Jeśli nowoczesny uniwersytet ma być prawdziwie uniwersalny w swoim poszukiwaniu prawdy, nie wolno z niego usuwać przestrzeni dla refleksji teologicznej – mówił kard. Stanisław Dziwisz podczas Mszy św. w 625. rocznicę powołania Wydziału Teologicznego UJ. Uroczystość odbyła się w Sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie.
Fot. BP Archidiecezji Krakowskiej - 625. rocznica powstania Wydziału Teologicznego UJ i promocje akademickie UPJP2, 11.01.2022 r.Mszy św. przewodniczył abp Marek Jędraszewski. Wielki Kanclerz UPJPII przeczytał list papieża Franciszka z okazji jubileuszu. „Wraz z wami dziękuję Bogu za tę ponad sześciowiekową tradycję z całym dorobkiem naukowym i dydaktycznym, jak też szczególną duchowością tworzoną przez świętych założycieli, profesorów i studentów” – zapewnił Ojciec Święty.
Historia, na której budujecie teraźniejszość, jest niezwykła i doniosła, ale zarazem zobowiązująca. Dzisiejsze czasy bowiem wymagają od nas wszystkich, żeby nie zapominać o tradycji, ale równocześnie z nadzieją patrzeć w przyszłość i tworzyć przyszłość
– wskazywał papież.
Franciszek nawiązał do dewizy krakowskiego uniwersytetu „Idźcie i nauczajcie”.
Św. Jan Paweł II wskazywał na potrzebę takiej posługi myślenia, dzięki której środowiska uniwersyteckie włączają się w kościelną misję szerzenia Chrystusowego orędzia w świecie. Dlatego wierni wielowiekowej tradycji odczytujcie znaki czasu, podejmujcie z odwagą nowe wyzwania, aby skutecznie nieść współczesnemu człowiekowi i światu prawdę Ewangelii
– napisał.
„Niech wasz uniwersytet będzie miejscem formacji nowych pokoleń chrześcijan, nie tylko przez badania naukowe i dociekanie prawdy, ale także przez społeczne świadectwo życia wiarą. Niech będzie wspólnotą, w której zdobywanie wiedzy łączy się z promocją szacunku dla każdego człowieka ze względu na Boga, który go stworzył, i z troską o kształtowanie serc, o otwieranie ich na to, co najważniejsze, co trwałe i co nie przemija” – życzył społeczności akademickiej UPJPII w Krakowie.
Młodzi ludzie mają swoje marzenia i swoje cele, a katolicki uniwersytet powinien im pomagać realizować je w oparciu o prawdę, dobro i piękno, które mają swoje źródło w Bogu. Wasza posługa myślenia i poszukiwania prawdy jest dzisiaj potrzebna Kościołowi w Polsce i w świecie. Pełnijcie ją w poczuciu odpowiedzialności za wierność waszej misji
– napisał Ojciec Święty na zakończenie swojego listu.
"Wydział Teologiczny w Krakowie to dzieło ludzi świętych" – zauważył w homilii kard. Dziwisz, wymieniając św. Jadwigę i św. Jana Pawła II, a także świętych Jana z Kęt, Stanisława Kazimierczyka, Jana Sebastiana Pelczara. "Przedziwne jest owo promieniowanie wiary, która szuka zrozumienia i w tym poszukiwaniu nigdy nie ustaje, stając się twórczą siłą uświęcenia człowieka i przemiany świata" – dodał.
"Nie ma Kościoła i wiary bez rzetelnej teologii" – podkreślał krakowski metropolita senior. Według niego wiara musi żyć w ludzkim umyśle, a bez dobrej teologii byłaby „czystym uczuciem” i „wypełnionym lękiem zabobonem”.
Ten, kto wierzy, rozumie to dobrze: wiara budzi rozum z uśpienia, zadaje mu pytania, oferuje nowe światło, które niedostępne jest czystemu rozumowi samemu z siebie. Wiara pragnie zamieszkiwać w ludzkim rozumie, ten zaś został stworzony, aby móc wierzyć
– mówił kard. Dzywisz. Jego zdaniem rozum oświecony wiarą i wiara przeniknięta rozumem to „jeden z największych wkładów chrześcijaństwa w dzieje ludzkości i świata”. "Nie tylko zatem wiara i Kościół, ale także szeroko rozumiana kultura i życie społeczne potrzebują teologii" – argumentował. Powołując się na św. Jadwigę, kardynał stwierdził, że „jeśli nowoczesny uniwersytet ma być prawdziwie uniwersalny w swoim poszukiwaniu prawdy, nie wolno z niego usuwać przestrzeni dla refleksji teologicznej”.
Bez teologii ludzka wiedza nie jest pełna. Co więcej, kultura, która zamknęłaby się na myślenie i mówienie o Bogu, nie tylko ryzykuje pewnego rodzaju intelektualną bezpłodność, ale rzeczywiście jej doświadcza
– dodał.
Jak podkreślał hierarcha, teologia jest „istotnie ważna dla naszego życia społecznego”. "Wiedzieli już o tym starożytni, którzy rozmyślając o polityce, ekonomii, życiu społecznym i prawdzie dochodzili do przekonania, iż w społeczeństwie nic nie jest tak ważne, jak dobrze, we właściwy sposób mówić o Bogu"
– zaznaczył.
Kard. Dziwisz zwrócił uwagę, że dzisiaj - bardziej niż wcześniej - świat potrzebuje dobrego słowa o Bogu i jest to zadanie teologii. -
Teologia w swojej istocie jest słuchaniem Jezusa, wsłuchiwaniem się i próbą zrozumienia Jego boskich słów, które „dają życie wieczne”. To słuchanie, to zgłębianie, ta wierność Jezusowi i Jego słowom jest warunkiem świeżości, nowości teologii. Bez niej w ogóle nie ma mowy o teologii chrześcijańskiej
– podkreślał. Jak dodał, przypomina o tym historia krakowskiego Wydziału Teologicznego, który jest owocem wiary ludzi świętych. "Nie ma teologii bez świętości, bez wiary, bez przyjaźni z Jezusem. Każde słowo teologii ma być w istocie rzeczy zaproszeniem do wejścia w relację, do słuchania Jezusa" – dodał.
Kolejnym wyzwaniem teologii jest, zdaniem kaznodziei, zaangażowanie w dzieje świata i losy człowieka.
Teologia nie tylko ma strzec prawdy, ale i służyć człowiekowi, jego dobru, jego zbawieniu. Jezus, źródło teologii, nie tylko nauczał, ale i – jak przypomina nam św. Marek – uzdrawiał, leczył, uwalniał człowieka z panowania zła. Właściwie rozumiana teologia chce służyć temu uwolnieniu i uzdrowieniu również dzisiaj
– mówił.
Podkreślił ponadto konieczność wejścia teologii w twórczy dialog z całą ludzką wiedzą. "Kto słucha Jezusa i Jego nauki z mocą, ten słucha również innych. Kto szuka przede wszystkim prawdy w Jezusie, będzie na nią wrażliwy skądkolwiek by ona nie pochodziła" – nauczał, stwierdzając że dobra teologia jest zasłuchana nie tylko w Boga, ale i w świat, szczególnie ten wyznaczony przez ludzkie sprawy. "Zgłębiając nauczanie Pana, staje się w najwyższym stopniu użyteczna dla Kościoła i świata" – podsumował.
Pełny tekst homilii kard. Stanisława Dziwisza
Po Mszy św. odbyło się uroczyste wręczenie dyplomów doktorskich oraz doktora habilitowanego.
++++++
Wydział Teologiczny istniał na Uniwersytecie Jagiellońskim od początku jego działalności. Jego fundatorką była św. Jadwiga Królowa. Papież Bonifacy IX bullą „Eximiae devotionis affectus” potwierdzał i autoryzował istnienie i działanie wydziału w Krakowie.
W 1954 r. władze PRL usunęły Wydział Teologiczny z UJ. W 1959 r. Stolica Apostolska wydała dekret o jego reaktywacji, a w 1974 r., dzięki staraniom ówczesnego metropolity krakowskiego kard. Karola Wojtyły, uzyskał on miano Papieskiego Wydziału Teologicznego, który kilka lat później został przekształcony w akademię.
W czerwcu 2009 roku papież Benedykt XVI wydał dekret, na mocy którego Papieska Akademia Teologiczna została Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II. Obecnie na uczelni jest ponad 3 tys. studentów i doktorantów.