28 marca
czwartek
Anieli, Sykstusa, Jana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Matuchna ze Skępego

Ocena: 4.8
2654

Od roku 1496 w sanktuarium w Skępem cześć odbiera Matka Boża w znaku gotyckiej figury. Skępe, nazywane drugą Częstochową, było celem pielgrzymek wiernych, którzy podążali do niego także z odległych dzielnic Rzeczypospolitej

fot. Michał Kwiatkowski

Po powstaniu styczniowym Madonna Skępska była najpopularniejszym tematem dla ludowych świątkarzy. Rzeźba Matki Bożej Skępskiej, ok. 1900 r., ze zbiorów MZKiD we Włocławku

„Miejsce skępskie w ten sposób zostało objawione przez Boga i Najświętszą Maryję Pannę w roku Pańskim 1495. W czasie bardzo ciężkiej zarazy około św. Michała (29 września) spadł pewien kamień obok drogi, naznaczony krzyżami (…) Pewien pobożny, chociaż biedny (człowiek) po kilku latach opowiadał jako rzecz pewną, że widział Najświętszą Pannę około wspomnianego kamienia mówiącą mu, że to miejsce będzie należało do Boga i do Mnie, i chcę tu mieć pewnych zakonników, miłych memu Synowi” – czytamy w XVI-wiecznej kronice Jana z Komorowa. Niebawem właściciel dóbr skępskich, kasztelan kruszwicki Mikołaj Kościelecki, ufundował krzyż z figurą Chrystusa, przy ustawieniu którego, według kronikarza Bernardyna z Szamotuł, zgromadziło się stu pątników. Następnie wystawiono kaplicę drewnianą, w której w 1496 r. umieszczono rzeźbę Maryi Służebnicy Świątyni Pana. Przywiozła ją z Poznania córka Kościeleckiego Zofia, jako dziękczynienie za cudowne uzdrowienie.

Figura Królowej Mazowsza i Kujaw – Pani Skępskiej wykonana jest z lipowego drewna i pokryta warstwą polichromii. Mierzy 89 cm, a z koroną 96 cm. Przedstawia młodziutką dziewczynę w postawie stojącej, z głową lekko pochyloną w lewo. Z całej postaci emanuje spokój i skupienie, twarz Maryi tchnie wyrazem nadprzyrodzonego piękna i dobroci. Rozwijający się w ostatnich latach kult Pani Skępskiej jako Matki Bożej Brzemiennej sprawił, że w każdą czwartą niedzielę miesiąca zbierają się osoby, które modlą się o dar potomstwa dla siebie lub dla swoich najbliższych, jak również o szczęśliwe rozwiązanie dla matek w stanie błogosławionym.

 

W kompaniach

W 1498 r. sprowadzeni z Koła bernardyni wznieśli murowany kompleks kościelno-klasztorny, intensywnie rozwijając ośrodek pątniczy. Kościół Zwiastowania NMP, konsekrowany w 1511 r., stał się ważnym miejscem pielgrzymkowym. Jako pierwsza, w 1608 r., w intencji zażegnania panującej zarazy, przybyła do Skępego kompania z Włocławka. Pątnicy wyruszyli z katedry pod przewodnictwem kanonika katedralnego ks. Stanisława Orłowskiego, który złożył wotum. Następne kompanie: w 1611 r. z Ciechanowa i Mławy, w 1612 z Gostynina, w 1631 z Płocka, Łowicza i Rypina oraz w kolejnych latach z wielu miejscowości ziemi dobrzyńskiej, ziemi chełmińskiej, Kujaw i rozległych obszarów Mazowsza (Łowickie, Kurpie). 18 maja 1755 r., w Zesłanie Ducha Świętego, za zgodą papieża odbyła się tutaj koronacja figury koroną poświęconą w Rzymie. Maryja, tytułowana odtąd jako Matka Boża Skępska – Pani Mazowsza i Kujaw, jeszcze bardziej przyciąga wiernych. Pątnicy pielgrzymują na odpusty w rocznicę koronacji (tradycja Nieszawy), lecz od XIX w. najwięcej kompanii przybywa 8 września, na święto Narodzenia NMP. Od koronacji figury do 1938 r. żywa była tradycja pielgrzymki z kościoła pobernardyńskiego św. Anny w Warszawie. Pątnicy statkiem docierali do Dobrzynia nad Wisłą, dalej podążali pieszo.

 

Pobożność rodzinna

Rola sanktuarium skępskiego jako ośrodka religijno-patriotycznego wzrosła w okresie zaborów, jednak zmalała po upadku powstania styczniowego, gdy represje carskie silnie dotknęły klasztor. Wobec tych trudności Maryja, nazywana czule przez lud Matuchną, odbierała hołdy w pobożności rodzinnej, w zaciszu domowego ogniska. Drewniane ludowe kopie Skępskiej Madonny ustawiano w domowych ołtarzykach, wnękach przydrożnych kapliczek. Były pięknym prezentem z okazji narodzin dziecka, zaślubin. Ustawiane na grobach, stawały się znakiem kresu ziemskiej wędrówki. Do Maryi Skępskiej modlono się w najtrudniejszych czasach niewoli, podczas wojen, w okresie stalinowskim. Również dziś ciągną do Skępego pielgrzymi. Maryja w gotyckim wizerunku trwa tam mimo dziejowych burz od 520 lat.

Do Matki Bożej Skępskiej (fragment)

Z jeziora na jezioro, z kępy na kępę
pogańskie Skępe.
Aleś ochrzciła je uśmiechem,
Panno, pochylona nad grzechem.
Na obraz i podobieństwo
czekającego dziewczęcia
wywiodło Cię doczesne dłuto,
iżby nawet z drewnianego poczęcia
wióry cudu padały w pokutę.

Jerzy Pietrkiewicz (1955)

Krystyna Pawłowska
Idziemy nr 49 (583), 4 grudnia 2016 r. - Wydanie ogólnopolskie

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 28 marca

Wielki Czwartek
Daję wam przykazanie nowe,
abyście się wzajemnie miłowali,
tak jak Ja was umiłowałem.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 13, 1-15
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter