Parafia w eterze

Rankiem, 21 września 1980 r., ulice Warszawy były puste, mimo słonecznej pogody. Kto tylko mógł, włączał radio i wyczekiwał aż wybije dziewiąta. Okna otwarte, radioodbiorniki na parapetach, atmosfera przepełniona oczekiwaniem. Wreszcie padła zapowiedź prezentera i zabrzmiały dzwonki rozpoczynające Eucharystię.

– Kochani wierni, drodzy słuchacze! Kościół św. Krzyża w Warszawie, a z nim Polska, od Bałtyku do Tatr, od wschodnich granic po Odrę i Nysę, przeżywa znamienną godzinę. Ubogaca ona doniosłe przeżycia religijne i narodowe w ogólnopolskim Dniu Środków Społecznego Przekazu. Tą godziną jest radiowa transmisja Mszy Św. i Bożego Słowa. Od dziś, w każdą niedzielę, o godz. 9, w tej dostojnej, historycznej świątyni transmitowana będzie Msza Św. i głoszone Słowo Boże. Dziękujemy dobremu Bogu i Tej, która jest dana ku obronie narodu polskiego, że nasze pragnienia i modlitwy zostały wysłuchane – tymi słowami ks. bp Jerzy Modzelewski, sufragan archidiecezji warszawskiej, rozpoczął transmisję Mszy Św. na antenie drugiego programu Polskiego Radia. Pierwszą po przerwie trwającej trzydzieści jeden lat.

EWANGELIA NA CENZUROWANYM

W sercach Polaków rodziła się nadzieja. W październiku 1978 r. kard. Wojtyła został wybrany na Stolicę Piotrową, a kilka miesięcy później w czasie pielgrzymki do Polski padły pamiętne słowa „Niech zstąpi Duch Twój...”. 31 sierpnia 1980 r. podpisano porozumienia między Komisją Rządową a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym w Gdańsku. Jednym z postulatów było zapewnienie transmisji radiowej niedzielnej Mszy Św.

We wrześniu 1980 r. ks. Alojzy Orszulik w imieniu Prymasa Stefana Wyszyńskiego złożył w Urzędzie do Spraw Wyznań pierwsze propozycje dotyczące organizacji transmisji. Początkowo władze komunistyczne próbowały przeforsować, by Mszę Św. nagrywać na taśmę, a później odtwarzać nagrania. Proponowano również transmisje na falach średnich. Ostatecznie porozumienie w sprawie transmisji radiowej Mszy Św. podpisano 20 września 1980 r. – Zauważmy, że dopiero co powstała „Solidarność”, ale aparat komunistyczny wciąż działał. Na transmisję była zarezerwowana jedna godzina. Tekst kazania planowanego na najbliższą niedzielę trzeba było przedstawić cenzorowi najpóźniej do czwartku. Najpierw był to urząd na „Mysiej”, później w Polskim Radiu, a w końcu miejscem cenzury była rozmównica kościoła św. Krzyża – opowiada ks. Zygmunt Robert Berdychowski CM, obecny proboszcz parafii św. Krzyża w Warszawie.

MIEJSCE PRZYGOTOWANE

Bezpośrednie rozmowy z rządem dotyczące transmisji prowadzili: ze strony Kościoła kard. Stefan Wyszyński, Prymas Polski, ks. bp Bronisław Dąbrowski, sekretarz Episkopatu, ks. Alojzy Orszulik, delegat Episkopatu, ks. Alojzy Henel CM, proboszcz parafii św. Krzyża, z ramienia Solidarności Lech Wałęsa i Marian Jurczyk.

Nad przygotowaniem liturgicznym i tekstem kazania miał czuwać zespół redakcyjny. W jego skład weszli: ks. Alojzy Henel CM, ks. Jerzy Chowańczak, ks. Stefan Gwiazdowski, ks. Wiesław Kądziela, ks. Józef Majkowski, ks. Jerzy Zalewski i ks. Józef Zawitkowski.

Kościołem transmisji został wybrany Święty Krzyż w Warszawie, a odpowiedzialnymi za bezpośredni kontakt z radiem Księża Misjonarze, którzy przy kościele duszpasterzują. Z tej świątyni płynęły transmisje w początkowym okresie międzywojennym i po wojnie od 1945 do 1949 r. Miejsce było zatem przygotowane. Na całościowe przygotowanie pierwszej po latach transmisji zespół redakcyjny wraz z obsługą techniczną mieli zaledwie kilka dni. Było to wyzwaniem, ale nie przeszkodą.