14 lutego
piątek
Cyryla, Metodego, Walentego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Spacerem po Fiesole

Ocena: 5
1037

Fiesole, urocze miasteczko położone blisko Florencji, jest w Polsce mało znane. A szkoda, bo jest tu sporo do zobaczenia, poczynając od zapierających dech w piersiach widoków na stolicę Toskanii.

Samo Fiesole również ma zabytki, których nie powstydziłaby się Florencja. Wystarczy wspomnieć pozostałości po teatrze rzymskim z I w. przed Chr., przyjmującym swego czasu trzy tysiące widzów, odkrytym dopiero na początku ubiegłego stulecia; dobrze zachowaną romańską katedrę św. Romulusa; bogaty w dzieła sztuki kościół i konwent św. Dominika, zamieszkiwany swego czasu przez Fra Angelica; wreszcie klasztor św. Franciszka, utrwalony w literaturze m.in. przez Alberta Camusa. Większość tych obiektów odwiedził św. Jan Paweł II, o czym mówią liczne tablice upamiętniające jego duszpasterskie wizyty, okolicznościowe kazania i przemówienia.

 


ROMAŃSKA KATEDRA

Zwiedzanie Fiesole rozpoczynamy od katedry z wysoką, widoczną z daleka dzwonnicą. Sama świątynia jest pod wezwaniem św. Romulusa, biskupa Fiesole, męczennika z czasów panowania Domicjana (81–96). Jego relikwie spoczęły najpierw w katedrze św. Reparaty we Florencji, a z początkiem XI w. zostały przeniesione właśnie do katedry we Fiesole.

Zaraz po wejściu do zabytkowego kompleksu urzeka surowe i proste wnętrze, charakterystyczne dla stylu romańskiego. Uwagę przyciągają majestatyczne kolumny oraz dobrze oświetlone prezbiterium, z widoczną z oddali górną częścią krypty, głównym ołtarzem i tryptykiem przed apsydą. Nawę główną zdobią dwa freski, przedstawiające św. Benedykta opata i św. Sebastiana ze szkoły Pietro Perugino (pocz. XVI w.).

Wspomniany tryptyk umieszczony nad kryptą przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem na tronie, którym towarzyszą dwaj aniołowie. Obok Maryi artysta namalował świętych Aleksandra i Piotra oraz świętych Donata i Romulusa. Wreszcie w górnej części dzieła, nad głową Madonny, umieścił gołębicę oraz, po bokach, św. Jana Ewangelistę i św. Jana Chrzciciela. Autorem dzieła, wykonanego ok. 1450 r., jest Bicci di Lorenzo, artysta działający głównie we Florencji, ale też w innych ośrodkach Toskanii. Z kolei freski ozdabiające apsydę prezbiterium, namalowane pod koniec XVI w. i przypisywane Nikodemowi Ferrucciemu z Fiesole, opowiadają o życiu patrona katedry.

Po prawej stronie prezbiterium znajduje się kaplica grobowa biskupa Leonarda Salutatiego, renesansowy klejnot katedry, zawierający marmurowy sarkofag, misternie wyrzeźbiony przez Mina da Fiesole. Na przeciwległej ścianie znajduje się marmurowa rzeźba Madonny adorującej Dzieciątko pomiędzy świętymi Leonardem i Remigiuszem. Malarska dekoracja ścian i sufitu, z przedstawieniami ewangelistów oraz świętych Leonarda i Jana Chrzciciela, została wykonana przez Cosima Rossellego.

Krypta katedry, wsparta na smukłych kolumnach z jedenastowiecznymi kapitelami, z późnogotyckimi i neogotyckimi medalionami na sklepieniu, wprowadza nas w szczególny klimat skupienia, ciszy i modlitwy. W kaplicy grobowej biskupów znajduje się trzynastowieczna tablica, dzieło anonimowego malarza umownie zwanego Maestro del Bigallo, z Madonną z Dzieciątkiem, najstarszą ikoną katedry, namalowaną prawdopodobnie w latach 1215–1220. Kuta żelazna brama, wykonana w Sienie w połowie XIV w., zamyka apsydę krypty, w której znajdują się relikwie św. Romulusa.

W katedrze modlił się św. Jan Paweł II, o czym informuje umieszczona na jednej z jej ścian pamiątkowa tablica z napisem w języku łacińskim.

 


U DOMINIKANÓW

Kościół św. Dominika, trochę oddalony od centrum Fiesole, wprowadza nas, ku zaskoczeniu wielu pielgrzymów i turystów, w świat słynnego malarza i błogosławionego Fra Angelica. Zwykle jest on kojarzony z Florencją, zwłaszcza z bazyliką św. Marka, gdzie dosłownie tłumy podziwiają jego freski namalowane w celach zakonników, oraz z Rzymem, do którego przybył na zaproszenie papieskie, w którym zmarł i został pochowany.

Przyszły błogosławiony tak naprawdę nazywał się Guido di Pietro. Urodził się w 1387 r., wstąpił do klasztoru dominikanów we Fiesole i przyjął imię Jan z Fiesole. Spędził tu w sumie kilkanaście lat. Przeszedł do historii pod imieniem Fra Angelico, które oznacza dosłownie „brat anielski” – może nie tylko dlatego, że często i chętnie malował anioły, ale też z tego powodu, że był człowiekiem wielkiej pokory, łagodności i naturalnej dobroci. Wedle słów Giorgia Vasariego, wybitnego włoskiego historyka sztuki, ten znamienity malarz przełomu gotyku i renesansu nigdy nie sięgał po pędzel, zanim się nie pomodlił. A wedle jednej z tradycji po jego śmierci łzy spływały po policzkach namalowanych przez niego aniołów.

Zaraz po wejściu do świątyni uwagę przyciąga duży obraz Fra Angelica po lewej stronie, pierwotnie umieszczony w głównym ołtarzu. Jest to „Maestà”, czyli obraz przedstawiający Madonnę na tronie, w otoczeniu aniołów i świętych. Temat był bardzo popularny w sztuce florenckiej owego okresu. Fra Angelico przedstawił w dziele świętych Tomasza z Akwinu, Barnabę, Dominika i Piotra męczennika, czyli trzech świętych z zakonu dominikanów i Barnabę, towarzysza św. Pawła Apostoła, patrona zamożnego mecenasa sztuki, który ofiarował dominikanom dużą sumę pieniędzy na odbudowę i rozbudowę klasztoru. Ukazane na obrazie nagie Dzieciątko wyciąga rękę w kierunku dwóch trzymanych przez Matkę róż: białej, symbolu czystości, i czerwonej, będącej zapowiedzią męki i Eucharystii.

W części klasztoru, która zwykle nie jest udostępniona do zwiedzania, umieszczono fresk autorstwa błogosławionego ukazujący Matkę Bożą z Dzieciątkiem oraz inny, przedstawiający Chrystusa ukrzyżowanego. Jeden z dominikanów na końcu długiego korytarza wskazuje obraz „naszego” świętego – Jacka Odrowąża, adorującego ukazującą się mu Madonnę. Święty, odziany w habit dominikański i czarny płaszcz, w postawie klęczącej i z rozłożonymi rękami, wpatruje się w Matkę Bożą trzymającą Dzieciątko Jezus, otoczoną aniołkami, z księżycem pod stopami. W dolnej części obrazu widzimy umieszczone przez autora imię św. Jacka w wersji łacińskiej: S. Hyacinthus. Dzieło zostało wykonane przez włoskiego malarza Jacopa Ligozziego, mocno związanego z Toskanią, zmarłego we Florencji w 1627 r.

W kościele dominikanów również umieszczono tablicę upamiętniającą pobyt św. Jana Pawła II: „18 października 1986 r. papież Jan Paweł II, który wyniósł wcześniej do godności ołtarzy błogosławionego Jana Angelico, oddał mu hołd w dawnym kościele wielkiego malarza” (tłum. W.T.).

 


WZGÓRZE FRANCISZKAŃSKIE

Wejście na wzgórzu „franciszkańskie” we Fiesole kosztuje sporo wysiłku, ale warto. Tu jesteśmy w świecie ciszy i skupienia. Na ścianie klasztoru duża tablica informuje o historii miejsca, poczynając od czasów etrusko-rzymskich aż do wizyty św. Jana Pawła II 18 października 1986 r. W środku znajduje się typowo franciszkański, średniowieczny dziedziniec klasztorny z zabytkową studnią. Urzekł on swoim pięknem i prostotą niejednego pielgrzyma poszukującego wewnętrznego pokoju, wśród nich Alberta Camusa, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1957 r., który pisał: „We Fiesole, w klasztorze św. Franciszka, mały dziedziniec otoczony łukami, pełen czerwonych kwiatów, słońca, żółtych i czarnych pszczół. W rogu zielona konewka. Wszędzie brzęczenie much. Spalony upałem mały ogródek delikatnie dymi. Siedzę na ziemi, myślę o tych franciszkanach, których cele widziałem przed chwilą i których inspiracje teraz rozumiem. (…) Dziś czuję się wolny od mojej przeszłości i od tego, co straciłem. Chcę tylko tego odłączenia, tej zamkniętej przestrzeni, tego wyraźnego i cierpliwego zapału. (…) Tutaj naprawdę mogę się zatrzymać i znaleźć w końcu punkt zatrzymania dla niepohamowanego i zadyszanego życia” („Kroniki”, tłum. W.T.).

Fra Angelico, Albert Camus, św. Jan Paweł II – historia, sztuka, myśl, duchowość, a do tego urocze widoki na Florencję, zabytkowa architektura, pejzaże z cyprysami… W tym toskańskim miasteczku naprawdę można się odnaleźć i odzyskać pokój o każdej porze roku.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

Kapłan diecezji płockiej, filolog klasyczny i patrolog, doktor habilitowany, szef sekcji łacińskiej Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej


redakcja@idziemy.com.pl

- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 14 lutego

Piątek, V Tydzień zwykły
Święto świętych Cyryla, mnicha, i Metodego, biskupa - patronów Europy
+ Czytania liturgiczne (rok C, I): Łk 10, 1-9
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)
Nowenna do św. Rocha 6-14 II

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter