Papież lubi zaskakiwać

Z abp. Celestinem Migliorem, nuncjuszem apostolskim w Polsce, rozmawia Michał Ziółkowski

Jakie przesłanie papież Franciszek skieruje do Polaków i młodzieży z całego świata?

Nie jest ważne wiedzieć z góry, co powie, ale trzeba się raczej nastawić na słuchanie. Tematem jest piąte błogosławieństwo ewangeliczne, o miłosierdziu. Wiemy dobrze, że dla papieża Franciszka miłosierdzie to nie tylko modlitwa, ale przede wszystkim styl, praktyka życia chrześcijańskiego, kryterium działalności społecznej i aktywności międzynarodowej.

Dziś miłosierdzie po prostu jest wezwaniem skierowanym do wszystkich: jednostek i wspólnot, rządów i systemów ekonomicznych, interesów osobistych i narodowych, absurdów ideologicznych, niszczących całe nacje i będących powodem masowych migracji i rzesz uchodźców. Uczynek miłosierdzia względem duszy: „wątpiącym dobrze radzić” – odgrywa ważną rolę wobec pokrętnego rozumienia idei praw i obowiązków człowieka. Objawia się ono ociąganiem się z ochroną słabych i bezbronnych, a nawet zaniedbywaniem jej, zupełnie inaczej, niż jest w stosunku do osób dorosłych, wykształconych, zdrowych i dobrze się mających. Pod pozorem promocji praw ludzkich i postępu promuje się idee, które zatruwają osobę ludzką i prowadzą do dezintegracji społeczeństwa. Ostatni z tradycyjnych czternastu uczynków miłosierdzia: „modlić się za żywych i umarłych” – jest wyraźną przestrogą przed zadufaniem i pychą tych, którzy myślą, że mogą iść samodzielnie i ufać tylko sobie. Dlatego papież Franciszek przypomni społeczeństwu i Kościołowi, że jesteśmy ludźmi ciągle w drodze pełnej mozołu, a nie tymi, którzy doszli już do celu.

Ojciec Święty przyjedzie do Polski niedługo po obchodach 1050-lecia jej chrztu. Czy nawiąże do tej rocznicy?

Oczywiście. Papież Franciszek w każdy możliwy sposób wspiera te obchody i bardzo liczy, że owocem tej rocznicy będzie odnowa nie tylko religijna, ale też społeczna i kulturowa Polski. Wyśle sekretarza stanu (kard. Pietra Parolina – przyp. mz) jako swojego osobistego przedstawiciela na kwietniowe uroczystości w Gnieźnie i Poznaniu. Podczas ŚDM w czwartkowy poranek 28 lipca będzie się osobiście modlił przed Cudownym Obrazem na Jasnej Górze, a potem odprawi na wałach jasnogórskich Mszę Świętą z biskupami, wiernymi i najwyższymi władzami Polski.

Jaki charakter będzie miała wizyta Franciszka na Jasnej Górze?

Modlitwa w kaplicy przed Cudownym Obrazem będzie miała charakter prywatny. Jest już zwyczajem, że podczas swoich podróży papież Franciszek udaje się do jakiegoś sanktuarium maryjnego na osobistą modlitwę, z dala od mediów. Jedna z dziennikarek zapytała go podczas podróży powrotnej z Meksyku, co powiedział Matce Bożej z Guadalupe. Odpowiedział: „Prosiłem za światem, modliłem się o pokój... Dużo rzeczy... Zatroskana Matka Boża aż spuściła głowę... Prosiłem o przebaczenie, modliłem się, aby Kościół miał się dobrze... Prosiłem za lud meksykański... I też jedną rzecz polecałem usilnie, aby księża byli prawdziwymi kapłanami, siostry zakonne – dobrymi zakonnicami, biskupi – prawdziwymi biskupami, tak, jak Pan Bóg tego chce. O to modliłem się bardzo. A później były sprawy, jakie syn mówi matce, ale one są już tajemnicą...”. Tak więc również u stóp Obrazu Jasnogórskiego będzie rozmawiał jak syn z matką.

Czy podczas pobytu Franciszka w Polsce możemy spodziewać się szczególnych odniesień do osoby św. Jana Pawła II?

Chyba jest jasne, że papież Franciszek, odwiedzając diecezję księdza, a później biskupa Karola Wojtyły, zintegruje swoje posłanie z tym, co głosił św. Jan Paweł II. Nie zapominajmy, że to święty papież, który napisał encyklikę o miłosierdziu, chciał, aby w Krakowie powstało sanktuarium Miłosierdzia; to on zainicjował Światowe Dni Młodzieży i przez wiele lat je prowadził.

Jakie są nadzieje i oczekiwania związane z wizytą papieża Franciszka w Muzeum KL Auschwitz?

Papież Franciszek cierpi z powodu obojętności i dlatego często ją wypomina. Obojętność to jedno z najpoważniejszych przejawów zła w dzisiejszym świecie, które prowadzi do kultury wykluczenia, żeby użyć jego określenia. Ta „kultura” pomija dwie trzecie ludzkości, żyjących w ubóstwie i biedzie materialnej czy duchowej. W KL Auschwitz nastąpiła koncentracja zła, do jakiego jest człowiek zdolny i które doprowadziło do niesłychanych zbrodni, także dlatego, że z powodu braku należnej uwagi i obojętności świata nie powstrzymano na czas tej zbrodniczej machiny.

Jakie środowiska mogą liczyć na spotkanie z Ojcem Świętym między oficjalnymi uroczystościami?

Nie ma jeszcze programu definitywnego. A poza tym papież Franciszek przyzwyczaił nas do tego, że lubi zaskakiwać. Więc nie ma co wyprzedzać faktów i lepiej dać się później zaskoczyć.

rozmawiał Michał Ziółkowski fot. Michał Ziółkowski/Idziemy Idziemy nr 12 (546), 20 marca 2016 r.