Podróż jedności i braterstwa

Jej hasłem były słowa: „Papież pokoju w Egipcie pokoju”. Była to 18. podróż zagraniczna Franciszka.

Krótka, bo zaledwie 27-godzinna wizyta Ojca Świętego w Kairze miała wymiar międzyreligijny, ekumeniczny i duszpasterski. Przede wszystkim umocniła dialog z islamem sunnickim i największym jego autorytetem, jakim jest stołeczny Uniwersytet Al–Azhar. Podczas zorganizowanej tam konferencji pokojowej papież wraz z imamem uczelni Ahmadem Al-Tajjebem, którego nazwał Bratem, zaapelował o głośne i wyraźnie „nie” wobec wszelkich form przemocy, zemsty i nienawiści popełnianych w imię religii lub Boga. – Dzisiaj potrzebni są budowniczowie pokoju, a nie podżegacze do walk; strażacy a nie podpalacze konfliktów; kaznodzieje pojednania a nie orędownicy zniszczenia – powiedział Franciszek.

Na konferencji zaproszeni tam przywódcy religijni wygłosili przed całym światem „orędzie miłosierdzia, miłości, sprawiedliwości i pokoju", jakie niosą ich religie. Papież przypomniał, że "Bogu podoba się jedynie wiara wyznawana życiem, bo jedynym ekstremizmem dopuszczalnym dla wierzących jest radykalizm miłości!".

Swój apel o odrzucenie wszelkiej ideologii zła, przemocy i wszelkich interpretacji ekstremistycznych Franciszek powtórzył podczas spotkania z politykami i przedstawicielami życia społecznego Egiptu. Zaznaczył, że apel ten jest jak nigdy ważny i ponaglający nie tylko dla umęczonego wojną i terroryzmem Bliskiego Wschodu, ale również dla Europy i całego świata.

Wizyta papieska była bez wątpienia wielkim wsparciem dla największego Kościoła chrześcijańskiego Egiptu i dla wszystkich Koptów i pogłębiła dobre stosunki koptyjsko-katolickie. Franciszek przypomniał, że wyznawcy obu Kościołów są wezwani do dawania wspólnego świadectwa o Jezusie i do niesienia światu "naszej wiary". Przywołał też świadectwo "ekumenizmu krwi", przelanej zarówno w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, jak i w naszych czasach. Nazwał Egipt "ziemią męczenników" i podkreślił wielki wkład tamtejszych wyznawców Chrystusa do całego chrześcijaństwa.

Nadzieje na przyszłość niesie podpisana przez zwierzchników obu Kościołów – patriarchę Teodora (Tawadrosa) II i papieża deklaracja o wspólnych dążeniach Kościołów – katolickiego i koptyjskiego – do wzajemnego uznania ważności chrztu, co być może już wkrótce się stanie i zaleczy tę "bolesną ranę" we wzajemnych stosunkach.

Obecność papieża w Egipcie umocniła też "małą trzódkę" miejscowych katolików. Zachęcał ją, by "nie lękała się kochać wszystkich, przyjaciół i wrogów, ponieważ w miłości przeżywanej tkwi siła i skarb człowieka wierzącego". Z wielkim uznaniem mówił także o pracy egipskiego duchowieństwa, nazywając je "siłą pozytywną, światłem i solą społeczeństwa; lokomotywą, która ciągnie pociąg do przodu, prosto do celu; siewcami nadziei, budowniczymi mostów, osobami wprowadzającymi dialog i zgodę". Równocześnie przestrzegł przed licznymi pokusami, m.in. nieustannym narzekaniem, plotkami i zawiścią, „faraonizmem" i indywidualizmem.
 

Spotkanie z prezydentem

O godz. 13.57 samolot A 321 włoskich linii lotniczych Alitalia z papieżem na pokładzie wylądował na lotnisku Matar al-Q?hirah al-Duwaliy w Kairze. Po krótkiej ceremonii powitania, podczas której dwoje dzieci wręczyło Franciszkowi bukiet kwiatów, udał się on do Pałacu Prezydenckiego w stołecznej dzielnicy Heliopolis, gdzie odbyła się oficjalna ceremonia powitania z udziałem prezydenta Abd-el-Fattah as-Sisiego. Po odegraniu hymnów Państwa Watykańskiego i Arabskiej Republiki Egiptu nastąpiło powitanie i kurtuazyjne spotkanie Franciszka z głową egipskiego państwa. Ojciec Święty ofiarował prezydentowi pamiątkowy medal przedstawiający ucieczkę Świętej Rodziny do Egiptu.
 

"Nie" dla przemocy w imię Boga

Spotkanie papieża z wielkim imamem uniwersytetu Al-Azhar szejkiem Ahmadem al-Tajjebem poprzedziło wystąpienia obu zwierzchników religijnych podczas Międzynarodowej Konferencji „Religie i pokój” z udziałem ok. 200 gości z całego świata, w tym przywódców religijnych. Papież podarował duchowemu przywódcy sunnickich muzułmanów mozaikę "Widok na Forum Romanum".

Spotkanie na uniwersytecie rozpoczęło się do minuty milczenia, którą uczczono ofiary terroryzmu na świecie. W swoim wystąpieniu imam podkreślił, że trudno określić motywy tych zbrodni. Wskazał na handel bronią i kraje czerpiące z tego zyski. Zauważył, że wiele powodów tych nieszczęść to wypaczone wizje religii, kiedy zapominamy o Bożym miłosierdziu, po czym podkreślił rolę wiary w położeniu kresu aktom przemocy. Nie ma bowiem „religii terroryzmu”. Zadaniem religii jest głoszenie woli Bożej, braterstwa wszystkich ludzi, porozumienia i miłosierdzia. – Ani islam, ani chrześcijaństwo nie są religiami terroryzmu i nie można ich potępiać, ponieważ zostały zbrukane przez nielicznych – stwierdził mówca. – Niech Bóg pomoże nam zrobić wspólnie krok na drodze budowania kultury pokoju, braterstwa i wzajemnego współistnienia – modlił się na zakończenie swego przemówienia.

Na początku swego wystąpienia Franciszek zwrócił się do szejka: "Mój Bracie". Wskazał na wiedzę i wartość oświaty jako na wartości dla wychowania do pokoju, "ponieważ nie będzie pokoju bez odpowiedniej edukacji młodego pokolenia". Podkreślił, że wychowywanie do naznaczonej szacunkiem otwartości i szczerego dialogu z drugim, uznając jego prawa i podstawowe swobody, zwłaszcza wolność religijną, stanowi najlepszą drogę, aby wspólnie budować przyszłość, żeby być budowniczymi kultury. – Albowiem jedyną alternatywą dla kultury spotkania jest barbarzyństwo konfliktu – stwierdził Franciszek i zachęcił młodych ludzi by "przekształcali codziennie zanieczyszczone powietrze nienawiści w tlen braterstwa".