Pogrzeb "Łupaszki"

Eucharystii z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy przewodniczy biskup polowy Józef Guzdek. W homilii powiedział, że "Łupaszka" odzyskał miejsce pośród bohaterów narodowych. Zaapelował też o pamięć o Żołnierzach Niezłomnych i zachęcił do modlitwy w intencji pokoju. Po Mszy świętej żałobnej przemaszerował kondukt na Cmentarz Wojskowy na Powązkach, gdzie odbędzie się pogrzeb „Łupaszki”.

Przed rozpoczęciem Eucharystii odczytana została decyzja ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza o awansowaniu ppłk. Zygmunta Szendzielarza na stopień pułkownika. Na uroczystości pogrzebowe przybyli licznie przedstawiciele rządu i parlamentu. Obecni są członkowie rodziny „Łupaszki”, poczty sztandarowe, kombatanci i weterani oddziałów kresowych, liczne grupy rekonstrukcyjne i organizacje patriotyczne z flagami i portretami „Łupaszki”. Przed kościołem zgromadziły się tłumy mieszkańców stolicy. Trumna płk. Szendzielarza została okryta biało czerwoną flagą, umieszczono na niej także ułańską czapkę.

W homilii bp Guzdek przypomniał, że po zakończeniu II wojny światowej Polska znalazła się pod okupacją sowiecką, a wielu z Polaków nie złożyło broni, ale podjęło walkę zbrojną z nowym okupantem. – Wolność i niezawisłość umiłowali nade wszystko. Wierność Polsce uznali za wartość najwyższą, nie dali się przekupić żadną obietnicą ani przywilejem. Honor im na to nie pozwalał. Jednym z nich był płk Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka” – powiedział.

Ordynariusz wojskowy podkreślił, że płk „Łupaszka” dwa razy składał przysięgę na wierność Rzeczypospolitej i za każdym razem pozostał jej wierny. – Chociaż została rozwiązana Armia Krajowa nadal kontynuował walkę, będąc przekonany, że trzeba obumierać, aby Polska żyła – powiedział.

Bp Guzdek przywołał słowa prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego, który w "Zapiskach więziennych" zanotował: „Czyn ma miejsce raz i już się nie odmienia, pozostanie taki na wieczność. Ale ocena czynu zmienia się w każdym dziesiątku lat. I to jest straszne! Jak bardzo doskonały musi być czyn, by wyszedł zwycięsko z tych opresji zmiennej w swych upodobaniach historii”.

Zdaniem ordynariusza wojskowego, czyn płk. Zygmunta Szendzielarza był tak doskonały, że „wyszedł zwycięsko z opresji zmiennej w swych upodobaniach historii”. – Minęło ponad pół wieku, a Żołnierz Niezłomny odzyskał imię i znalazł miejsce pośród umiłowanych synów Ojczyzny i bohaterów narodowych – podkreślił.

Zdaniem biskupa polowego, nie byłoby wolnej Polski, „gdyby zabrakło czynu zbrojnego „rycerzy” wolności w powojennej Polsce”. – Nie byli oni straceńcami pragnącymi za wszelką cenę umrzeć. Byli żołnierzami wiernymi przysiędze. Żołnierze Niezłomni przypominali społeczeństwu, że trzeba wyprostować karki i powstać z klęczek. Poświęcili swoje życie za wolność Ojczyzny, której nie doczekali – powiedział.

Dodał, że gdyby wszyscy w tamtym czasie byli tak dumni i nieustępliwi, to „czas niewoli byłby znacznie krótszy”, a „mury oddzielające wolne narody Zachodniej Europy od zniewolonych krajów Europy Środkowej i Wschodniej rozpadłyby się znacznie wcześniej”.

Biskup polowy przypomniał, że razem z płk. „Łupaszką” do boju o wolną Polskę stanęły dziesiątki tysięcy ludzi. – Stojąc przy trumnie jednego z nich, pragniemy dziękować Bogu za ich świadectwo umiłowania Ojczyzny ponad swoje życie – powiedział.

Bp Guzdek zaapelował o dalsze poszukiwania ofiar antykomunistycznego podziemia i o pamięć o Żołnierzach Niezłomnych. – Oni stanowią jedno z ogniw w łańcuchu pokoleń, które walczyły o niepodległą Polskę w minionym stuleciu. Przez dziesiątki lat „Łączka” na wojskowych Powązkach była synonimem opuszczenia i zapomnienia. Musimy uczynić wszystko, aby do powszechnej świadomości przebiła się prawda, że czyny Żołnierzy Niezłomnych zasługują na pamięć i wdzięczność całego narodu. Naszym obowiązkiem jest przywrócenie tożsamości bohaterom powstania antykomunistycznego w powojennej Polsce – powiedział.

Na koniec zachęcił zebranych do modlitwy w intencji pokoju. – Powtarzając za Norwidem usilnie prośmy, aby „uniepotrzebniało się męczeństwo”. Niech dobry Bóg ześle dar pokoju dla narodów umęczonych wojną i konfliktami zbrojnymi. Niech zachowa naszą Ojczyznę od nieszczęścia, jakim są wewnętrzne konflikty i wojna – powiedział.

Mszę świętą koncelebrowało liczne grono kapłanów i kapelanów. Po jej zakończeniu uformował się kondukt pogrzebowy, który wyruszył w stronę Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Trumnę płk Szendzielarza umieszczono na lawecie. Trumna z jego szczątkami spocznie w grobie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka” był jednym z Żołnierzy Wyklętych, zamordowanych przez służby komunistycznego aparatu bezpieczeństwa. Brał udział w wojnie obronnej Polski w 1939 w szeregach 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich. Po klęsce wrześniowej trafił do konspiracji. Od 1943 dowodził 5. Brygadą Wileńską AK walczącą z wojskami niemieckimi, litewskimi kolaborantami oraz sowiecką partyzantką.

Pod jego dowództwem brygada stoczyła kilkadziesiąt potyczek i akcji zbrojnych. Jej największym zwycięstwem było rozgromienie w styczniu 1944 kompanii Wehrmachtu we wsi Worziany. Pół roku później „Łupaszka” z uwagi na groźbę okrążenia i rozbicia rozwiązał brygadę i razem z ochotnikami przebił się na Białostocczyznę, gdzie stworzył 300-osobowy oddział, walczący z komunistami. Po demobilizacji brygady przez Komendę Białostockiej AK we wrześniu 1945 „Łupaszka” z częścią ludzi przeniósł się na Pomorze Gdańskie. Dwa lata później zaprzestał walki i ukrywał się najpierw na Śląsku, a później na Podhalu.

30 czerwca 1948 mjr „Łupaszka” został aresztowany w Osielcu pod Jordanowem. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na osiemnastokrotną karę śmierci. Wyrok został wykonany 8 lutego 1951 w więzieniu przy Rakowieckiej. Szczątki majora, wrzucone do bezimiennego grobu, odnaleźli w 2013 r. badacze IPN w trakcie prac ekshumacyjnych na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach. Identyfikacja szczątków bohatera została oparta na badaniach DNA.

Publicyści i historycy PRL przez lata fałszowali wizerunek „Łupaszki”. Był opisywany jako „krwawy herszt wileńskich bandytów” i imperialistyczny „szpieg anglosaski”. W propagandzie komunistycznej przedstawiano jego działania jako „napady terrorystyczno-rabunkowe”, dokonywane w okresie już powojennym na „bohaterskich” funkcjonariuszach i działaczach komunistycznych.

Za udział w wojnie obronnej 1939 został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy. W styczniu 1944 Szendzielarz został odznaczony Krzyżem Walecznych przez Komendanta Okręgu płk. Aleksandra Krzyżanowskiego ps. „Wilk”. 25 czerwca 1988 prezydent RP na Uchodźstwie w uznaniu wybitnych czynów w czasie wojny nadał, wtedy mjr. Szendzielarzowi, Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari.

Pośmiertnie, postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 9 listopada 2007, „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej” Zygmunt Szendzielarz został, wraz z dwoma innymi Żołnierzami Wyklętymi: Kazimierzem Kamieńskim i Władysławem Łukasiukiem, odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Przekazanie orderów odbyło się 11 listopada tegoż roku w czasie uroczystości z okazji Narodowego Święta Niepodległości. Mjr „Łupaszka” został 29 lutego br. pośmiertnie awansowany na stopień podpułkownika, a 24 kwietnia na stopień pułkownika.