Herod i rodzina

Dwór króla Heroda Antypasa, na którym podczas uczty rozgrywa się mroczna historia księżniczki Salome, po żywiołowym tańcu domagającej się głowy św. Jana Chrzciciela, został zastąpiony współczesnym mieszkaniem i jadalnią. Wygląda na to, że reżyser potraktował zepsutych do szpiku kości dworaków Heroda jak współczesną rodzinę, w której młodziutka i biedna Salome była niegdyś molestowana przez ojczyma. Taka interpretacja dzieła Straussa, opartego na dramacie Oscara Wilde’a, ma zapewne służyć propagowaniu modnych dziś teorii psychoanalitycznych. Na szczęście w spektaklu w Teatrze Wielkim podziwiać możemy wspaniałą muzykę Straussa, wielką kreację wokalną Salome, a przede wszystkim treść opery, sprowadzającą się do konfliktu między oszalałym pożądaniem a świętością.

Krwawa historia na dworze Heroda została opisana w Ewangeliach. Od czasów średniowiecznych weszła na dobre do krwioobiegu kultury europejskie. Najbardziej znane nawiązujące do niej dzieła powstały w XIX i na początku XX w. Dokonywano wielu przeróbek i interpretacji, lecz nikt w zasadzie nie podważał zasadniczej, chrześcijańskiej wymowy tej biblijnej historii. Zawsze chodziło przecież o ukazanie konfliktu między prorokiem Janem Chrzcicielem a zepsuciem władzy starożytnej Judei. Poetycki tekst libretta i piękna muzyka Straussa na szczęście nie zostały zniekształcone w tym dziwacznym przedstawieniu.

Teatr Wielki – Opera Narodowa. Richard Strauss, „Salome”. Dramat w jednym akcie. Dyrygent: Stefan Soltesz. Reżyseria: Mariusz Treliński. Scenografia: Boris Kudlicka. Wykonawcy: Jacek Laszczykowski, Veronika Hajnova, Erika Sunnegardh Jacek Strauch i inni. Premiera: 22 marca

Mirosław Winiarczyk fot. K. Bieliński/Teatr Wielki – Opera Narodowa Idziemy nr 14 (548), 3 kwietnia 2016 r.