Religijny pluralizm

Przed podjęciem ważnej życiowej decyzji wielu Niemców pielgrzymuje do Maria Laach, sanktuarium maryjnego w Nadrenii-Palatynacie. Tam też w sierpniu 1933 roku prywatne rekolekcje odbyła, przed wstąpieniem do Karmelu, Edyta Stein, późniejsza s. Teresa Benedykta od Krzyża, zamordowana w niemieckim obozie KL Auschwitz 9 sierpnia 1942 roku, kanonizowana przez Jana Pawła II i ogłoszona przezeń współpatronką Europy.

Wspaniałe romańskie opactwo benedyktyńskie z XI wieku, położone malowniczo nad jeziorem Laach i otoczone wulkanicznym masywem górskim Eifel, w ostatnich latach stało się również popularnym celem turystycznym. Stąd też na terenie klasztoru można spotkać zarówno pielgrzymów kierujących się do Kaplicy Świec, w której przechowywana jest XV-wieczna drewniana Pieta, jak i turystów z kijkami nordic-walking kierujących się bardziej w stronę ogródka piwnego. Taka scena ukazuje przenikanie się tutaj sacrum i profanum. Ale nie tylko ona. Na terenie klasztoru znajduje się wiele atrakcji i dla ciała, i dla ducha.Moje kroki, zaraz po nawiedzeniu Kaplicy Świec, kieruję zazwyczaj do klasztornej księgarni. Już od wejścia wita ona pielgrzymów kojącą muzyką i pluskiem wody. To typowe dla niemieckich księgarń, także katolickich, których celem jest stworzenie odprężającej atmosfery po trudach pielgrzymowania. Pierwszą rzeczą, która rzuca się w oczy, nie są bynajmniej książki, ale różnego rodzaju kamienie, minerały, kadzidełka, pachnące świece, drzewka szczęścia, breloczki itd., które mają więcej wspólnego z ezoteryzmem niż z chrześcijaństwem.

Coraz częściej spotykam też w niemieckich księgarniach nową odmianę krzyża. Dopiero po dłuższym namyśle można wywnioskować, że ma on coś wspólnego z krzyżem Męki Pańskiej; równie dobrze mógłby być czterolistną koniczyną „przynoszącą szczęście”. Obok tego „neutralnego” – bo nie kłującego po oczach wspomnieniem cierpień Jezusa – krzyża znalazłem coś przypominającego różaniec. Są to paciorki z ociosanych kolorowych minerałów w formie bransoletki, z krzyżykiem, tyle że w żadnym z nich nie zgadzała się liczba różańcowych tajemnic.

Dopiero po przedarciu się przez dział relaksu z ogromną liczbą aniołów i „aniołków” trafiam na woluminy. Na głównym regale z nowościami królowały od góry do dołu „Jestem bardzo w rękach Bożych. Notatki osobiste” Jana Pawła II. Ucieszyło mnie ogromnie, że zapiski duchowe świętego papieża zostały docenione i uhonorowane najlepszym miejscem w księgarni. Zdziwiło mnie jednak, że tuż obok eksponowane były książki o buddyzmie i medytacji w innych religiach, a także książki autorów otwarcie krytykujących i negujących nauczanie Kościoła katolickiego. Najwyraźniej personel księgarni nie miał z tym żadnego kłopotu.

Kardynał Wojtyła właśnie w „Notatkach osobistych” już w 1971 roku zanotował: „Biskup wie, co grozi współczesnym kapłanom (neomodernizm, Bultmann, Küng)”. Ci dwaj wymienieni teolodzy, ewangelicki i katolicki, negują Magisterium Kościoła i wypaczają wiele chrześcijańskich pojęć. Najwyraźniej księgarnia postawiła na ofertę: „dla każdego coś miłego”. A że z uszczerbkiem dla duszy? To nieistotne. Ot po prostu, taki rodzaj religijnego pluralizmu.

W Prologu „Fausta” Goethego padają słowa, że kto wystawia na scenie wszystkiego po trochu, odniesie sukces, bo każda osoba z publiczności znajdzie coś dla siebie. Z pewnością to prawda, jeśli chodzi o kulturę, ale obawiam się, że w życiu duchowym ta metoda może przynieść opłakane skutki.

Stefan Meetschen Autor jest dziennikarzem niemieckiego tygodnika die Tagespost Idziemy nr 33 (465), 15-17 sierpnia 2014 r.