28 marca
czwartek
Anieli, Sykstusa, Jana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Św. Barbara - patronka górników

Ocena: 0
1254

W kalendarzu katolickim 4 grudnia przypada wspomnienie św. Barbary – dziewicy i męczennicy. Należy do najpopularniejszych i najbardziej czczonych świętych, jednak niewiele wiemy o jej życiu, Jej życiorysy powstały głównie w oparciu o legendy przekazywane na przestrzeni wieków.

fot. Tomasz Bienias / praca własna / CC BY-SA 4.0 / wikipedia /

Przekazy mówią, że św. Barbara była córką bogatego kupca Dioskura. Żyła w Nikomedii nad Morzem Marmara (dzisiejszy Izmit w płn.-zach. Turcji) i poniosła śmierć męczeńską w 306 r. za to, że mimo gróźb i ostrzeżeń nie chciała się wyrzec wiary w Trójcę Świętą. Dlatego jest przedstawiana na ilustracjach na tle symbolicznej wieży więziennej o trzech oknach.Według legend św. Barbara została uwieziona i skazana na śmierć przez ścięcie, zdołała uciec z wieży, jej ojciec pochwycił ją jednak i wydał na śmierć. Poniósł za to karę, w niedługim czasie zginął rażony piorunem. Natomiast Barbara chwilę przed śmiercią miała otrzymać zapewnienie, że każdy kto ją wspomni, nie umrze bez sakramentów. 

Kult św. Barbary, występuje w wielu krajach i środowiskach. Jeśli chodzi o ikonografię, przedstawia się ją w długiej szacie z pasem na biodrach, z nakryta głową, w koronie lub czepcu, trzyma miecz, kielich z hostią, lub strusie pióra, które symbolizują męczeństwo. W tle pojawia się trzy okienna wieża. Czasem jest równie przedstawiana z pochodnią, dlatego, że jak mówią podania, oprawcy przypalali ją pochodniami.Jest czczona jako patronka dziewic i wież artylerzystów, opiekunka w pożarach i w dobrej śmierci. Jest bardzo popularna wśród górników, jako ich patronka. Górnicy wybrali ją za swoją patronkę dlatego, że gdy uciekała z więzienia, jak mówią podania, miała przecisnąć się przez skalna szczelinę. Czczą ja również marynarze, architekci. Jest patronką różnych grup budowlanych, kowali, kamieniarzy, dzwonników,Kult św. Barbary trwa nieprzerwanie w wielu krajach, środowiskach i społecznościach. W ikonografii najczęściej przedstawia się ją w długiej szacie z pasem na biodrach, z nakrytą głową, w koronie lub czepcu, trzymającą kielich z hostią, miecz lub symbolizujące męczeństwo strusie pióra. Zawsze też w tle pojawia się trzyokienna wieża. Czasami przedstawiana jest z pochodnią, dlatego, że jak głosi legenda przed ścięciem oprawcy przypalali ją pochodniami.

Z postacią tej świętej wiąże się wiele legend. Powszechnie jest czczona jako patronka dziewic i wież, artylerzystów, opiekunka w pożarach i w dobrej śmierci, przede wszystkim zaś jako patronka górników. Obrali ją oni za swoją patronkę dlatego, że uciekając z więzienia, Barbara miała się przecisnąć przez skalną szczelinę. Jest też patronką marynarzy, architektów, różnych grup budowlanych, kowali, kamieniarzy, dzwonników, kucharzy, a nawet więźniów i flisaków – w wielu miastach nad Wisłą były dzielnice, zwane Rybakami, a w pobliskich kościołach odprawiano nabożeństwa ku jej czci.

W kopalni Rauris w Alpach austriackich 4 grudnia górnicy otrzymywali chleb św. Barbary z ciasta piernikowego, w innych kopalniach zapalano w sztolniach światło, które miało na celu chronić przed nagłą śmiercią w czasie pracy. Od XIII wieku św. Barbara czczona jest zwłaszcza w Szwajcarii, Tyrolu i w południowych Niemczech jako jedna z 14 świętych wspomożycieli. Dlatego uznano, że można zwracać się do nich z wszelkiego rodzaju problemami i być wysłuchanym, w bawarskiej miejscowości Oberfranken wybudowano kościół pielgrzymkowy pw. Czternastu Wspomożycieli.

We Włoszech święta Barbara ta jest patronką sił zbrojnych, głównie wszystkim artylerzystów, oraz strażaków. „Santa Barbara” mówi się tam o arsenale i składzie materiałów wybuchowych. W miejscach tych często był wystawiany jej obraz. Relikwie św. Barbary przechowywane są w miejscowości Burano koło Wenecji.

W Wenezueli czciciele świętej spędzają dzień 4 grudnia na tańcach, śpiewie, przyjmowaniu gości w domu lub w restauracji. W małych miejscowościach i wsiach odzywają się bębny, zwane tamborami, jako dziękczynienie za otrzymane łaski, gdyż św. Barbara czczona jest tam jako opiekunka wszystkich potrzebujących. Nazywa się ją z afrykańska „Królową Chango”. Przy jej ołtarzach i ołtarzykach, umiejscawianych także w domach, znaleźć można kwiaty, jabłka i zielone świece, składane jej w hołdzie.

Żywy kult świętej sprawił, że cesarz Justynian w VII w. sprowadził jej relikwie do Konstantynopola, skąd w 1204 r. zabrali je Wenecjanie, którzy później przekazali je do kościoła św. Jana Ewangelisty w Torcello. Poszczególne dzieła średniowieczne wspominają, że relikwie świętej przewieziono również do Prus, o czym może świadczyć obecność hermy św. Barbary w kościele w Czerwińsku.

W Polsce do wielkich czcicieli męczennicy należał m.in. św. Stanisław Kostka. Istnieją na terenie naszego kraju liczne parafie pod jej wezwaniem. W miejscowości Strumień powstało pierwsze na Śląsku sanktuarium św. Barbary.Dzień, w którym Kościół wspomina tę świętą, już w średniowieczu nie wolno było pracować. Od 1800 r. dzień ten wiąże się w Europie ze specjalnymi zwyczajami. W Westfalii, Bawarii i Tyrolu pielęgnowany jest zwyczaj obcinania gałązek wiśni lub forsycji i wstawiania ich do wazonu. Zerwane 4 grudnia gałązki pokrywają się kwiatami w okresie Bożego Narodzenia.

Gałązki św. Barbary zawsze nawiązywały do Adwentu. W tradycji ludowej traktowano je także jako gałązki życia, a ich kwiaty - jako zwiastuny obfitych plonów. Ścięte w dniu świętej, gałązki wiśni lub forsycji można „obudzić”, wstawiajcą je  do wazonu na noc zanurzone w ciepłej wodzie. Potem zmienia się im wodę co trzy dni, a w Boże Narodzenie można doczekać się pięknie ukwieconych gałązek, przypominających ciągle na nowo budzącą się przyrodę oraz świętą patronkę Barbarę.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 28 marca

Wielki Czwartek
Daję wam przykazanie nowe,
abyście się wzajemnie miłowali,
tak jak Ja was umiłowałem.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 13, 1-15
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter