Komentarze do czytań - Niedziela Palmowa

komentarze Bractwa Słowa Bożego,
autor: dr hab. Marek Kita

Ewangelia w czasie procesji: Mt 21, 1-11 (komentarz o. dr hab.Waldemara Linke z 2020 r.)

Wjazd Jezusa do Jerozolimy jest spełnieniem oczekiwania, że Bóg da swemu ludowi króla, który wybawi swój lud od wrogów i będzie dbał o chwałę Bożą, jak Dawid. Wszyscy jednak byli świadomi moralnych i emocjonalnych ograniczeń tej postaci. Spisana w czasach powygnaniowej reformy religijnej za czasów Ezdrasza i Nehemiasza tzw. historia kronikarska idealizuje założyciela jerozolimskiej dynastii, choć epizody ukazujące go w sytuacjach zrodzonych z ludzkiej słabości pozostały we wspólnotowej pamięci. Jezus Chrystus nie jest nowym Dawidem, ale realizuje królowanie Boga, przypomina, że nie jest ono historyczną ideą, ale życiem prawdziwie wierzących w Boga. Oni pójdą za Bogiem, który jest Królem swego ludu. Tłum jednak zobaczył w Nim tylko proroka, Boży głos, a nie Boga obecnego w życiu Izraela. 

Pierwsze czytanie: Iz 50, 4-7

Zapowiedziany w proroctwie Jezus, „przewodnik naszej wiary” (Hbr 12, 2), miał „język uczniów” – to dosłownie znaczy leszon limmudim, termin, który Biblia Tysiąclecia tłumaczy, jako „język wymowny”. Z pewnością także „słuchał jak uczniowie”, skoro mógł oświadczyć: „To mówię, czego Mnie Ojciec nauczył” (J 8, 28). Również dla nas nie ma innej drogi niż codziennie na nowo dać się uczyć Słowu Bożemu i zgodnie z nim zmieniać swoje myśli, słowa, postawy (por. Rz 12, 2).

Słowo ucznia Boga niesie pokrzepienie ludziom znużonym życiem, zmęczonym dźwiganiem grzechów. Taka była mowa Jezusa: „Chodźcie do Mnie wszyscy trudzący się i obciążeni, a Ja wam dam odpocząć. Weźcie Moje jarzmo na siebie i uczcie się ode Mnie (…), a znajdziecie odpoczynek dla waszych dusz” (Mt 11, 28-29). Jarzmo Jego nauki uwalnia nas i uskrzydla. On nie jest – i Jego uczeń nie ma być – tropicielem zła, oskarżycielem, krytykiem. Słowa Jezusa do upadłych brzmiały łagodnie, a jeśli (jak mówi prorok w innym miejscu) uderzał „rózgą swoich ust” (Iz 11, 4), to zwracał się do zakłamanych świętoszków bez serca (por. Mt 23, 13-36).

Drogą Jezusa i jego ucznia jest nieagresywna konfrontacja ze złem, spokojne stawianie czoła atakom. To walka nie o to, by uznano nasze racje, lecz o to, by pozyskać serca błądzących (por. Mt 18, 15b). Uczeń Boga ignoruje obelgi pod swym adresem, bo poczucie wartości czerpie ze słów Ojca: „W tobie mam upodobanie” (Mk 1, 11).

Psalm responsoryjny: Ps 22 (21), 8-9.17-18a.19-20.23-24

Przygotowując się do medytacji Męki Pana, śpiewamy kilka wersetów psalmu, którym modlił się wiszący na krzyżu Jezus (por. Mt 22, 46). Te fragmenty starej pieśni zdumiewająco pasują do wydarzenia z Golgoty. Są prorocze, a więc nie mówią o nieubłaganym losie, tylko podpowiadają zawczasu, jak rozpoznać walczącego ze złem Mesjasza. Są także wsparciem dla samego Chrystusa – Jezus mógł przelać swe cierpienia w przygotowane Mu przez Ducha Świętego słowa i trzymać się nadziei, jaką daje zakończenie psalmu. My również możemy się uczyć, że po skargach (do których mamy prawo w chwilach udręki) przychodzi ukojenie i dziękczynienie, jeśli cierpiąc oddaliśmy się Ojcu z nieba. Ostatnie słowo należy do Łaski.

Drugie czytanie: Flp 2, 6-11

Wcielona Prawda demaskuje kłamstwo węża z raju (por. Rdz 3, 5): przejście Jezusa przez nasz świat dowodzi, że Bóg nie konkuruje z człowiekiem, nie żałuje nam wielkości, przeciwnie - tylko On nam ją daje. Syn Boży, wierne odbicie Ojca, staje się sługą (dosłownie: „niewolnikiem”, doulos) dźwigającym ciężar przekierowania świata na „drogę pokoju” (por. Łk 1, 79). Bóg - Syn pozwala się sponiewierać, żeby niewolnicy upadku stali się królewskimi dziećmi (por. J 8, 34-36; 12, 32; 1 J 3, 1). Poniżenie Ukrzyżowanego pokazuje, jak głęboko trzeba było po nas zejść, jakie piekło tworzymy dla siebie i innych. Chwała Zmartwychwstałego pokazuje, dokąd jesteśmy zaproszeni przez Boga. Jedno i drugie mówi, ile dla Niego znaczymy, całkiem niezasłużenie.

Do prawdziwej wielkości prowadzi pokora, zgoda na bycie stwarzanym z niczego, uznanie, że wszystko jest łaską. Kto składa Bogu niski pokłon, ten zagląda Mu w twarz, bo Pan właśnie się zniżył do naszej małości i zasiewa niebo w prochu ziemi.

Ewangelia: Mt 26, 14 – 27, 66 (komentarz o. dr hab.Waldemara Linke z 2020 r.)

Św. Mateusz w sposób bardzo bezpośredni podszedł do kwestii zdrady Judasza. Posiłek paschalny Jezus zaczyna od trudnej rozmowy dotyczącej tego tragicznego faktu. Dramaturgii dodaje opowiadaniu proste pytanie Judasza, czy to on dopuści się zdrady, i odpowiedź: „to ty powiedziałeś”. Gdy staną twarzą w twarz w Ogrójcu, Jezus powie: „Przyjacielu, po coś przyszedł?” W opowiadaniu św. Marka perfidny zdrajca mówi do Jezusa: „Rabbi” (Mk 14,45). Jezus nie mówi na ten przejaw obłudy nic. Według św. Łukasza Jezus uświadamia zdrajcy ogrom zbrodni dotyczącej Syna Człowieczego (Łk 22,48). Tylko u Mateusza Judasz powraca jeszcze później, po aresztowaniu Pana i jego przesłuchaniu przez grupę, której przewodniczył arcykapłan. Próbuje naprawić swój błąd, ale okazuje się, że jest już na to za późno. Sprawa trafiła do kolejnej instancji, czyli do Piłata, a jerozolimscy przywódcy mogą już świętować, że dopięli swego. Judasz w Ewangelii św. Mateusza jest postacią tragiczną. Tylko on nie wiedział, że wszystko, co robi, prowadzi go do obrócenia się przeciw Jezusowi.

Tragedia Judasza jest krzywym zwierciadłem, w którym musi przejrzeć się każdy uczeń Jezusa i odpowiedzieć sobie, co zrobił z Jego przyjaźnią i zaufaniem.