Trwają negocjacje w sprawie przejęcia przez samorząd województwa świętokrzyskiego Muzeum Regionalnego w Wiślicy, w którym zgromadzone są jedne z najstarszych obiektów z początków chrześcijaństwa na ziemiach polskich.
2015-08-27 12:47
dziar / Wiślica (KAI), mz
fot. Wikimedia Commons / Krzysztof Plebankiewicz / CC BY-SA 3.0
Pod opieką Muzeum Regionalnego w Wiślicy znajdują się obecnie średniowieczne podziemia pod bazyliką, Dom Długosza oraz pawilon archeologiczny, w którym można obejrzeć m.in. pozostałości romańskiego kościoła oraz misy chrzcielnej datowanej na IX wiek.
Jak informuje Jacek Kowalczyk, dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki w Urzędzie Marszałkowskim w Kielcach, rozmowy trwają od około roku, ale procedurę przekazania instytucji wstrzymały zapisy umowy ze strony gminy, których nie chce zaakceptować samorząd województwa.
Dokument przygotowany przez gminę zawiera m.in. paragraf, z którego wynika, że województwo musiałoby zagwarantować osobom pracującym w wiślickiej placówce zatrudnienie przez 5 lat, a gdyby nowy organ prowadzący chciał ich zwolnić, musiałby im zapłacić z góry wynagrodzenie za całe 5 lat pracy. Dyrektor Kowalczyk kwestionuje kompetencje proponowanych przez gminę osób oraz podstawy prawne samego zapisu.
Zdaniem Kowalczyka, „bulwersujące i niepokojące” są też zapisy wskazujące na konieczność uzgadniania z wójtem Wiślicy osoby, która miałaby pełnić funkcję kierownika placówki. Samorząd województwa, który wspólnie z Ministerstwem Kultury przejmie prowadzenie i utrzymanie wiślickiej instytucji, chciałby zostawić ministerstwu decyzję tej sprawie.
– Osoba odpowiedzialna za kierowanie zabytkiem plasującym się w pierwszej piątce zabytków romańskich w Polsce i za pozyskiwanie funduszy na ten cel, musi być bez dwóch zdań kompetentna i doświadczona – podkreśla Kowalczyk.
Samorząd Wiślicy chciałby także, aby w powoływanej przez ministra Radzie Muzeum Narodowego w Kielcach, znalazło się trzech przedstawicieli zgłoszonych przez wójta gminy. Za naruszenie każdego zapisu umowy województwo miałoby płacić karę w wysokości 50 tys. zł.
Wójt Wiślicy Stanisław Krzak poinformował, że poza kwestią uzgadniania kierownika muzeum – wszystkie zapisy podlegają negocjacjom.
Po przyłączeniu do Muzeum Narodowego, wiślickie zabytki otrzymywałyby dotację około 500 tys. zł rocznie od ministerstwa i samorządu województwa. Aktualnie, gmina przekazuje na działanie muzeum 50 tys. zł w skali roku.
Początki ośrodka kościelnego w Wiślicy to XI wiek. Pierwotny kościół był romański, następny – większy – także romański z kryptą (XII w.) W jego miejsce w I połowie XIII w. został zbudowany kolejny kościół romański - trójnawowy, z erygowaną przy nim kapitułą kolegiacką.
Obecny kościół zbudował Kazimierz Wielki w poł. XIV wieku, był on rozbudowywany do końca XIV wieku. Jest gotycki, murowany z ciosu, z pozostałościami romańskimi. W ołtarzu głównym – wczesnogotycka rzeźba tzw. Madonny Łokietkowej (Uśmiechniętej).
Obok bazyliki – w Domu Długosza z 1460 r. mieści się Muzeum Regionalne. Długosz, słynny kronikarz i prepozyt kapituły wiślickiej, wychowywał tutaj synów Kazimierza Jagiellończyka. Wielu absolwentów szkoły wiślickiej kontynuowało naukę na Akademii Krakowskiej.
Atrakcją Wiślicy są pozostałości fundamentów kościoła św. Mikołaja z X w. oraz gipsowej misy, która jest interpretowana jako naczynie służące do chrztu zbiorowego.