W sąsiedztwie Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w krakowskich Łagiewnikach czeka na pielgrzymów Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!”.
– Tutaj naprawdę czujemy obecność naszego świętego papieża. Wiele spraw zostało wymodlonych za jego wstawiennictwem – mówi ks. Paweł Kummer z krakowskiego Centrum.
Plac pod jego budowę został wybrany ze względu na bliskość Łagiewnik. – Nasze sanktuarium jest usytuowane i ukształtowane tak, by wskazywać na Boże Miłosierdzie – zaznacza ks. Kummer. Poza tym był to teren zakładów chemicznych „Solvay”, gdzie w czasie wojny pracował młodziutki Karol Wojtyła. W tym miejscu składowano odpadki z fabryki, od których ziemia zrobiła się zupełnie biała, stąd nazwa Białe Morza.
– Przychodził tutaj pieszo, nawiedzając po drodze kaplicę Jezusa Miłosiernego. Myślę, że już wtedy dojrzewała w nim myśl o tajemnicy Miłosierdzia Bożego, którą później jako kapłan, biskup i papież ogłosił całemu światu – uważa ks. Kummer.
Wśród świętych
– Początkowo w Centrum Jana Pawła II miała funkcjonować tylko maleńka kaplica. Ale proces beatyfikacyjny był tak szybki, że podjęto decyzję o budowie świątyni dedykowanej błogosławionemu papieżowi Polakowi – mówi ks. Kummer. 11 czerwca 2011 roku, krótko po beatyfikacji Ojca Świętego, został oddany do użytku dzisiejszy dolny kościół, do którego tego samego dnia uroczyście wprowadzono z Bazyliki Miłosierdzia Bożego relikwie Jana Pawła II. Znajdują się w dwóch miejscach.
Świątynia zbudowana jest na planie ośmioboku. W centralnym punkcie mieści się ołtarz, w którego podstawie znajduje się ampułka z krwią Jana Pawła II.
– Dolny kościół jest „maryjny”, bo taka była duchowość Karola Wojtyły – zaznacza ks. Piotr Wieczorek, oprowadzający właśnie po sanktuarium grupę gimnazjalistów z Kielc. W oczy rzucają się przede wszystkim obrazy, przedstawiające niektóre sanktuaria maryjne, które odwiedził Jan Paweł II: Częstochowę, Lourdes, Altötting, Mariazell, Fatimę i Kalwarię Zebrzydowską. – Papież był bardzo związany z tym ostatnim miejscem. Kiedy był jeszcze biskupem krakowskim, trudne sprawy powierzał Matce Bożej na kalwaryjskich dróżkach – mówi ks. Wieczorek.
Obraz w prezbiterium przedstawia papieża oraz polskich świętych, których wyniósł on na ołtarze. W otaczających świątynię kaplicach znajdują się relikwie niektórych z nich, m.in. św. Kingi i św. Jadwigi. Najbardziej wyjątkowa jest Kaplica Kapłańska.
– Nawiązuje kształtem i układem kolumn do krypty świętego Leonarda na Wawelu. Tam 2 listopada 1946 roku Karol Wojtyła odprawił swoje Msze prymicyjne – mówi ks. Wieczorek. W Kaplicy Kapłańskiej znajduje się też płyta z grobu Jana Pawła II w Grotach Watykańskich, a na niej relikwiarz z krwią papieża. Kształtem przypomina on ewangeliarz, który leżał na papieskiej trumnie w dniu pogrzebu. W kaplicy przechowywany jest również m.in. krzyż, który Ojciec Święty trzymał podczas swojej ostatniej Drogi Krzyżowej w Koloseum w 2005 roku.
Mozaika papieskiego nauczania
Kolejna cenna relikwia znajduje się w górnym kościele. Można tam zobaczyć zakrwawioną sutannę, którą Jan Paweł II miał na sobie 13 maja 1981 roku, gdy został postrzelony na placu Świętego Piotra w Watykanie.
Wnętrze górnego kościoła zdobią oryginalne mozaiki autorstwa o. Marka Ivana Rupnika SJ. Ten słoweński malarz i teolog razem z artystami z Atelier Sztuki Centrum Aletti w Rzymie wykonał mozaiki m.in. w papieskiej kaplicy Redemptoris Mater w Watykanie i w krypcie kościoła w San Giovanni Rotondo, a także w sanktuarium Matki Bożej w Lourdes oraz nowym sanktuarium św. Trójcy w Fatimie.
W zamyśle artysty krakowskie mozaiki mają prezentować główne motywy papieskiego nauczania. Pierwszym z nich jest osoba Jezusa. Wprost sygnalizuje to tytuł encykliki Redemptor hominis, umieszczony w prezbiterium. W głównym ołtarzu symbolicznie zaprezentowana została cała historia zbawienia. Cykl rozpoczyna się od obietnicy złożonej Abrahamowi. Poniżej mamy scenę Objawienia Pańskiego. Nowość stanowi w niej postać Jana Pawła II, wskazującego na Maryję z dzieciątkiem. – Papież pokazuje wszystkim narodom Jezusa – Zbawiciela świata – wyjaśnia ks. Wieczorek. Poniżej znajduje się scena zstąpienia do otchłani i wyprowadzenia stamtąd Adama i Ewy. Całość uzupełniają obrazy, m.in. ukrzyżowania i zmartwychwstania.
Kolejnym ważnym tematem zobrazowanym przez o. Rupnika jest idea wolności, prezentowana przez scenę przejścia narodu wybranego przez Morze Czerwone czy wyzwolenia apostołów z więzienia przez anioła. Artysta przypomina również naukę Jana Pawła II o Duchu Świętym – dlatego prezentuje wydarzenia w Wieczerniku. – Ciekawa jest też scena poniżej: nawiązanie do księgi Ezechiela, wizja doliny wyschniętych kości, które ożywają pod wpływem działania Ducha – wyjaśnia ks. Wieczorek.
Ważnym tematem papieskiego nauczania jest również kwestia godności człowieka i teologia małżeństwa – stąd jedna z mozaik przedstawia cud w Kanie Galilejskiej. – Przy stole z Jezusem siedzą małżonkowie, na których weselu gościł. Chrystus wskazuje na swój przebity bok, podkreślając sakramentalność małżeństwa – zaznacza ks. Wieczorek.