Niebezpieczne związki

Premiera w Teatrze Polskim „Dziewczynek”, sztuki Ireneusza Iredyńskiego, przypomina twórczość tego pisarza i poety (1939-1985), który w połowie lat 50. ubiegłego wieku jako nastolatek debiutował tomikiem poezji. Burzliwe życie pisarza, pełne alkoholowych i chuligańskich ekscesów oraz kłopotów z władzami (trzy lata w więzieniu), było ściśle związane z jego twórczością. Iredyński nie gardził bowiem – co dziwne u jednego z czołowych tzw. buntowników PRL – żadnym rodzajem twórczości. Obok poezji, ambitnych sztuk i opowiadań pisał popularne piosenki i scenariusze filmowe, nawet do filmów komercyjnych i propagandowych (np. „Zejście do piekła”, „Kardiogram”). Prapremiera „Dziewczynek” odbyła się w 1985 roku w Gdyni, po czym sztuka została wystawiona w Warszawie i innych miastach.

Nowa inscenizacja sztuki w Teatrze Polskim jest spektaklem aktorskim. Na dyskretnym zgromadzeniu spotyka się osiem wykształconych i zamożnych pań w celu założenia tajnego związku. Każda ma inne wykształcenie (aktorka, lekarz, profesor itd.) i posługuje się odmiennym słownictwem. Podkreśla to gra aktorek oraz ich zachowanie i ubiór. Stopniowo rozmowy bohaterek przeradzają się w konflikt o dominację i władzę.

Iredyński w pewnym sensie proroczo ukazał narastający wówczas feminizm w satyrycznym świetle, a aktualność jego przesłania zadziwia. Reżyserka podkreśla surrealistyczną komediowość oryginalnego tekstu, a przesłanie „Dziewczynek” oddaje w lekkiej i przewrotnej formie.


Ireneusz Iredyński. „Dziewczynki”. Teatr Polski. Reżyseria – Bożena Suchocka. Wykonawcy: Maja Barełkowska, Izabella Bukowska, Afrodyta Weselak, Ewa Domańska, Grażyna Barszczewska, Marta Alaborska, Marta Kurzak, Joanna Halinowska. Premiera – 18 kwietnia

Mirosław Winiarczyk fot. Marta Ankiersztejn Idziemy nr 18 (501), 3 maja 2015 r.