29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Wyzwania baroku

Ocena: 4.7
3109

Pełnych złota i przepychu przykładów nie brakuje: warszawski kościół Wizytek, krakowski kościół św. Anny, prezbiterium katedry w Oliwie, sanktuarium w Świętej Lipce. Skąd się wziął barok?

Barokowe prezbiterium katedry w Oliwie, fot. ks. Henryk Zieliński / Idziemy

Czy były to nowe tendencje w plastyce i architekturze odrodzenia podyktowane triumfem humanizmu, czy znak czasów i chęć porzucenia antycznych ideałów? Ochota na bogate środki wyrazu, takie jak teatralizacja i gra światła, czy potrzeba wyedukowanego obserwatora świadomego osiągnięć renesansu? Kontrreformacja w sztuce czy efekt zmian zachodzących w XVI w. na całym świecie?

W 1517 r. tezy Lutra, niczym materiały propagandowe, zaczęły być rozprowadzane w całej Europie, a fala reformacji rozlała się szeroko. W Rzymie sytuacja nie była prosta. Po decyzjach papieża Juliusza II dotyczących udzielania odpustów za ofiary na sfinansowanie przebudowy bazyliki św. Piotra, po krytyce tych działań przez Erazma z Rotterdamu, wobec niepokojów wywołanych przełomem stuleci, w 1527 r. nastąpiło sacco di Roma, czyli złupienie Rzymu. Miało miejsce w dniach 6-14 maja i było konsekwencją wojny pomiędzy niemiecko-hiszpańskimi wojskami Karola V, Francją, papieżem Klemensem VII i włoskimi miastami.

W tych niełatwych czasach papież Paweł III, którego pontyfikat przypadł na lata 1534-1549, odbudowuje potęgę swojego urzędu, miasta, religii i kultury. Michał Anioł na jego zlecenie zmienia całkowicie Plac Kapitoliński będący od średniowiecza ważnym punktem rzymskiej administracji. Projektuje schody, które sprawiają wrażenie oficjalnych, sytuuje dwa budynki tak, by sprawiały wrażenie głębi przestrzeni, wreszcie decyduje o dekoracji nawierzchni, która optycznie powiększa plac – i dodaje temu miejscu potęgi i powagi. Bo o potęgę i powagę także w tych czasach chodzi. Paweł III zleca mu jeszcze dekorację Kaplicy Sykstyńskiej, by ukazała Boską wszechmoc. Podejmuje też decyzję o wznowieniu prac przy rozbudowie bazyliki św. Piotra.

I to właśnie ten papież zwołuje Sobór Trydencki (1545-1563), będący odpowiedzią Kościoła na reformację.

 

Co dla artystów?

– Sztuka po Trydencie pokazała tryumf i wielkość Kościoła katolickiego, otwierając nowe obszary i konsolidując dotychczasowe pola artystyczne w służbie przekazu wiary – mówił ks. prof. Andrzej Witko, dyrektor Instytutu Historii Sztuki i Kultury UPJPII i organizator wielkiej międzynarodowej konferencji „Sztuka po Trydencie”. Przygotował ją w 2012 r. Instytut Historii Sztuki i Kultury Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Już same przykłady wystąpień pokazują bogactwo wątków: „Michelangelo Buonarroti pierwszą ofiarą ojców Soboru Trydenckiego” prof. Juliusza Chrościckiego, „Potrydenckie ilustrowane katechizmy jako niedocenione źródło ikonografii kościelnej” ks. prof. Ryszarda Knapińskiego, „Malowane figury i rzeźbiarskie obrazy. Hiszpański triumf potrydenckiej dewocji” prof. Teresy Grzybkowskiej czy „Architektura zakonów triumfującego Kościoła” prof. Andrzeja J. Baranowskiego.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter