"Wyszyński - zemsta czy przebaczenie" - oficjalnym filmem beatyfikacji

Film jest oficjalną produkcją przygotowaną na wrześniową beatyfikację Prymasa Tysiąclecia. Opowiada historię księdza porucznika Stefana Wyszyńskiego - kapelana Armii Krajowej, działającego w okresie Powstania Warszawskiego pod pseudonimem „Radwan III". Jest biograficznym dramatem wojennym. Ukazuje nieznane fakty z życia przyszłego Prymasa, gdy jako młody ksiądz zaangażował się w Laskach pod Warszawą w działalność podziemną jako kapelan AK, a w czasie Powstania – kapelan szpitala powstańczego.

Na konferencji prasowej kard. Nycz przyznał, że osobiście znał kard. Wyszyńskiego, a mimo to przez ostatnie dwa lata przygotowań do beatyfikacji sporo się o nim dowiedział. Hierarcha wyjaśnił, że film dotyka mało znanego okresu z życia Prymasa Tysiąclecia.

Dla mnie praktycznie historii nieznanej, nie wstydzę się do tego przyznać.

– powiedział metropolita warszawski.

Zdaniem kardynała okres posługi ks. Wyszyńskiego jako kapelana Powstania Warszawskiego i jego pobyt w Laskach są doskonałym momentem, by pokazać „prymasa zwykłego, to znaczy nie postać pomnikową, tylko młodego człowieka i księdza".

Jeżeli młody widz – młody to znaczy poniżej pięćdziesiątki, bo tacy właśnie ludzie nie pamiętają prymasa Wyszyńskiego – coś się z tego filmu nauczy, to będzie wielka rzecz.

– ocenił kard. Nycz.

Odnosząc się do tytułu filmu „Wyszyński – zemsta czy przebaczenie", metropolita warszawski powiedział, że wątek miłości, aż po miłość nieprzyjaciół, był stale obecny w życiu Prymasa. To był jeden z rysów jego świętości. Kardynał przypomniał znamienne słowa Wyszyńskiego: „Kto nienawidzi, już przegrał”.

Kiedy się staje na froncie wobec wrogiej armii, to staje się wobec dylematu, jaką zająć postawę – przebaczyć, czy iść drogą zemsty. Ale on szedł drogą przebaczenia także wtedy, kiedy był w więzieniu i kiedy wiele razy – w latach 50., tego ostrego komunizmu – stawał wobec sytuacji, kiedy zemsta mogła mu przyjść do głowy.

– podkreślił duchowny.

Kard. Nycz przypomniał historię nadpalonej kartki z napisem: „Będziesz miłował", którą wiatr przyniósł do Lasek z walczącej Warszawy i którą znalazł ks. Wyszyński.

On wiele razy do tej karteczki wracał w kazaniach. To było motto jego nauczania: miłość jest najważniejsza, włącznie z miłością nieprzyjaciół.

– zaznaczył hierarcha.

Premiera filmu "Wyszyński – zemsta czy przebaczenie" zaplanowana jest w polskich kinach na 17 września. W roli ks. Wyszyńskiego występuje Ksawery Szlenkier. Partneruje mu Małgorzata Kożuchowska jako matka Róża Czacka. W filmie zobaczymy także Idę Nowakowską, Marcina Kwaśnego, Lecha Dyblika, Agnieszkę Kawiorka, Adama Fidusiewicza, Jana Marczewskiego, Roberta Czebotara i Mariusza Drężeka. Gościnnie wystąpił też założyciel wspólnoty Wojownicy Maryi ks. Dominik Chmielewski. Jako statyści, w produkcję zaangażowali się członkowie Historycznej Grupy Rekonstrukcyjnej Zgrupowania „Radosław” oraz młodzież z Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży.

Udziałem w tym filmie chciałbym się pokłonić członkom mojej rodziny, którzy ruszyli do Powstania. Mam na myśli mojego dziadka Karola Szlenkiera, jego siostrę Teresę i brata Ksawerego. Ci ludzie przeżyli Powstanie, założyli rodziny i sprawili, że wychowywałem się w dużym szacunku dla kard. Stefana Wyszyńskiego.

– powiedział odtwórca głównej roli Ksawery Szlenkier.

Film ma dynamiczną akcję, jest wielowątkowy, jest też wątek miłosny. Sceny bitewne wymagały współpracy aktorów, kaskaderów oraz pirotechników. Bezpieczeństwa na planie pilnował Pion Ochrony Wojska Polskiego z Dowództwa Garnizonu Warszawa oraz Oddział Straży Pożarnej w Laskach. Film został nakręcony w 95% w naturalnych plenerach – w Zakładzie dla niewidomych w Laskach, gdzie przebywał ks. porucznik Stefan Wyszyński, a także na terenie Puszczy Kampinoskiej, m.in w skansenie w Granicy. Wykorzystano w nim także oryginalne stroje i rekwizyty, np. powstańczą broń – prawdziwego visa, który nota bene się zacinał. „Podczas zdjęć dopiero za trzecim razem udało mi się puścić z niego całą serię" – wspominał aktor Marcin Kwaśny. Odtworzono także mundury Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży zaprojektowane w latach trzydziestych.

Film jest debiutem fabularnym reżysera Tadeusza Syki, który wcześniej kręcił filmy dokumentalne.

Chcieliśmy pokazać nie tylko młodego księdza, ale przede wszystkim młodego człowieka, który w czasie wojny spotyka się z dylematami zemsty i przebaczenia.

– wyjaśnił Tadeusz Syka.

Na konferencji zostały zaprezentowane autentyczne rekwizyty m.in. ornat należący do ks. por. Wyszyńskiego oraz habit matki Róży Czackiej, a także obraz z 4 marca 1944 r., na którym ks. Wyszyński podpisał się pseudonimem. Organizatorzy poinformowali, że rekwizyty te zostaną przekazane do Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego i do Muzeum Powstania Warszawskiego.

Beatyfikacja matki Elżbiety Róży Czackiej i kard. Stefana Wyszyńskiego odbędzie się 12 września w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie

Fot. PAP/Marcin Obara