Obserwatorzy papieskiej wizyty są przekonani, że na pewno nie dojdzie do sytuacji z wizyty Jana Pawła II przed 20 laty. Wtedy protesty wypełniły Ateny znakami oznaczającymi papieża jako „heretyka” z Rzymu. Był też marginalny sprzeciw wobec wizyty Benedykta XVI na Cyprze w 2010 roku ze strony niektórych tamtejszych biskupów prawosławnych, którzy odmówili udziału w spotkaniu w rezydencji prawosławnego arcybiskupa Nikozji. Teraz, kiedy przywódcy obu krajów z niecierpliwością oczekują przyjazdu Franciszka, wydaje się, że atmosfera wizyty będzie zupełnie inna. Opinia publiczna pozytywnie ocenia to spotkanie z Franciszkiem.
Arcybiskup wyraził przekonanie, że wizyta papieża zmieni i poprawi stosunki ekumeniczne. „Franciszek otwiera ramiona na spotkanie z prawosławiem i to jest dobre. Są Grecy, którzy nigdy nie widzieli katolickiego księdza ani katolickiego kościoła” – powiedział abp Kontidis. Jego zdaniem równie ważne będzie przesłanie Ojca Świętego na temat migracji i humanitarnego traktowania migrantów. „To przesłanie będzie skierowane nie tylko do Grecji, ale do Europy i całego świata” – podkreślił arcybiskup.
Krótki rys historii Kościoła Grecji
Początki chrześcijaństwa w Grecji sięgają czasów apostolskich: apostoł Paweł przebywał w Filippi, Salonikach, Atenach i Koryncie. W pierwszych wiekach metropolita Salonik był odpowiedzialny za cały dzisiejszy obszar tego kraju. W VIII wieku cesarz wschodniorzymski Leon III podporządkował te ziemie patriarsze Konstantynopola. Jurysdykcja ta nie zmieniła się przez ponad 1000 lat i obowiązywała nawet w czasach Imperium Osmańskiego.
Po uzyskaniu przez Grecję państwowej niepodległości od Imperium Osmańskiego, Grecki Kościół Prawosławny ogłosił się niezależnym (autokefalicznym) w 1833 roku, co zostało uznane przez Patriarchat Konstantynopola w 1850 roku. W wyniku wojen bałkańskich na początku XX wieku, powierzchnia państwa greckiego powiększyła się o terytoria północne. Chociaż te tzw. Nowe Ziemie od 1928 roku formalnie należą do jurysdykcji patriarchatu ekumenicznego, to są one zarządzane przez Synod Greckiego Kościoła Prawosławnego. Jego „duchowym zwierzchnikiem” jest patriarcha ekumeniczny, a „głową administracyjną” arcybiskup Aten.
Z kolei Kościół na Krecie ma status półautonomiczny w stosunku do patriarchatu ekumenicznego, tzn. znajduje się poza strefą wpływów arcybiskupa Aten. Święta Góra Athos, wyspy Patmos i Dodekanez oraz dwa klasztory w północnej Grecji podlegają bezpośrednio jurysdykcji patriarchatu ekumenicznego, podobnie jak wszyscy prawosławni Grecy poza Grecją.
Kościół Grecji jest podzielony na 81 diecezji, w tym 36 diecezji na „Nowych Ziemiach”. Należy do niej około dziesięciu milionów wiernych. Od 2008 na jego czele stoi arcybiskup Aten i całej Grecji Hieronim II (Liapis). Od 1977 roku Kościół ten ma status korporacji publicznej, która w swoich wewnętrznych sprawach może działać w dużej mierze niezależnie od państwa – i vice versa.
Drugie spotkanie z uchodźcami na Lesbosie
Papież chce zobaczyć ewolucję problemu uchodźców i owoce wysiłków Grecji w tej dziedzinie. Chce oświadczyć, iż Kościół i wszystkie narody Europy troszczą się o uchodźców i powiedzieć, że ciężar, jaki ponosi Grecja, powinien być uznany przez inne kraje europejskie.
– uważa abp Josif Printezis, metropolita diecezji Naksos-Andros-Tinos-Mykonos. Zwraca uwagę, że obecnie warunki dla uchodźców są o wiele lepsze niż 7 lat temu. Po zniszczeniu przez pożar obozu Moria, w którym papież gościł w kwietniu 2016 r., powstał obóz przejściowy w Mavrovouni, niedaleko stolicy wyspy – Mytileny, w którym obecnie przebywa około 2,5 tys. osób. Z powodu pandemii liczba przybywających na wyspę spadła. Przyczyniło się do tego także porozumienie zawarte między Unią Europejską a Turcją. Dużo szybciej przebiegają procedury identyfikacji i przyznawania azylu, dzięki którym migranci mogą dostać się do Europy.
Dla tak małej wspólnoty jak nasza, wizyta Papieża jest bardzo ważna, bo to dla nas znak, że nie jesteśmy opuszczeni, że możemy mieć poczucie bycia częścią większej wspólnoty całego Kościoła w świecie. Papież jest bardzo wyczulony na kwestię migrantów, zwłaszcza w ostatnich latach, gdy tak wielu ludzi straciło życie na morzu. Franciszek interesuje się także korzeniami tego zła, przyczynami dla których muszą uciekać ze swych krajów. To nie jest wizyta jednorazowa, dla dobrego PR-u. Papież naprawdę zabiega o lepsze życie i lepszą przyszłość dla migrantów.
– mówi abp Printeziz w rozmowie z Radiem Watykańskim.
Co? Gdzie? Kiedy?
