Londyn: film Alfreda Hitchcocka o okropieństwach niemieckich obozów koncentracyjnych

Jeszcze w tym roku na światowych festiwalach i przeglądach filmowych pokazany ma być odrestaurowany dzięki nowoczesnej technice dokument pokazujący okropieństwa, jakich dopuścili się niemieccy naziści w obozach koncentracyjnych.

20140113 15:10
rk (KAI/New Yorker, The Independent) / Londyn/Nowy Jork
fot. Wikipedia / domena publiczna
 

Film z 1945 roku nakręcony pierwotnie na zlecenie rządów amerykańskiego i brytyjskiego powstał przy udziale słynnego reżysera Alfreda Hitchcocka.

Film początkowo miał uświadomić w pełni niemieckim obywatelom, co w rzeczywistości robił popierany przez nich rząd. W wyniku jednak zmiany sytuacji politycznej, zaniechano pełnej realizacji dzieła i odstąpiono od rozpowszechniania dokumentu, nie chcąc zaszkodzić dźwigającej się powojennej gospodarce Niemiec. W latach 80. XX wieku pierwszych pięć rolek filmowych znalazł w archiwum Imperial War Museum w Londynie naukowiec amerykański. Po dograniu komentarza dokument został pokazany w 1984 na Festiwalu w Berlinie i zaprezentowany w telewizji publicznej PBS w USA w roku następnym.

Pierwsze z trzech odnalezionych rolek pokazują archiwalne zdjęcia z czasu, dojścia Hitlera do władzy, działań wojennych i klęski militarnej Niemiec. Następnie prezentowane są zdjęcia nakręcone przez żołnierzy amerykańskich i brytyjskich podczas wyzwolenia więźniów z niemieckiego obozu koncentracyjnego Bergen-Belsen. Wstrząsające zdjęcia skrajnie wygłodzonych więźniów i dziesiątek tysięcy ciał tych, którzy zmarli w wyniku głodu oraz chorób, kontrastują z dobrze odżywionymi, uśmiechającymi się członkami obozowej załogi SS. Pokazane są także działania Aliantów, którzy starają się zapewnić ocalałym wodę, pożywienie, ubranie, lekarstwa i walczą z groźbą epidemii tyfusu.

Czwarta i piąta rolka z nagraniami, to właśnie na ich kształt tej części dokumentu miał wpływ Hitchcock zaangażowany przez producenta Sidneya Bernsteina, pokazują zdjęcia z innych obozów Dachau i Buchenwald. Według relacji dziennika „The Independent”, słynnemu reżyserowi zależało bardzo, by pokazać, iż obozy leżały tak blisko niemieckich domostw, iż było niemożliwością, by zwykli mieszkańcy nic nie wiedzieli o ich funkcjonowaniu. Sam „mistrz suspensu” miał być tak zszokowany tym, co zobaczył na zdjęciach, że przez tydzień nie pokazywał się w Pinewood Studios.

Szósta, brakującą rolka filmowa zawiera zdjęcia nakręcone podczas wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu przez żołnierzy radzieckich. Archiwalny film, dokładnie zrekonstruowany i obrobiony cyfrowo, został dołączony do całości. Dokument nosi tytuł "Memory of the Camps"(Pamięć o obozach) i towarszy mu oryginalny komentarz napisany przez polityka brytyjskiej Partii Pracy Richarda Crossmana i australijskiego dziennikarza Colina Willsa. Czyta go nieżyjący już, znany brytyjski aktor Trevor Howard.

Brytyjska telewizja zamierza wyemitować film na początku 2015 roku. Wcześniej będzie można go zobaczyć na festiwalach i przeglądach filmowych.