Pielgrzymka do Rosji

Z ks. Manfredem Deselearsem z Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu rozmawia Marcin Przeciszewski

Od lat pracuje Ksiądz nad pojednaniem polsko-niemieckim. Co Księdza zainspirowało, by zorganizować pielgrzymkę do Rosji?

Jestem przekonany, że po to, aby pokój w Europie został zachowany, niezbędna jest wzajemna modlitwa katolików i prawosławnych. Bo często jest tak, że kiedy politycy nie widzą już możliwości, jest jeszcze Pan Bóg i Jego Kościół, który ma swoje drogi.

Pomysł pielgrzymki narodził się na skutek spotkań z Rosjanami, którzy przybywali tutaj do Oświęcimia. Te kontakty zaowocowały zaproszeniem mnie do Rosji. W ostatnich latach byłem trzy razy, w Woroneżu i w Moskwie. Poznałem zarówno Kościół katolicki, który w Rosji jest małą wspólnotą, jak i prawosławne Bractwo Przemienienia Pańskiego z Moskwy, skupione wokół ojca Georgija Koczetkowa. Jest ono bardzo otwarte ekumenicznie, dzięki czemu mogliśmy się zaprzyjaźnić, zresztą wcześniej przyjeżdżali oni do Oświęcimia.

A kiedy w ostatnich latach sytuacja w Europie i na świecie staje się coraz bardziej niebezpieczna, (…) pomyślałem sobie, że jedni inwestują w broń, a ja powinienem inwestować w dialog i modlitwę. Stało się to dla mnie tym bardziej oczywiste w tym roku, kiedy przeżywamy stulecie objawień fatimskich. A objawienia te wskazują na wielką siłę modlitwy. Pokazują, jak wiele modlitwa może zmienić.

W Rosji zauważyłem, jak ważną rolę w prawosławiu odgrywa ikona Matki Bożej Kazańskiej, jedna z najbardziej czczonych ikon. Znajdujący się w Kazaniu jej oryginał ma nieprawdopodobną wręcz historię. Po rewolucji październikowej wywieziono ją z Rosji. Znalazła się w Anglii, potem w USA. Następnie przekazano ją do Fatimy, z intencją, aby tam przebywała do czasu, kiedy będzie możliwość powrotu do Rosji. W 1993 r. została ofiarowana Janowi Pawłowi II, który codziennie się przy niej modlił. Planował zawieźć ją do Rosji, kiedy pojedzie tam z pielgrzymką. A skoro nie doszła ona do skutku, to w 2004 r. do Moskwy odwiozła ją watykańska delegacja, której przewodniczył kard. Walter Kasper.

I wtedy zaświtał mi pomysł, by udać się do Rosji, a konkretnie do Kazania, aby modlić się o pokój. Przecież znajdująca się tam ikona Matki Bożej, skoro przez ponad dwadzieścia lat była w Fatimie, to z pewnością „zaprzyjaźniła się” z Matką Bożą Fatimską – choć oczywiście Matka Boża jest jedna. Myśl nasiliła się, kiedy patriarcha Cyryl spotkał się z papieżem Franciszkiem w lutym ubiegłego roku na Kubie i podarował Franciszkowi kopię ikony Matki Bożej Kazańskiej. To mnie głęboko poruszyło.

Widomy znak?

Tak to odebrałem. Bo od czasu tego spotkania Matka Boża Kazańska znów wisi w Watykanie. Ma to bardzo mocną wymowę. Ikona już jest symbolem i narzędziem pojednania. A kiedy dzieliłem się tymi myślami z innymi, powstał pomysł zorganizowania pielgrzymki.

Drugą przyczyną były istniejące już kontakty z moskiewskim Bractwem Przemienienia Pańskiego. W tym roku wystąpiło ono z niezwykłą jak na rosyjskie warunki inicjatywą. Mianowicie z racji stulecia rewolucji październikowej podjęli inicjatywę „Akcji pokuty narodowej 1917-2017”. Należy wyjaśnić, że bractwo to ma dwa cele: pierwszym jest katecheza, a drugim – refleksja nad „ranami przeszłości”. Do bractwa należą wysokiej rangi intelektualiści, artyści i pisarze. „Akcja pokuty” polega na uświadomieniu Rosjanom, jakie spustoszenie rewolucja spowodowała w duszy narodu rosyjskiego, oraz refleksji, jak te rany dziś leczyć. Sądzę, że dla nas wszystkich w Europie jest to bardzo ważne. To dobra okazja, by się poznać, nawiązać bliższe kontakty i coś zrobić wspólnie w tej sferze.

Jaka dokładnie będzie trasa pielgrzymki?

Wyruszamy z Warszawy 9 września – do Kazania. Najpierw będziemy uczestniczyć we Mszy w parafii katolickiej, a potem przejdziemy do cerkwi, aby tam modlić się o pokój przed ikoną Matki Bożej Kazańskiej. Przed tym właśnie wizerunkiem, który Jan Paweł II przekazał do Rosji. Nazajutrz jedziemy do Moskwy, gdzie zatrzymamy się przy katedrze katolickiej Niepokalanego Poczęcia, na Małej Gruzińskiej. Spotkamy się z duszpasterzami, salezjanami. Jeden z nich pochodzi z Oświęcimia. W katedrze spotkamy się też na Mszy świętej z abp. Paolo Pezzim, ordynariuszem katolickiej diecezji Matki Bożej w Moskwie.

A 13 września wieczorem, w rocznicę kolejnych widzeń Matki Bożej w Fatimie, uczestniczyć będziemy w liturgii w rosyjskojęzycznej parafii katolickiej w Moskwie. Po Mszy świętej pójdziemy w procesji fatimskiej. Będziemy też zwiedzać Moskwę, udamy się do Butowa, miejsca komunistycznych kaźni, gdzie mordowano także Polaków.

Spotkamy się oczywiście z Bractwem Przemienienia Pańskiego i jego założycielem ojcem Georgijem Koczetkowem.

Jak duża grupa jedzie z Polski?

Około 25 osób reprezentujących różne środowiska. Gdyby ktoś jeszcze chciał się dołączyć, to zapraszamy.

Jakich owoców spodziewa się Ksiądz po tej pielgrzymce?

Człowiek kiedy się modli, prosi o łaski, które daje Bóg. A modlić się będziemy o to, by w Europie nie było coraz większej polaryzacji i wojny. Ufam, że można znaleźć rozwiązania, aby – mimo wszelkich różnic – pokojowo żyć ze sobą i wzajemnie uczyć się od siebie. Jestem przekonany, że nasza modlitwa jest ważna dla obu naszych Kościołów: katolickiego i prawosławnego. Ufam, że będzie istotna dla chrześcijaństwa w Europie, które winno oddychać dwoma płucami.