Wystawa starodruków w Płocku

Wydarzenie wpisało się w obchody 1050. rocznicy Chrztu Polski. Do tematyki wystawy wprowadził ks. prof. Michał M. Grzybowski, który opowiedział o początkach chrześcijaństwa w Polsce.

Otwarcie wystawy zainaugurowano odczytem ks. prof. dr. hab. Michała M. Grzybowskiego, wybitnego płockiego historyka oraz wiceprezesa Towarzystwa Naukowego Płockiego, o chrzcie i początkach chrześcijaństwa w Polsce. Przypomniał on, że do współczesności zachowały się trzy zdania na ten temat: „Dąbrówka przybyła do Mieszka” (965), „Mieszko, książę Polan został ochrzczony” (966) i „Bolesław Wielki urodził się” (967).

– Decyzja o chrzcie była przemyślana, nic nie odbywało się na siłę, chrzest nie był narzucony przez obcą potęgę – podkreślał ks. Grzybowski. – Mieszko wraz z chrztem wprowadził naród w cywilizację europejską. Chrzest przyniósł wyższy poziom kultury materialnej i duchowej. Nie było innej drogi do Europy, jak przez chrzest – zaakcentował historyk.

Chrzest Mieszka I miał miejsce prawdopodobnie w Wielką Sobotę 14 kwietnia 966 roku. Udzielił go księciu biskup Jordan: w Poznaniu, Gnieźnie lub na Ostrowiu Lednickim, bo na to wskazują wykopaliska archeologiczne. Potem zaczęła się ewangelizacja, polegająca na przekazywaniu podstawowych prawd wiary chrześcijańskiej, zaczęły powstawać pierwsze kościoły i cmentarze, swoją „drogę przez męczeństwo” rozpoczęli pierwsi misjonarze, ale też ci, którzy byli nawracani.

– W 968 roku powstało pierwsze biskupstwo w Poznaniu z biskupem Jordanem, ale chodziło o to, aby mieć własnych biskupów, potrzebna więc była metropolia. O jej utworzeniu na ziemiach polskich postanowiono w 990 roku na synodzie w Rzymie, a pierwszym metropolitą został Radzimin Gaudenty, przyrodni brat św. Wojciecha. W 1000 roku powstały nowe biskupstwa w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu. Mazowsze musiało czekać na nie jeszcze do 1075 roku – analizował ks. Grzybowski.

Na wystawie w Towarzystwie Naukowym Płockim zaprezentowano starodruki znajdujące się w zbiorach prowadzonej przez TNP Biblioteki im. Zielińskich. W gablotach pokazano dzieła z zakresu piśmiennictwa historycznego czasów średniowiecza, odrodzenia i baroku, w tym prace kronikarzy i historyków.

Wśród pokazanych „białych kruków” znajduje się m.in. XVII-wieczny reprint „Cronica Polonarum” Galla Anonima, „Historia Polonica” Wincentego Kadłubka z 1612 r. oraz „Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego” Jana Długosza z 1615 r.

Ponadto zwiedzający mieli okazję obejrzeć reprint dzieła pt. „Chronica Polonarum” z 1521 r., autorstwa Macieja Miechowity, zawierające podobizny władców Polski, „Kronikę Polskich Królów” Macieja Bielskiego z 1597 r. czy „Obrazy książąt i królów polskich” ks. Jana Głuchowskiego z 1605 r.

Na wystawie umieszczono także reprinty dzieł łacińskich m.in. „O pochodzeniu i czynach Polaków ksiąg trzydzieści” Marcina Kromera, wydane w Kolonii w 1589 r., „Dzieje Polski od zejścia Zygmunta Augusta ksiąg XII” Reinholda Heidensteina, wydane we Frankfurcie nad Menem w 1672 r. czy „Kroniki polskie” Wespazjana Kochowskiego, wydane w Krakowie w 1683 r.

Otwarcie wystawy „Pomniki dziejów Polski” w Towarzystwie Naukowym Płockim wpisało się w obchody 1050. rocznicy Chrztu Polski. Będzie ona czynna do 6 maja, wstęp jest wolny.