29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Warszawa odzyskana

Ocena: 0
2116

Jaka była stolica w chwili odzyskania niepodległości? Jak się w kolejnych latach zmieniała, rozwijała, borykała z różnymi problemami, ale też jak się bawiła? Zapraszamy na wystawę „Odzyskana. Fotoreportaż z Warszawy 1918-1939”.

fot. Radek Molenda/Idziemy

Dom Spotkań z Historią przy ul. Karowej postanowił uczcić setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości wystawą wyjątkową. Obcujemy z historiami sprzed niemal stu lat – zamkniętymi w fotograficznym kadrze – tak jakby działy się wczoraj. Rozpoznajemy ulice i budynki wciąż istniejące, choć z innej epoki, ale także i te, których już nie ma, a które odkrywamy jedynie dzięki podpisom. Widzimy wiele ważnych historycznie miejsc i osób. Gdzieś, kiedyś o nich słyszeliśmy od dziadków, z książek, na lekcjach szkolnych. A oto są, jak żywe, odnalezione. Możemy te osoby poznać: jak wyglądały, jak się ubierały, co robiły i gdzie bywały? Podziwiamy najnowsze wówczas osiągnięcia techniki, z zainteresowaniem wpatrujemy się w obrazki życia politycznego, sportowego i artystycznego stolicy – zwykłe, choć barwne życie jej mieszkańców. Mając w głowach mit miasta utraconego, które po II wojnie światowej już nigdy w tamtym kształcie się nie odrodziło, widzimy miasto bardzo bliskie, a jednocześnie nieoczywiste.

 

Kusy, Zula i targ rybny

Ten swoisty spacer po stolicy, który jest nie tyle kronikarską relacją, co fotograficznym esejem, opowieścią o naszym „Paryżu Północy” okresu międzywojennego, zaskakuje, oczarowuje, przyciąga.

Nie brakowało w stolicy imprez sportowych. Podziwiamy atletów prężących się w 1925 r. podczas pokazu sportowego na Placu Zamkowym w Święto 3 Maja, widzimy mecz piłkarski Polska-Węgry na stadionie Legii 27 sierpnia 1939 r., kibiców na kortach Legii podczas Międzynarodowych Mistrzostw Polski w Tenisie Ziemnym we wrześniu 1933 r. i bieg sztafetowy Raszyn-Warszawa o puchar przechodni Polskiego Radia w kwietniu 1937 r., gdzie uwieczniony został w kadrze Janusz Kusociński, zawodnik KS Warszawianka, wbiegający od Królewskiej na plac Piłsudskiego.

Są akcenty polityczne: wiec na placu Piłsudskiego zorganizowany w październiku 1929 r. przez Ligę Samowystarczalności Gospodarczej, propagujący kupowanie wyrobów krajowych, czy agitujące w dniu wyborów do Rady Miasta kobiety na placu Trzech Krzyży 22 maja 1927 r. Przeważają jednak obrazki ilustrujące codzienne życie warszawiaków – i są najciekawsze. Jest wielka ryba na targu w Hali Mirowskiej, uliczny sprzedawca książek ze swoim kramem na Marszałkowskiej, odpoczywający na krzesełkach weterani powstania styczniowego podczas uroczystości na placu Piłsudskiego 2 sierpnia 1929 r. i pełna ludzi dziewiątka, podjeżdżająca na przystanek tramwajowy na styku Nowego Światu i Krakowskiego Przedmieścia. Są obrazki rodzajowe: zabawy dzieci nad Wisłą, na plaży „Poniatówka”, pełna ludzi ślizgawka z lat 30. w Parku Ujazdowskim i sunące w styczniu 1938 r. w Alejach Ujazdowskich sanie. Jest konny partol policji na Krakowskim Przedmieściu i kwiaciarka na ulicy Kopernika, regaty kajakowe po Wiśle oraz zorganizowany przez Ligę Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej marsz drużyn Przysposobienia Wojskowego w maskach przeciwgazowych po ulicach Warszawy w październiku 1931 r.

Na blisko czterystu wielkoformatowych fotografiach znajdziemy dosłownie wszystko: ciemne zaułki warszawskich dzielnic, dzieci z osiedla dla bezdomnych na Żoliborzu i kreacje modelek w kawiarni „Sztuka i Moda” na tyłach kamienicy przy Krakowskim Przedmieściu 9. Rozpoznamy aktorkę Zulę Pogorzelską uchwyconą w nowym automobilu, zajrzymy na przyjęcie u hrabiny Marty Krasińskiej w Królikarni w maju 1936 r. i na bal w Akademii Sztuk Pięknych w styczniu 1936 r. Są zdjęcia z pogrzebu Michaliny Mościckiej, żony prezydenta, w sierpniu 1932 r., i otwarcie cywilnego portu lotniczego na Okęciu w kwietniu 1934 r. Są pałace, kościoły, ulice i parki, hale fabryczne i modernistyczne naówczas kamienice. A przecież te zdjęcia to jedynie mały fragment obrazu tamtej Warszawy.

 

Spośród 30 tysięcy

„Odzyskana. Fotoreportaż z Warszawy 1918-1939” to największy dotychczasowy projekt DSH. Obejmuje wszystkie powierzchnie wystawowe placówki, a nawet wychodzi na znajdujący się obok skwer ks. Jana Twardowskiego. Towarzyszy jej Stare Kino prezentujące poświęcone Warszawie filmy dokumentalne z lat 20. i 30. XX w.

– Zdjęcia zostały wybrane spośród co najmniej 30 tys. fotografii Warszawy międzywojennej, jakimi dysponuje Narodowe Archiwum Cyfrowe – zdradza dyrektor SDH Piotr Jakubowski. Prezentowane fotografie są dziełem zespołu reportażystów-fotografów dziennika „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”, m.in. Henryka Poddębskiego, Narcyza Witczaka-Witaczyńskiego, Leona Jarumskiego, Jana Binka, Jana Rysia, Mariana Fuksa.

– Niestety, autorzy większości zdjęć pokazanych na wystawie pozostają nieznani, a byli to prawdziwi prekursorzy fotografii reportażowej w Polsce. Dzięki nim udało się stworzyć nie klasyczną wystawę historyczną, bezładną prezentację ciekawych zdjęć na temat, ale opowiedzieć obrazami Warszawę z jej zbiorowym bohaterem – warszawiakami. Jedne z tych obrazów wywołują nostalgię, inne śmieszą czy zaskakują. Jeszcze inne poruszają, burzą stereotypowy, wyidealizowany obraz stolicy II RP. I pokazują, jak w gruncie rzeczy nieodległa jest tamta, odrodzona i przywołana przez wystawę epoka – mówią kuratorki wystawy Anna Brzezińska, fotograf i fotoreporter, oraz Katarzyna Madoń-Mitzner, wicedyrektor DSH ds. programowych.

Wystawa „Odzyskana. Fotoreportaż z Warszawy 1918-1939” w Domu Spotkań z Historią przy ul. Karowej 20 oraz na skwerze ks. Twardowskiego będzie prezentowana do 13 stycznia. Wstęp wolny.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

Katolik, mąż, absolwent polonistyki UW, dziennikarz i publicysta, współtwórca "Idziemy" związany z tygodnikiem w latach 2005-2022. Były red. naczelny portalu idziemy.pl. radekmolenda7@gmail.com

 

- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter