Czas świętego Józefa

Wymowna jest teologia obrazu w kaliskim sanktuarium, na którym Józef został przedstawiony jako opiekun dla Świętej Rodziny. Św. Józef ma taką samą twarz jak Bóg Ojciec.

Życie niejako w ukryciu i bycie cieniem Ojca to plan, który Bóg wyznaczył św. Józefowi. Kiedy następują bolesne wydarzenia czy wręcz czasy ostateczne, św. Józef niejako wychodzi z cienia, zostaje światu przypomniana jego postać. Warto w tym roku wrócić do książki Dobraczyńskiego „Cień ojca”. Nie doceniamy tej powieści, a widać w niej głębokie intuicje autora odnośnie do św. Józefa.

Skoro w Ewangelii nie odnotowano ani jednego słowa św. Józefa, to był on człowiekiem wycofanym, biernym?

Jest zupełnie inaczej. Jako młody człowiek wypełnił swoje powołanie prawdziwie, to znaczy wydał swoje życie w darze. Kiedy Bóg objawia mu zaskakujący plan na jego życie, co dzieje się czterokrotnie podczas snu Józefa, za każdym razem mówi: „Tak”. Po otrzymaniu słowa Boga staje się mu posłuszny. Bóg wybrał Józefa, by kształtował Syna Bożego. Jezus od Józefa uczył się posłuszeństwa Ojcu, aż do przyjęcia śmierci na krzyżu. To Józef przygotowywał Jezusa do misji głoszenia Dobrej Nowiny, do stania się tą Dobrą Nowiną. Kiedy Jezus zaczyna działać, Józef usuwa się całkowicie. Także na tym polega ojcostwo.

Co znaczy, że Józef był „przyjmujący”, jak pisze papież Franciszek w liście „Patris corde”?

Ta cecha oznacza zgodę na własną historię, akceptowanie tego, czego sam nie wybrałem. Bez takiej postawy człowiek staje się pretensjonalny, rozczarowany i szemrzący, żyje w poczuciu niespełnionych oczekiwań. Papież Franciszek mówi, że św. Józef przekształca problem w szansę. Odrzucony w Betlejem przystosowuje inne miejsce dla rodziny. Nie buntuje się, nie wpada w depresję.

Tradycja umieszcza przy Józefie miano „przeczysty”. Jak to rozumieć?

Ojciec Święty Franciszek wyjaśnia, że „przeczysty” oznacza ‘kochający czystą miłością’, to znaczy wolną od posiadania, od chęci zawładnięcia drugim człowiekiem. Św. Józef rezygnuje z siebie, w centrum stawiając Maryję i Jezusa. W przypadku Józefa „przeczysty” znaczy także ‘nic nie posiadający’, by mógł się potem objawić Syn, który z miłości do nas ogołocił samego siebie ze wszystkiego.

Kim jest dla Księdza św. Józef?

W naszej diecezji kaliskiej jest to niejako naturalne, że św. Józef jest ważną postacią. W Kaliszu kult świętego jest od trzech wieków bardzo żywy. Jako licealista mieszkałem na stancji w Kaliszu. Kiedy mój ojciec ciężko zachorował, modliłem się do św. Józefa w jego sanktuarium. Mam wobec niego dług wdzięczności za wysłuchanie modlitwy. Staram się, aby św. Józef był bardziej znany i kochany. Gdy studiowałem w Paryżu, poprosiłem jednego z pisarzy katolickich, Daniela Fouchera, autora ponad 50 książek, by zajął się osobą św. Józefa. Potem był mi za to bardzo wdzięczny. Kiedy książka wyszła po francusku, przetłumaczyłem ją na język polski.

Na ile we współczesnym świecie zasadne jest życie duchowością św. Józefa?

Papież Franciszek pisze o św. Józefie, że jest to ojciec umiłowany, czuły, posłuszny, przyjmujący, ojciec z dużą odwagą, człowiek pracy, ojciec „w cieniu”. Potrzebujemy ojcostwa, a on jest wzorem ojca. Św. Bernadetta Soubirous mówiła: „Teraz moim ojcem jest Józef”. Od św. Józefa możemy uczyć się także rozeznawania woli Bożej w naszym życiu i wypełniania jej. Św. Teresa z Avila mówiła, że św. Józef nauczył ją modlitwy wewnętrznej. Zapewne rozmyślała nad jego cichością, adoracją Dzieciątka.

W liście apostolskim „Patris Corde” papież Franciszek dzieli się osobistymi refleksjami o Józefie. Wskazując na czas pandemii, przypomina, że ci wszyscy, którzy są pozornie ukryci lub na „drugiej linii”, mają wyjątkowy czynny udział w naszej historii. Lekarzom, pielęgniarkom, pracownikom sklepów, sprzątaczkom, kierowcom, opiekunkom należą się słowa uznania i wdzięczności. Oni wszyscy są podobni do św. Józefa, który „w cieniu” pełni bardzo ważną rolę w historii naszego zbawienia. Papież wskazuje, że wszyscy możemy w św. Józefie znaleźć orędownika, przewodnika w chwilach trudnych. On chce być w naszej rzeczywistości, w naszych domach.

Jak korzystać z ogłoszonego w Kościele Roku św. Józefa?

Penitencjaria Apostolska wydała specjalny dekret dotyczący możliwości otrzymania różnych łask w tym roku. W naszych rodzinach często brakuje jedności, miłości, wierności. Odpust zupełny można zyskać np. dzięki odmawianiu w rodzinie razem różańca, rozważaniu modlitwy „Ojcze Nasz”. Św. Józef był człowiekiem sprawiedliwym. Może więc pomyśleć o uczynkach miłosierdzia, jałmużnie. Są jeszcze inne podpowiedzi zawarte w dekrecie Penitencjarii. Zapraszamy także do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu.