Nic nowego

Nie zaskoczyła mnie odpowiedź MSWiA na prośbę o przyjęcie 10 syryjskich dzieci z Aleppo, zgłoszoną przez władze Sopotu i Gdańska. Trochę może zdziwił mnie jedynie jej ton. Rzucanie na barykadę fraz o „bezpieczeństwie Polaków”, żeby zagrodzić nasze granice przed dziesięciorgiem sierot to, eufemistycznie rzecz ujmując, nietakt. Nawet rzecznik rządu Rafał Bochenek przyznał, że pismo w tej sprawie „w sformułowaniach jest niefortunne”.

Sama decyzja była jednak do przewidzenia. Wystarczy przypomnieć wcześniejszą postawę rządu wobec – wspomnianego zresztą w „niefortunnym” dokumencie – projektu korytarzy humanitarnych. W czerwcu inicjatywę tę poparł Episkopat Polski, koordynację zlecając Caritas Polska. Organizacji, która prowadzi projekty pomocowe na Bliskim Wschodzie – m.in. w Libanie i Jordanii – i ma tam już gotową sieć kontaktów. Po wizycie papieża Franciszka w Polsce wydawało się, że realizacja programu jest czymś realnym. Do czasu. Rozmowy z rządem nie przyniosły oczekiwanych efektów. Więcej nawet – prowadzący negocjacje w pewnym momencie zetknęli się z murem niechęci. Episkopat – mając zapewne nadzieję na kontynuację rozmów i być może zmianę postawy rządzących – w przeciwieństwie do władz Sopotu i Gdańska, wybrał strategię cierpliwego oczekiwania, a nie medialnej afery.

Pomysł na korytarze humanitarne wziął się z Włoch. To ekumeniczna inicjatywa katolickiej Wspólnoty Sant’Egidio, Federacji Kościołów Ewangelickich we Włoszech i Kościoła Waldensów oraz Metodystów. Program działa na mocy porozumienia podpisanego z włoskim Ministerstwem Spraw Zagranicznych i Współpracy Międzynarodowej oraz Ministerstwem Spraw Wewnętrznych. W ramach projektu  przewidywane jest legalne i bezpieczne sprowadzenie do Włoch w przeciągu dwóch lat tysiąca szczególnie potrzebujących uchodźców – ofiar prześladowań, tortur i przemocy, rodzin z dziećmi, osób starszych, chorych i niepełnosprawnych. Chodzi głównie o uciekających przed wojną Syryjczyków, którzy przebywają w obozach w Libanie, ale również chroniących się w Maroku uciekinierów z krajów Afryki Subsaharyjskiej oraz uciekających do Etiopii Erytrejczków, Somalijczyków i Sudańczyków. Korytarze humanitarne mają przeciwdziałać rozpaczliwym podróżom uchodźców przez Morze Śródziemne oraz ukrócić biznes przemytników i handlarzy ludźmi. Rząd włoski odpowiada za dokładną kontrolę osób zakwalifikowanych do programu – by zapewnić bezpieczeństwo własnym obywatelom. Kwestie przyjęcia i utrzymania przybyszów biorą natomiast na siebie wymienione Kościoły chrześcijańskie.

Pierwsza grupa uchodźców przyleciała do Rzymu 29 lutego 2016 r. W ciągu roku trwania tej inicjatywy udało się wypracować mechanizmy działania, które znalazły już swoich naśladowców. Kolejny korytarz humanitarny otwarty zostanie we Włoszech na mocy umowy pomiędzy tamtejszym Episkopatem, Wspólnotą Sant’Egidio, a włoskim rządem. Ostatnio realizację projektu zapowiedziała też Francja.

Wśród 540 osób, które dotarły już do Włoch dzięki korytarzom humanitarnym, jest 11-letni Dya Al-Badawi z Homs. Chłopiec stracił nogę w wyniku ataku rakietowego, gdy pewnego dnia wyszedł na podwórko, żeby po prostu pograć w piłkę. Jest pochodząca z Damaszku 10-letnia Mariam. Dwa lata temu trafił ją zabłąkany pocisk. W szpitalu akurat nie było prądu. Nie można było zrobić prześwietlenia i na czas przeprowadzić operacji. Dziewczynka porusza się na wózku.  Przyleciała też 7-letnia Falak, cierpiąca na rzadki nowotwór oka. By ocalić wzrok dziewczynki, potrzebna była natychmiastowa interwencja lekarska. Zaraz po przybyciu do Włoch, Falak została zoperowana.

W tego typu sytuacjach pomoc na miejscu, którą zasłania się polski rząd, często nie wystarcza. Bo nie ma tam szpitali, specjalistów, sprzętu. Nie ma żadnych szans.