Komentarze do czytań - Wielki Czwartek

komentarze Bractwa Słowa Bożego
autor: o. Dariusz Pielak SVD

Msza Wieczerzy Pańskiej

Pierwsze czytanie: Wj 12, 1-8. 11-14

Liturgię Wielkiego Czwartku rozpoczynamy opisem pierwszej wieczerzy paschalnej, którą Bóg kazał sprawować Narodowi Wybranemu. Aż trudno uwierzyć, że to święto liczy sobie już ponad trzy tysiące lat! Przetrwało ono najtrudniejsze próby w historii Izraela: czasy idolatrii, niewoli perskiej i greckiej, czasy rzymskiej dominacji i rozproszenia Izraela, i do dziś pozostaje żywe w wierze i kulturze Izraela. Nowy wymiar wieczerzy paschalnej nadał Ten, który jest koroną dziejów Narodu Wybranego; Ten, ze względu na Którego ten Naród powstał – nasz Pan Jezus Chrystus. On nie założył nowej religii, ale zrealizował Boży plan zbawienia. Kiedy w swoim nauczaniu powiedział, że „ani jedna jota nie zmieni się w Prawie, aż się wszystko spełni” (Mt 5, 18), to nie miał na myśli tylko przykazań, ale całość objawienia, któremu On właśnie nadaje całą pełnię. Podczas Wieczerzy Paschalnej objawi On swoim uczniom, że jest tym właśnie Barankiem Paschalnym, którego krew ratuje od zguby. Tak określił Jego misję już w samym Jej początku święty Jan Chrzciciel: „Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata” (J 1, 29). Zasiądźmy zatem duchowo do tej jedynej w swoim rodzaju wieczerzy i dajmy się poprowadzić świętej liturgii paschalnej ku pełni zrozumienia wielkich dzieł Bożych.

Psalm responsoryjny: Ps 116B, 12-13. 15 i 16bc. 17-18

Psalm responsoryjny wzywa nas do wdzięczności i współuczestnictwa w dziele zbawienia. Wyraża się ono w geście wzniesionego kielicha, który widzimy na każdej Mszy świętej. Podniesienie kielicha zbawienia jest dla autora wyrazem wdzięczności za dzieła Pana. Jezus Chrystus daje nam możliwość uczestnictwa w Jego ofierze. Kiedyś powiedział do swoich uczniów: „Czy możecie pić kielich, który ja mam pić?” (Mk 10, 38). Oni ochotnie odpowiedzieli: „Możemy!”. Wtedy jednak jeszcze nie wiedzieli, o czym mówi Jezus. Dopiero przykład męki krzyżowej Mistrza i Jego chwalebne zmartwychwstanie pokazało im, że była to droga zbawienia. To zrozumienie św. Piotr po latach wyrazi w następujących słowach: „Chrystus bowiem również cierpiał za was i zostawił wam wzór, abyście szli za Nim Jego śladami” (1P 2, 21). Do zrozumienia ofiary krzyżowej, którą czynimy aktualną na każdej Mszy świętej, i do współuczestnictwa w niej jest wezwany każdy wierzący na podstawie kapłaństwa powszechnego. Niech w ten szczególny dzień ustanowienia kapłaństwa służebnego natchnieniem nam będą słowa ze święceń: „Rozważaj, co będziesz czynić, naśladuj to, czego będziesz dokonywać, i prowadź życie zgodne z tajemnicą Pańskiego krzyża”.

Drugie czytanie: 1 Kor 11, 23-26

Święty Paweł w swoim liście do chrześcijan w Koryncie przekazuje im tradycję ustanowienia Eucharystii. Uczta eucharystyczna jest najważniejszą chrześcijańską modlitwą. Dzięki niej wchodzimy w samo centrum tajemnicy zbawienia, bo w niej aktualizuje się ofiara Jezusa na krzyżu. Ten właśnie obrzęd pozostawił nam Jezus, abyśmy dokonywali go, uczestnicząc w nim całym sercem aż do końca świata. „Ja otrzymałem od Pana to, co wam przekazałem” – mówi święty Paweł. My również mieliśmy swojego świętego Pawła, który przekazał nam dar Eucharystii. Najczęściej są to rodzice. Czasami do tego odkrycia prowadzi nas bezpośrednio Duch Święty. A czy my staramy się przekazać dar Eucharystii innym ludziom? Jest to nasz obowiązek, bo my jesteśmy tym kolejnym pokoleniem, które zapewnia, że prawdziwe jest proroctwo Pana o tym, że Eucharystia nie zaginie do Jego powtórnego przyjścia. Najlepszym i najskuteczniejszym sposobem uświadamiania innym wartości Eucharystii jest osobiste zgłębianie tego daru. Święta Teresa z Lisieux powiedziała o tym następujące słowa: „Gdyby ludzie znali wartość Eucharystii, służby porządkowe musiałyby kierować ruchem u wejścia do kościołów”.

Ewangelia: J 13, 1-15

Czytanie z Ewangelii wg św. Jana wprowadza nas w podniosłą atmosferę wydarzeń paschalnych, które rozpoczynają się Ostatnią Wieczerzą: „Jezus, wiedząc, że nadeszła godzina Jego (...), umiłowawszy swoich na świecie, do końca ich umiłował” (J 13, 1). Ta miłość nie pozostaje jednak tylko teoretyczną deklaracją. Jezus pragnie pokazać ją uczniom w bardzo szczególny sposób. Zaczyna umywać im nogi. Ten gest pomoże uczniom otworzyć swoje serca na nauczanie, które usłyszą podczas wieczerzy. Jednym z centralnych punktów tego nauczania będzie „nowe przykazanie”: „abyście się wzajemnie miłowali, jak ja was umiłowałem” (J 13, 34). Niewątpliwie bardzo mądra była decyzja Kościoła, że w Wielki Czwartek, w ów dzień, kiedy ustanowiona został Eucharystia, koncentrujemy się nie tyle na obrzędzie, ale na tym, co ten obrzęd wyraża. A wyraża on ogromną miłość Boga do człowieka i pragnienie Boga, by przebywać w sercu człowieczym oraz aby ludzie na fundamencie tej miłości budowali swoje wzajemne relacje. Nie wolno nam o tym zapominać zawsze, kiedy uczestniczymy we Mszy świętej. Bo bez miłości liturgia może przerodzić się w teatr, a chrześcijaństwo w kolejną, niemającą w sobie nic boskiego, ideologię.