19 marca
wtorek
Józefa, Bogdana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Artyści w służbie Polsce

Ocena: 0
2844

– Paderewski odegrał historyczną rolę w pierwszych miesiącach naszej niepodległości – mówi prof. Marian Marek Drozdowski.

fot. Irena Świerdzewska/Idziemy

Z prof. Marianem Markiem Drozdowskim rozmawia Irena Świerdzewska

Równolegle do działalności polityków o sprawy niepodległości zabiegali na forum międzynarodowym polscy artyści. Kto zasłużył się najbardziej?

Najważniejszą postacią jest niewątpliwie Ignacy Jan Paderewski, dalej pisarz Henryk Sienkiewicz, powieściopisarz i publicysta Władysław Gąsiorowski. Już w styczniu 1915 r. Paderewski współtworzy Generalny Komitet Pomocy Ofiarom Wojny powołany w Szwajcarii i współprzewodniczy mu wraz ze swym przyjacielem Henrykiem Sienkiewiczem. W tym samym roku z żoną Heleną Górską-Paderewską wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych i tam organizuje ponad trzysta koncertów połączonych z przemówieniami patriotycznymi, śpiewaniem hymnu narodowego i akcją zbierania środków finansowych na ów Generalny Komitet Pomocy Ofiarom Wojny. Komitet ten akcentował neutralność, bo bez niej trudno byłoby przerzucić środki od społeczeństwa amerykańskiego i polonijnego przez wrogie granice.

Istniała zorganizowana sieć zbiórki i dystrybuowania środków?

Akcja przygotowana była bardzo precyzyjnie. Kluczową rolę odgrywała sieć sześciuset parafii polonijnych, gdzie po nabożeństwach odbywały się spotkania. Podczas wieców operowano językiem zrozumiałym dla ludzi, którzy na rynku amerykańskim przekształcali się z byłych chłopów w robotników, ale był to przede wszystkim język, który szanował przekonania religijne. Czynnie angażował się w tę pracę duszpasterz polonii amerykańskiej bp Paweł Rhode. Działające w USA organizacje: Związek Sokołów Polskich, Związek Narodowy Polski, Polsko-Rzymsko-Katolickie Zjednoczenie, Związek Polek – utworzyły Polski Wydział Narodowy kierowany przez Jana Smulskiego. Ta organizacja ustanowiona została nie tylko dla niesienia Polsce pomocy charytatywnej, ale także do zadań politycznych. Trzy czwarte wszystkich środków, którymi dysponował Generalny Komitet Pomocy Ofiarom Wojny, pochodziło ze Stanów Zjednoczonych. W Polsce redystrybucja środków odbywała się w porozumieniu z Książęco-Biskupim Komitetem Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny (KBK), założonym na początku 1915 r. w Krakowie przez bp. Adama Stefana Sapiehę oraz Radę Główną Opiekuńczą.
 

Czytaj dalej w e-wydaniu lub wydaniu papierowym
Idziemy nr 46 (684), 18 listopada 2018 r.
Artykuł w całości ukaże się na stronie po 2 grudnia 2018 r.

 

Marian Marek Drozdowski (1932) – prof. dr hab., historyk, biografista i varsavianista, profesor nauk humanistycznych, autor poczytnych dzieł historycznych – o Józefie Piłsudskim, Ignacym Janie Paderewskim, Władysławie Grabskim, Stefanie Starzyńskim, Eugeniuszu Kwiatkowskim. Jego „Alarm dla Warszawy” czy „Powstanie sierpniowe 1944” znikały błyskawicznie z półek. Jest synem Jana Drozdowskiego (1899-1983), członka Polskiej Organizacji Wojskowej, I Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego i powstańca śląskiego.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

Dziennikarka, absolwentka SGGW i UW. Współpracowała z "Tygodnikiem Solidarność". W redakcji "Idziemy" od początku, czyli od 2005 r. Wyróżniona przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich w 2013 i 2014 r.

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 19 marca

Wtorek - V Tydzień Wielkiego Postu
Szczęśliwi, którzy mieszkają w domu Twoim, Panie,
nieustannie wielbiąc Ciebie.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): Mt 1, 16. 18-21. 24a
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

Nowenna do św. Rafki

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter