i z prezydentem Gdańska Pawłem Adamowiczem. Ponadto kandydat odpowiadał na pytania dotyczące przyszłej działalności naukowej, edukacyjnej, wydawniczej i archiwalnej IPN, a także relacji Instytutu z jego ukraińskim odpowiednikiem. Podkreślił m.in., że polska strona musi nadal starać się o to, by władze Ukrainy pozwoliły na poszukiwania IPN polskich ofiar zbrodni wołyńskiej. Opowiedział się także za poprawieniem efektywności prac prokuratorów Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Dr Karol Nawrocki to- 38-letni historyk po Uniwersytecie Gdańskim, działacz społeczny, specjalista ds. zarządzania zasobami ludzkimi, a od kwietnia 2017 r. dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku - został powołany na prezesa IPN przez Sejm 28 maja. W głosowaniu kandydaturę dr. Nawrockiego poparło wówczas 248 posłów - Prawa i Sprawiedliwości, Konfederacji i Kukiz'15; 198 posłów było przeciw, czterech wstrzymało się od głosu.
Misją Instytutu Pamięci Narodowej - jak to określono w preambule ustawy o IPN - jest zachowanie pamięci o ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez naród polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu, także pamięci o patriotycznych tradycjach zmagań z nazizmem i komunizmem oraz o czynach obywateli na rzecz niepodległości Polski. IPN ma także obowiązek ścigania zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkości i zbrodni wojennych, a także działania na rzecz zadośćuczynienia przez polskie państwo wszystkim tym, którzy zostali pokrzywdzeni przez państwo łamiące prawa człowieka.
W ramach IPN, którego obecnie roczny budżet wynosi ok. 400 mln zł, działają Biuro Badań Historycznych, Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Archiwum IPN, Biuro Lustracyjne, Biuro Poszukiwań i Identyfikacji, Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa oraz Biuro Edukacji Narodowej.