Dziś Kościół katolicki obchodzi święto dwóch Apostołów, którzy byli krewnymi Jezusa. Szymon i Juda, jak wszyscy Apostołowie z wyjątkiem Jana, ponieśli męczeńską śmierć za wiarę. Św. Juda Tadeusz jest patronem od spraw trudnych i beznadziejnych.
Św. Szymon Apostoł był najprawdopodobniej bratem Jakuba i Judy Tadeusza oraz bratankiem lub siostrzeńcem samego Jezusa. Wedle tradycji po śmierci Jakuba Starszego i Jakuba Młodszego został kolejnym biskupem Jerozolimy. Dożył sędziwego 
wieku ponad 100 lat. W obronie wiary został zamęczony na śmierć. Wedle legendarnego opisu umarł przecięty piłą na pół.
Ewangelie wymieniają św. Szymona w ścisłym gronie uczniów Pana Jezusa. Jest on chyba najmniej znanym spośród nich. W Nowym Testamencie wymieniony jest tylko trzy razy. Mateusz i Marek dają mu przydomek Kananejczyk (Mt 10, 4; Mk 3, 18). Dlatego niektórzy Ojcowie Kościoła przypuszczali, że pochodził on z Kany Galilejskiej i był panem młodym, na którego weselu Chrystus Pan uczynił pierwszy cud. Współczesna egzegeza dopatruje się jednak w słowie Kananejczyk raczej znaczenia „Gorliwy", gdyż tak je również można tłumaczyć. Łukasz wprost daje Szymonowi przydomek Zelotes, czyli Gorliwy (Łk 6, 15).
Szymon Kananejczyk we wszystkich czterech Ewangeliach jest wspominany obok św. Jakuba i św. Judy Tadeusza, „braci" (stryjecznych albo ciotecznych) Chrystusa, czyli Jego kuzynów (Mt 10, 4; Mk 3, 18; Łk 6, 15; Dz 1, 13). Czy był nim także i Szymon? Według Ewangelii św. Mateusza wydaje się to być pewnym (Mt 13, 55).
Także i w tradycji chrześcijańskiej mamy nikłe wiadomości o Szymonie, którego łączy się ze św. Judą Tadeuszem dlatego, jakoby miał z nim głosić Ewangelię nad Morzem Czerwonym i w Babilonii, a nawet w Egipcie - i poza Palestyną. Razem z nim miał ponieść śmierć. Według tej tradycji obchodzi się ich święto tego samego dnia.
Również ikonografia chrześcijańska dość często przedstawia razem obu Apostołów.
O przecięciu Szymona piłą na pół, jak głosi legenda (a nawet - piłą drewnianą), dowiadujemy się z jego średniowiecznych żywotów. Ciało św. Szymona, według świadectwa mnicha Epifaniusza (w. IX), miało znajdować się w Nicopolis (północna Bułgaria), w kościele wystawionym ku czci Apostoła. W kaplicy świętych Szymona i Judy w bazylice św. Piotra, która obecnie jest także kaplicą Najświętszego Sakramentu, znajdują się relikwie obu Apostołów.
Św. Szymon jest patronem diecezji siedleckiej oraz farbiarzy, garncarzy, grabarzy i spawaczy.
W ikonografii św. Szymon w sztuce wschodniej przedstawiany jest z krótkimi włosami lub łysy, w sztuce zachodniej ma dłuższe włosy i kędzierzawą brodę. Jego atrybutami są: księga, kotwica, palma i piła (drewniana), którą miał być rozcięty, topór, włócznia.
***
Św. Juda Apostoł, nazywany także Tadeuszem, czyli „Odważnym".
Jest autorem jednego z Listów w Nowym Testamencie. Wedle przekazu Pisma św. był bratankiem lub siostrzeńcem Jezusa. Jest czczony w Kościele jako patron od spraw trudnych i beznadziejnych. Przydomek „Odważny" pomaga odróżnić Judę Tadeusza od Judasza Iskarioty.
O życiu św. Judy nie wiemy prawie nic. Był bratem św. Jakuba Młodszego, Apostoła (Mt 13, 55), dlatego bywa nazywany również Judą Jakubowym (Łk 6, 16; Dz 1, 13). Nie wiemy, dlaczego Orygenes, a za nim inni pisarze kościelni nazywają Judę Tadeusza także przydomkiem Lebbeusz. Mogłoby to mieć jakiś związek z sercem (hebrajski wyraz leb znaczy tyle, co serce) albo wywodzić się od pewnego wzgórza w Galilei, które miało nazwę Lebba.
Był jednym z krewnych Jezusa. Prawdopodobnie jego matką była Maria Kleofasowa, o której wspominają Ewangelie.
Imię Judy umieszczone na dalszym miejscu w katalogu Apostołów sugeruje jego późniejsze wejście do grona uczniów. To on przy Ostatniej Wieczerzy zapytał Jezusa: „Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu?" Zasadne jest zatem przypuszczenie, że św. Juda, przystępując do grona Apostołów, kierował się na początku perspektywą zrobienia przy Chrystusie kariery.
Juda jest autorem jednego z Listów Nowego Testamentu. Sam w nim nazywa siebie bratem Jakuba (Jud 1). Z listu wynika, że prawdopodobnie był człowiekiem wykształconym. List ten napisał przed rokiem 67, gdyż zapożycza od niego pewne fragmenty i słowa nawet św. Piotr. Po Zesłaniu Ducha Świętego Juda głosił Ewangelię w Palestynie, Syrii, Egipcie i Mezopotamii; niektóre z wędrówek misyjnych odbył razem ze św. Szymonem. Część tradycji podaje, że razem ponieśli śmierć męczeńską. Inne mówią, że Szymon został zabity w Jerozolimie, a Juda Tadeusz prawdopodobnie w Libanie lub w Persji.
Hegezyp, który żył w wieku II, pisał, że Juda był żonaty, kiedy wstąpił do grona Apostołów. Dlatego podejrzliwy na punkcie władzy cesarz Domicjan kazał wezwać do Rzymu wnuków św. Judy w obawie, aby oni - jako "krewni" Jezusa - nie chcieli kiedyś sięgnąć także po jego cesarską władzę. Kiedy jednak ujrzał ich i przekonał się, że są to ludzie prości, odesłał ich do domu.
Kult św. Judy Tadeusza jest szczególnie żywy od XVIII wieku w Austrii i Polsce. Bardzo popularne jest w tych krajach nabożeństwo do św. Judy jako patrona od spraw beznadziejnych. Z tego powodu w wielu kościołach odbywają się specjalne nabożeństwa ku jego czci, połączone z odczytaniem próśb i podziękowań. Czczone są także jego obrazy.
Jest patronem diecezji siedleckiej i Magdeburga, a także szpitali i personelu medycznego.
W ikonografii św. Juda Tadeusz przedstawiany jest w długiej, czerwonej szacie lub w brązowo-czamym płaszczu. Trzyma mandylion z wizerunkiem Jezusa - według podania jako krewny Jezusa miał być do Niego bardzo podobny. Jego atrybutami są: barka rybacka, kamienie, krzyż, księga, laska, maczuga, miecz, pałki, którymi został zabity, topór.
MODLITWA W CIĘŻKIM STRAPIENIU DO ŚW. JUDY TADEUSZA
O święty Judo Tadeuszu, krewny Chrystusa Pana, wielki Apostole i Męczenniku, sławny cnotami i cudami, Ty jesteś potężnym Orędownikiem w przykrych położeniach i sprawach rozpaczliwych.
Przychodzę do Ciebie z pokorą i ufnością i z głębi duszy wzywam Twojej przed Bogiem pomocy. O święty mój Patronie, któremu Bóg dał przywilej ratowania w wypadkach, gdzie już nie ma nadziei pomocy, spojrzyj na mnie łaskawie. Oto życie moje pełne cierpień i boleści; dzień za dniem upływa w ucisku, a serce moje wezbrało goryczą. Drogi mojego życia gęstym pokryły się cierpieniem i ledwie dzień mija bez troski i łez. Umysł mój otoczony ciemnością; niepokój, zniechęcenie i rozpacz nawet wdzierają się do duszy tak, iż niemal zapominam o Boskiej Opatrzności.
O święty mój Orędowniku, ty mnie nie możesz opuścić w tym moim smutnym położeniu. Nie odejdę od stóp Twoich, dopóki mnie nie wysłuchasz. Pospiesz ku ratunkowi mojemu, a wdzięczność moją okazywać Ci będę przez całe życie, szerząc cześć Twoją.
Amen.
LITANIA DO ŚW. JUDY TADEUSZA
Kyrie eleison.
Chryste eleison. Kyrie eleison.
Chryste, usłysz nas.
Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże
Duchu Święty, Boże
Święta Trójco, jedyny Boże
Św. Maryjo, módl się za nami
Św. Boża Rodzicielko
Królowo Apostołów
Św. Judo Tadeuszu
Św. Judo, chwalebny Apostole
Św. Judo, gorliwy wyznawco
Św. Judo, prawdziwy przyjacielu Chrystusa
Św. Judo, wierny sługo Boży
Św. Judo, na opowiadanie Ewangelii powołany
Św. Judo, niezmordowany głosicielu słowa Bożego
Św. Judo, miłość Bożą w duszach ludzkich rozniecający
Św. Judo, w obronie wiary św. śmiało występujący
Św. Judo, przykładem życia chrześcijańskiego będący
Św. Judo, prześladowanie dla wiary św. cierpiący
Św. Judo, krwią swoją wiarę św. stwierdzający
Św. Judo, szczególny Patronie w sprawach trudnych i beznadziejnych
Św. Judo, Orędowniku możny
Abyśmy z grzechów naszych powstali
Abyśmy szczerze pokutowali
Abyśmy w służbie Bożej gorliwymi byli
Abyśmy w cnocie postępowali
Abyśmy w jedności i zgodzie żyli
Abyśmy w wierze niezachwianie trwali
Abyśmy nigdy zwątpieniu nie ulegli
Abyśmy nigdy w rozpacz nie wpadli
Abyśmy błądzących na drogę prawdziwą sprowadzali
Abyśmy sami od jedności Kościoła katolickiego nie odstąpili
Abyśmy od wszelkich niebezpieczeństw duchowych uwolnieni byli
Abyśmy po przejściu życia doczesnego z Tobą się połączyli
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam Panie
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas Panie
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami
Módlmy się:
Boże, któryś nas przez św. Judę Apostoła do poznania Imienia swego doprowadzić raczył, spraw, prosimy Cię, abyśmy, oddając Mu należną cześć, coraz bardziej postępowali w cnocie. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
***
Obraz św. Szymona, mal. Jusepe de Ribera, Museo del Prado, wikimedia commons
Obraz św. Judy Tadeusza, Gemälde in der katholischen Kirche von Heisterbacherrott, wikimedia commons
Co? Gdzie? Kiedy?
